Uwarunkowania decyzji edukacyjnych – badanie panelowe gospodarstw domowych
- Opublikowano: 29 Mar 2011
O badaniu
O badaniuProjekt badawczy Uwarunkowania decyzji edukacyjnych zapoczątkowuje systematyczne diagnozowanie roli czynników wewnętrznych i uwarunkowań zewnętrznych dla decyzji edukacyjnych podejmowanych w ramach gospodarstw domowych. Metodologia badania została opracowana na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE) przez zespół ekspertów Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie we współpracy z ekspertami IBE. Realizacja badania w terenie została powierzona konsorcjum składającemu się z dwóch firm Millward Brown oraz PBS spółka z o.o.
W wyniku badania są gromadzone dane indywidualne o gospodarstwach domowych i ich członkach w wieku do 65 roku życia, które ukażą dynamikę zachowań indywidualnych Polaków na rynku edukacyjnym i na rynku pracy na tle już osiągniętego przez nich poziomu edukacji, ich sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, a także ze względu na mobilność zawodową. W ramach prac analitycznych projektu zostaną zbudowane wskaźniki monitorujące zachowania gospodarstw domowych w zakresie kształtowania kapitału ludzkiego na poziomie ogólnopolskim i regionalnym.
Zakładamy, że wypracowane narzędzie będzie służyło prowadzeniu badań wzdłużnych gospodarstw domowych.
Wzdłużny (panelowy) charakter badania pozwoli na:
- Śledzenie losów edukacyjnych i zawodowych gospodarstw domowych i ich członków w czasie, a w efekcie opracowanie typologii ścieżek edukacyjnych i zawodowych Polaków;
- Śledzenie wyborów edukacyjnych i zawodowych w czasie, z uwzględnieniem zmieniających się uwarunkowań: sytuacji gospodarczej, polityki edukacyjnej, polityki rynku pracy i innych;
- Śledzenie planów edukacyjnych oraz ich realizacji i modyfikacji w kolejnych okresach.
W szczególności projekt pozwoli na wypracowanie narzędzi badawczych, które będą służyły do uchwycenia głównych determinant wyborów edukacyjnych gospodarstwa domowego i jego członków, a w szczególności ich zachowań w okresach przechodzenia pomiędzy różnymi etapami i formami edukacji oraz edukacją i karierą zawodową, a także sytuacją rodzinną. Panelowy charakter badań pozwoli na monitorowanie dynamiki procesów zachodzących w gospodarstwach domowych w zakresie kształtowania się kapitału ludzkiego z uwzględnieniem zmian zachodzących w sytuacji społeczno-gospodarczej zarówno w skali ogólnopolskiej, jak i na poziomie regionalnym oraz lokalnym. Na tej podstawie, zakładając realizację badania w perspektywie około 10-letniej, jego wyniki będą mogły wspierać wypracowanie rekomendacji dla kierunków działań różnego rodzaju podmiotów zaangażowanych w działania na rzecz uczenia się przez całe życie (instytucji publicznych – krajowych i regionalnych, instytucji edukacyjnych).
Cel projektu
Cel projektu badawczego
Projekt badawczy Uwarunkowania decyzji edukacyjnych ma na celu:
- wypracowanie metodologii badawczej, która w długoterminowej perspektywie pozwoli na ocenę efektywności działań publicznych w zakresie edukacji oraz;
- dokonanie pomiaru wyjściowego czynników wewnętrznych oraz uwarunkowań zewnętrznych dla kształtowania się decyzji edukacyjnych na poziomie gospodarstwa domowego i na poziomie indywidualnym.
Wypracowana metodologia badawcza pozwala wypełnić luki informacyjne na temat zachowań Polaków, w zakresie szeroko rozumianego inwestowania w rozwój kapitału ludzkiego z perspektywy gospodarstwa domowego. Wdrożenie jej umożliwi uzyskanie danych dla kreowania polityki opartej na faktach (evidence based policy) w zakresie formowania kapitału ludzkiego, tj. poznanie jak gospodarstwa domowe podejmują decyzje związane ze zwiększaniem umiejętności, wiedzy oraz kompetencji swoich członków.
Prowadzone do tej pory analizy poświęcone problemom rynku edukacyjnego na styku z rynkiem pracy, uczeniem się przez całe życie czy aktywnością społeczną rzadko wychodziły poza statystyczny opis cech poszczególnych osób, ze względu na brak kompleksowych danych łączących te obszary. Uniemożliwiało to udzielenie odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące roli czynników wewnętrznych oraz uwarunkowań zewnętrznych kształtowania się decyzji edukacyjnych na poziomie gospodarstwa domowego i na poziomie indywidualnym, a także wpływu środowiska rodzinnego i sytuacji w gospodarstwie domowym na formowanie kapitału ludzkiego poszczególnych osób.
Szczegółowe tematy badawcze
- Zamierzenia oraz realizacja planów związanych z kształtowaniem ścieżek edukacyjnych i zawodowych członków gospodarstwa domowego. Dostępne i realizowane strategie działań: aktywność zawodowa, a aktywność edukacyjna, rola migracji w kształtowaniu kapitału ludzkiego członków gospodarstwa domowego.
- Międzypokoleniowe zależności kształtowania kapitału ludzkiego w gospodarstwach domowych, w tym reprodukcja struktury społecznej: podejmowane wybory edukacyjne i dziedziczenie kapitału ludzkiego, konkurencyjność decyzji edukacyjnych pomiędzy pokoleniami w gospodarstwie domowym.
- Wpływ wydarzeń zachodzących w rodzinie (takich jak formowanie i rozpad związków, urodzenie dzieci) na wybory edukacyjne i zawodowe.
- Rola inicjatyw i działań podejmowanych przez gospodarstwa domowe jako komplementarnych i/lub alternatywnych w stosunku do oferowanych usług publicznych z obszaru edukacji, skala prywatnych wydatków na edukację formalną i pozaformalną.
- Mechanizmy decydujące o poziomie inwestycji (także z budżetu czasu) w Kapitał Ludzki. W tym,
- przyczyny wypadania z systemu kształcenia – przerywania nauki,
- przyczyny niskiego udziału dorosłych w kształceniu ustawicznym.
- Koszty alternatywne dla inwestycji edukacyjnych na poziomie gospodarstwa domowego i na poziomie indywidualnym.
- Zależności między wykluczeniem społecznym a edukacją.
- Wpływ krajowej i lokalnej polityki edukacyjnej na decyzje edukacyjne.
- Uwarunkowania zachowań gospodarstw domowych w kontekście polityki lokalnej: wpływ czynników lokalnych na zachowanie gospodarstw domowych (większa próba na bazie ankiety ogólnopolskiej).
Jak badamy
Pierwszą fazę projektu badawczego Uwarunkowania Decyzji Edukacyjnych, stanowiło opracowanie metodologii innowacyjnych, zintegrowanych badań panelowych gospodarstw domowych na poziomie ogólnokrajowym i lokalnym, wraz z opracowaniem narzędzi badawczych. W ramach tej fazy wypracowane narzędzia zostaną poddane weryfikacji, w trakcie realizacji dwóch rund badań empirycznych. Zakłada się, że zaistnieje możliwość kontynuowania projektu Uwarunkowania decyzji edukacyjnych, w drugiej fazie wychodzącej poza ramy czasowe projektu systemowego pn. "Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego". Byłaby to realizacja dalszych rund badań empirycznych oraz prowadzenie pogłębionych analiz na podstawie uzyskanych wyników w celu dostarczania podstaw do kreowania polityki edukacyjnej opartej na faktach.
Jednostką badania jest gospodarstwo domowe oraz wszyscy członkowie gospodarstwa, w wieku 15-65 lat. Badanie na poziomie krajowym będzie miało charakter ogólnopolski, a liczebność i sposób konstrukcji próby oraz zastosowany system wag będą gwarantowały możliwość szacowania wartości wiodących cech z dostateczną precyzją, na poziomie ogólnokrajowym (NUTS1) oraz województw (NUTS2). Natomiast badanie na poziomie lokalnym umożliwi oszacowanie wartości cech wiodących z dostateczną precyzją na poziomie powiatów (NUTS4). Wyniki pomiaru umożliwią ponadto analizę danych zarówno w podejściu przekrojowym, jak i w podejściu longitudionalnym po drugiej rundzie.
Badanie, zarówno na szczeblu krajowym jak i szczeblu lokalnym przeprowadzone będzie metodą klasycznego panelu z dolosowywaniem podpróbki w kolejnych rundach. W każdej kolejnej rundzie poddawane są badaniu wszystkie gospodarstwa domowe i ich członkowie zamieszkujący w wylosowanych do próby mieszkaniach. Ze względu na występujące w kolejnych rundach badania erozje panelu ("wypadanie" z badania uczestników panelu), z przyczyn zarówno losowych jak i rezygnacji z udziału w badaniu, w kolejnych jego rundach dolosowywana jest próba dopełniająca do wielkości próby początkowej. Dla zagwarantowania niezbędnej liczby efektywnie zrealizowanych wywiadów zarówno w pierwszej rundzie jak i kolejnych rundach badania zostaną wylosowane próby rezerwowe, które będą wykorzystywane w przypadku braku możliwości realizacji badania z gospodarstwami wylosowanymi do prób podstawowych.
Rozmiar próby podstawowej dla badania: 24 000 gospodarstw domowych na poziomie ogólnokrajowym oraz dodatkowo 8 900 gospodarstw domowych na poziomie lokalnym.
W badaniu zastosowane zostały dwa kwestionariusze. Pierwszy z nich to kwestionariusz dla gospodarstwa domowego, wypełniany w formie wywiadu bezpośredniego typu face-to-face (CAPI) z głową gospodarstwa domowego lub przedstawicielem gospodarstwa domowego najlepiej zorientowanym w sytuacji gospodarstwa domowego i jego członków. Drugi z kwestionariuszy jest skierowany do wszystkich członków gospodarstwa domowego w wieku 15-65 lat. W związku z tym, że nie jest praktycznie możliwe przeprowadzenie wywiadu indywidualnego z każdym członkiem gospodarstwa domowego w czasie jednej wizyty dopuszczalne jest samowypełnianie kwestionariusza (PAPI).
Publikacje
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Wyniki pierwszej rundy badania panelowego gospodarstw domowych. Raport tematyczny z badania. [ pobierz plik pdf - 5,3MB ] |
|
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Wyniki drugiej rundy badania panelowego gospodarstw domowych. [ pobierz plik pdf - 8MB ] |
|
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Wyniki drugiej rundy badania panelowego gospodarstw domowych. Aneks [ pobierz plik pdf - 1MB ] |
|
Skrót raportu tematycznego z badania podsumowujący wyniki II rundy [ pobierz plik pdf - 1MB ] |
|
Regionalne uwarunkowania decyzji edukacyjnych – wybrane aspekty [ pobierz plik pdf - 6.4MB ] |
Pozostałe materiały
- Prezentacje z konferencji podsumowującą wyniki II rundy badania (18 maja 2015):
- Irena E.Kotowska Agnieszka Chłoń-Domińczak
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych: koncepcja projektu [pdf, 1.3MB] - Małgorzata Proskura, Piotr Jakubowski
Główne aspekty realizacji badania w terenie – II runda UDE [pdf, 1 MB] - Irena E. Kotowska, Barbara Minkiewicz, Katarzyna Saczuk, Wojciech Łątkowski
Subiektywna luka edukacyjna a aktywność edukacyjna dorosłych [pdf, 1.3MB] - Iga Magda, Anna Ruzik-Sierdzińska, Jolanta Perek-Białas
Kształcenie i dokształcanie się z perspektywy aktywności zawodowej [pdf, 1 MB] - Irena E. Kotowska, Zuzanna Brzozowska
Zależności między biografią edukacyjną a biografią rodzinną [pdf, 1.3MB] - Tomasz Kuszewski, Tomasz Szapiro, Przemysław Szufel, Beata Koń, Grzegorz Michalski
Sprzężenia na rynku edukacyjnym – próba weryfikacji symulacyjnej [pdf, 1.3MB] - Anna Baczko-Dombi, Agata Komendant-Brodowska, Tomasz Zając
Uwarunkowania zachowań gospodarstw domowych w kontekście polityki lokalnej. Wpływ polityki lokalnej na zachowania gospodarstw domowych [pdf, 1.3MB] - Tomasz Panek
Wykluczenie edukacyjne a wykluczenie społeczne [pdf, 1.9MB] - Mateusz Pawłowski
Sekwencje aktywności edukacyjno-zawodowych do opisu trajektorii życia. Wykorzystanie wywiadu biograficznego z badania „Uwarunkowania Decyzji Edukacyjnych” [pdf, 1.2MB] - Anna Maliszewska
Prywatne nakłady na edukację w gospodarstwach domowych - wyniki wstępnych analiz [pdf, 0.9MB]
- Irena E.Kotowska Agnieszka Chłoń-Domińczak
- Opublikowany został skrót raportu tematycznego z badania podsumowujący wyniki II rundy
- Na dzień 18 maja 2015r. zaplanowano ogólnopolską konferencję podsumowującą wyniki II rundy badania.
- Od połowy lipca do końca listopada 2014r. trwało badanie ankietowe w terenie w ramach II rundy badania.
- W dniu 14.11.2014r opublikowane zostały wyniki pierwszej rundy badania: "Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Wyniki pierwszej rundy badania panelowego gospodarstw domowych. Raport tematyczny z badania."
- W dniu 30.06.2014r odbyła się konferencja podsumowująca wyniki I rundy badania Uwarunkowania Decyzji Edukacyjnych. Osoby zainteresowane wstępnymi wynikami z I rundy badania UDE proszone są o zapoznanie się z broszurą [pdf, 0,4 MB].
- Prezentacje z konferencji (30 czerwca 2014):
- Irena E.Kotowska, Barbara Minkiewicz, Katarzyna Saczuk, Zuzanna Brzozowska
Typologia ścieżek edukacyjnych i ich wybrane uwarunkowania [pdf, 1,7MB] - Iga Magda, Anna Ruzik-Sierdzińska, Jola Perek- Białas
Kształcenie i dokształcanie się z perspektywy aktywności zawodowej [pdf, 1,4] - Tomasz Panek
Współzależności między wykluczeniem społecznym a edukacją [pdf, 1MB] - Irena E. Kotowska
Międzypokoleniowe uwarunkowania kształtowania kapitału ludzkiego [pdf, 1,7MB] - Tomasz Kuszewski, Tomasz Szapiro, Przemysław Szufel
Sprzężenia na rynku edukacyjnym – próba weryfikacji symulacyjnej [pdf, 0,7MB]
- W dniu 15.11.2013r zakończyło się zbieranie danych w terenie dla pierwszej rundy badania UDE.
- Po raz pierwszy udokumentujemy zmiany między pokoleniami dotyczące wykształcenia - mówi prof. Irena E. Kotowska z SGH o badaniu "Uwarunkowania decyzji edukacyjnych". Czytaj rozmowę
- W połowie maja 2013r. rozpoczęło się badanie ankietowe w terenie i będzie ono realizowane do połowy października br. [materiał prasowy: "Co wpływa na decyzje Polaków o edukacji?"]
- W dniu 11 stycznia 2013 r. odbyło się seminarium UDE-NEPS, którego celem było przedstawienie metodologii badań projektu UDE (Uwarunkowania Decyzji Edukacyjnych) oraz NEPS (National Educational Panel Study in Germany). Poniżej udostępniamy materiały z seminarium.
- "The National Educational Panel Study: need, main features, and research potential" - opis projketu NEPS (1MB, pdf);
- "The NEPS Adult Stage 8 Adult Education and Lifelong Learning" - prezentacja Michaela Rulanda, (0,5MB, pdf);
- W dniu 26 października została podpisana umowa, z wyłonionym Konsorcjum Wykonawców: SMG KRC Poland Media S.A. (lider konsorcjum) oraz PBS Sp. z o.o. (partner konsorcjum), na realizację dwóch rund zintegrowanych badań panelowych w projekcie badawczym Uwarunkowania Decyzji Edukacyjnych.
- Instytut Badań Edukacyjnych ogłosił konkurs ofert na przeprowadzenie badania naukowego polegającego na opracowaniu metodologii. Szczegóły można znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej IBE
- W drodze zapytania ofertowego został wyłoniony Wykonawca - Szkoła Główna Handlowa, która przygotowuje metodologię badania terenowego. Obecnie trwają prace nad szczegółami metodologii badań empirycznych oraz narzędziami badawczymi.
- Na podstawie ramowych założeń metodologicznych, został ogłoszony przetarg na realizację dwóch rund badań panelowych gospodarstw domowych. Szczegóły można znaleźć na stronie BIP instytutu.
Kontakt
Kontakt
Badanie prowadzone jest przez:
Zespół Edukacji i Rynku Pracy
Instytut Badań Edukacyjnych
Realizacja badania w terenie została powierzona konsorcjum składającemu się z dwóch firm:
Millward Brown oraz PBS spółka z o.o..
TALIS 2013
- Opublikowano: 15 Mar 2011
O badaniu
O badaniu
TALIS (Teaching and Learning International Survey) jest pierwszym międzynarodowym programem badawczym ukierunkowanym na badanie środowiska uczenia się i warunków pracy nauczycieli. Jest to wspólne przedsięwzięcie rządów, konsorcjum międzynarodowego, OECD i związków zawodowych nauczycieli państw stowarzyszonych.TALIS:
- ma na celu dostarczenie informacji na temat nauczycieli, nauczania i wpływu, jaki nauczyciele mają na proces uczenia się uczniów, w tym – informacji do międzynarodowych porównań systemów edukacyjnych,
- umożliwia nauczycielom i dyrektorom szkół wniesienie swojego wkładu w analizę sytuacji w oświacie oraz rozwój polityki edukacyjnej, poprzez wyrażenie własnego zdania w sprawach takich, jak: możliwości rozwoju zawodowego, przekonania i praktyki w zakresie nauczania, ocena pracy nauczycieli i informacja zwrotna od dyrektorów i nauczycieli, a także innych zagadnień dotyczących kwestii przywództwa i zarządzania szkołą, klimatu szkoły.
- pozwala poszczególnym państwom zidentyfikować inne kraje stojące przed podobnymi wyzwaniami, a ponadto umożliwia wyciąganie wniosków z przykładów polityki edukacyjnej w nich stosowanej
Główne wnioski z badania TALIS 2013 (animacja)
Czego się dowiemy Nigdy wcześniej nauczyciele nie byli badani na taką skalę – TALIS znacznie wykracza poza standardowe informacje „nauczycielskie" dotyczące płci, wieku czy stażu pracy nauczycieli. Kraje uczestniczące w TALIS miały możliwość podjęcia decyzji co do tematów polityki edukacyjnej, które będą przedmiotem badania w 2013 roku (przedź do "priorytety badania"). W wyniku głosowania wyłonione zostały następujące obszary:
- przywództwo szkolne
- praktyki i przekonania nauczycieli odnośnie do nauczania
- kształcenie i rozwój zawodowy nauczycieli
- klimat i etos szkoły.
- Kim są polscy nauczyciele i dyrektorzy (w odniesieniu do takich wymiarów jak; płeć, wiek, status zatrudnienia i staż pracy, wykształcenie)?
- Jakie są przekonania nauczycieli o nauczaniu i praktykach pedagogicznych stosowanych na lekcjach?
- W jaki sposób nauczyciele doskonalą się zawodowo (ile czasu na ten cel poświęcają, jakie formy preferują, w jakim stopniu partycypują finansowo w doskonaleniu zawodowym, na ile ich potrzeby w tym zakresie są zaspokajane, a w jakich obszarach oczekują wsparcia, w jakich działaniach wspierających rozwój zawodowy uczestniczą, jakie są bariery uczestnictwa w rozwoju zawodowym)?
- W jakich warunkach pracują polscy nauczyciele i dyrektorzy (jakie są zasoby i wyposażenie szkół)?
- W jaki sposób oceniane są polskie szkoły i nauczyciele (jak często prowadzona jest ocena, jakie kryteria są stosowane, jak zdaniem dyrektorów ocena szkoły wpływa na jej funkcjonowanie, jakie są skutki oceny nauczycieli)?
- Jaki jest klimat szkoły i poczucie satysfakcji z pracy nauczycieli?
- Jakie style kierowania można zaobserwować w pracy dyrektorów polskich szkół (na jakie zadania poświęcają oni najwięcej czasu, kto uczestniczy w procesie zarządzania szkołą, na ile dyrektorzy mają poczucie autonomii)?
Badanie ponadto pozwoli na porównanie sytuacji i problemów polskich nauczycieli i dyrektorów z podobnymi problemami do kadry pedagogicznej z innych krajów.
Każde państwo opracuje raport krajowy, a dodatkowo przygotowany zostanie raport międzynarodowy. Raporty z badania TALIS w 2008 roku są dostępne na stronie internetowej: www.oecd.org/TALIS.
Jak badamyBadaniem objęci są nauczyciele i dyrektorzy szkół.W 2013 roku istnieje możliwość wyboru zakresu badania przez państwa uczestniczące. Wszystkie kraje biorą udział w badaniu podstawowym obejmującym szkoły z poziomu gimnazjum (ISCED2), ale mogą rozszerzyć zakres badania o szkoły podstawowe (ISCED1) i ponadgimnazjalne (ISCED3), a także zdecydować się na ankietowanie nauczycieli w szkołach biorących udział w badaniu PISA. Polska realizuje badanie w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, ale nie bierze udziału w opcji TALIS-PISA. Badanie podzielone jest na trzy kluczowe etapy:
Poufność |
Wszelkie informacje gromadzone w ramach niniejszego badania są traktowane jako poufne. Na żadnym etapie badania identyfikacja nazwisk nauczycieli i dyrektorów nie będzie możliwa. Uczestnictwo w niniejszym badaniu ma charakter dobrowolny – każdy uczestnik może się wycofać z udziału w dowolnym momencie. |
Badanie w gimnazjach realizowane jest przez IBE, natomiast w realizacji badania w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych wspiera IBE firma MillwardBrown SMG/KRC.W realizacji badania w szkołach podstawowych i ponadgimanzjalnych wspiera IBE firma MillwardBrown SMG/KRC. Badanie rozpocznie się wysłaniem do wylosowanych szkół pism przewodnich, w których informujemy dyrektorów szkół, iż dana szkoła została wylosowana do badania i prosimy o wyznaczenie szkolnego koordynatora badania (najchętniej dyrektora szkoły). Następnie współpracownicy IBE skontaktują się ze szkolnymi koordynatorami telefonicznie lub osobiście i poproszą ich o sporządzenie anonimowego wykazu nauczycieli pracujących w danej szkole. Posłuży nam to do wylosowania próby nauczycieli do badania. W kolejnym kroku poprosimy wylosowanych nauczycieli o zdecydowanie, czy zechcą wypełnić kwestionariusz w wersji elektronicznej, czy papierowej. W tym pierwszym wypadku nauczyciele otrzymają od nas numer indentyfikacyjny i hasło, za pomocą którego będą mogli zalogować się do systemu ankiety internetowej. Zachęcamy aby jak najwięcej osób wybrało ten sposób udziału w badaniu. Pozostałym nauczycielom kwestionariusze wyślemy pocztą. W celu rozwiania wątpliwości nauczycieli i dyrektorów dotyczących jakiegokolwiek aspektu badania, zarówno IBE, jak i MillwardBrown SMG/KRC uruchomiły specjalne infolinie, pod które można zatelefonować i uzyskać odpowiedź na pytania odnośnie do TALIS (znajdują się w zakładce KONTAKT).W każdej szkole w badaniach bierze udział 20 wylosowanych nauczycieli (lub wszyscy jeśli jest ich mniej niż 20) oraz dyrektor. Udział w badaniu polega na wypełnieniu kwestionariusza (ok. 45 min) on-line lub w formie papierowej. Kwestionariusze są przygotowywane przez zespół międzynarodowych ekspertów, konsultowane z przedstawicielami krajów biorących udział w badaniu, a także organizacjami nauczycielskimi, w szczególności z Komitetem Doradczym ds. Związków Zawodowych przy OECD.
Priorytety badaniaWażnym wyznacznikiem strategii kontynuacji badań nauczycieli w ramach projektu TALIS było ustalenie priorytetów badawczych. Do wyrażenia swoich opinii zaproszono wszystkie kraje członkowskie OECD a także kraje partnerskie OECD, które wcześniej uczestniczyły w badaniach TALIS 2008 (zaproszenie wysłano także do krajów partnerskich, które wykazały zainteresowanie badaniami w 2013 roku).
Ostatecznie w marcu i kwietniu 2010 roku, w badaniu opinii dotyczących projektu TALIS – wzięło udział 25 krajów członkowskich (w tym Polska) oraz 5 krajów stowarzyszonych z OECD. Celem tej procedury było przede wszystkim wyłonienie:
- tematów i wskaźników, które powinny być uwzględnione w drugiej rundzie badań,
- wskaźników, które wystąpiły w TALIS 2008 i powinny być powtórzone w badaniach w 2013 roku.
Został opracowany zestaw 20 propozycji tematycznych (tematów polityki edukacyjnej) i przypisanych im 94 wskaźników (średnio po 4-5 wskaźników na 1 temat). Szczegółowe ustalenie priorytetów polegało na następującej procedurze:
- przydzielenie w dowolny sposób przez każdy kraj 200 punktów (łącznie) poszczególnym, preferowanym tematom (teoretycznie można było „obdzielać” każdy z tematów, bądź rozdysponować punkty będące w posiadaniu każdego kraju – tylko wybranym tematom);
- wskazanie przy wybranych tematach – wskaźników, które mają najważniejsze znaczenie i powinny być uwzględnione w badaniach w 2013 roku;
- wskazanie, które spośród 25 wskaźników wykorzystanych w TALIS 2008 – powinny być powtórzone w 2013 roku.
Zdecydowanie najwięcej punktów zdobyły dwa tematy:
- Przywództwo szkolne (393 pkt.) oraz
- Praktyki i przekonania nauczycieli odnośnie nauczania (374 pkt.)
Na trzecim i czwartym miejscu znalazły się:
- Kształcenie i rozwój zawodowy nauczycieli (318 pkt.)
- Klimat i etos szkoły (312 pkt.)
Te cztery tematy stały się punktem wyjścia do dalszych prac koncepcyjnych nad projektem TALIS 2013.
SłowniczekTALIS – Międzynarodowe Badanie Nauczania i Uczenia się (Teaching and Learning International Survey), www.oecd.org/talis
TALIS 2008 – badanie TALIS realizowane w 2008 r.
TALIS 2013 - badanie TALIS realizowane w 2013 r.
ISCED 1 – szkoły podstawowe, według Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia oznacza kształcenie podstawowe lub pierwszy etap edukacji podstawowej
ISCED 2 – gimnazja, według Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia oznacza kształcenie średnie (niższy poziom) lub drugi etap edukacji podstawowej
ISCED 3 – szkoły ponadgimnazjalne, według Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia oznacza kształcenie średnie (wyższy poziom)
PISA– Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (Programme for International Student Assessment) – międzynarodowego badania koordynowanego przez OECD obejmującego uczniów, którzy ukończyli 15 rok życia, www.pisa.oecd.org
OECD – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Co-operation and Development), www.oecd.org
IEA DPC – Centrum Przetwarzania Danych przy Międzynarodowym Stowarzyszeniu Ewaluacji Osiągnięć Edukacyjnych (International Association for the Evaluation of Educational Achievement Data Processing and Research Center), www.iea-dpc.de
Po co badać nauczycieli
Proces uczenia uwarunkowany jest wieloma czynnikami, takimi jak: potencjał i motywacja samych uczniów, podejście i pomoc ich rodzin i kolegów w zakresie uczenia się, organizacja szkoły i jakość pracy nauczycieli. Wywieranie wpływu na te czynniki jest trudnym zadaniem dla ustawodawcy, jednakże to, co można zmieniać w systemie kształcenia to strategie polityczne koncentrujące się na nauczycielach.
W Europie pracuje ponad 6 mln nauczycieli (w Polsce ok. 650 tys.) i to oni, spośród innych czynników pedagogicznych – odgrywają podstawową rolę w rozwoju wiedzy i umiejętności, jak również w rozwoju dzieci w społeczeństwie. Wyzwania stojące przed zawodem nauczyciela zwiększają się ze względu na coraz bardziej złożone i różnorodne systemy edukacyjne. Badania międzynarodowe pokazują, iż w większości krajów mamy do czynienia z istotnymi brakami w umiejętnościach nauczania, niewielkimi inwestycjami w kształcenie ustawiczne oraz w rozwój zdolności kadry pedagogicznej, a także z niskim wsparciem nauczycieli w pierwszych latach pracy (OECD, Teachers matter, 2005).
Raport OECD podkreśla: „poprawa skuteczności i prawidłowości nauczania zależy w dużym stopniu od zagwarantowania, że kompetentne osoby chcą pracować w zawodzie nauczyciela, że ich praca jest wysokiej jakości, a wszyscy uczniowie mają dostęp do wysokiej jakości nauczania”.
Parlament Europejski stoi na stanowisku, iż istotne jest zapewnienie przez państwa członkowskie efektywności wydatków na edukację oraz ich ukierunkowania na te dziedziny, które przyniosą najlepsze rezultaty.
Czy wiesz, że (wnioski z badania 2008) |
• nauczyciele, którzy uczestniczą w wysokiej jakości formach doskonalenia zawodowego mają większe poczucie własnej skuteczności, • nauczyciele, którzy mają bardziej zdecydowane przekonania co do metod nauczania, mają większą skłonność do współpracy z innymi nauczycielami, bardziej pozytywne relacje z uczniami i mają większe poczucie własnej skuteczności, • nauczyciele, którzy otrzymują informację zwrotną i ocenę swojej pracy od dyrektora lub innych nauczycieli, mają większe poczucie własnej skuteczności |
Aktualności
Aktualności- 25 czerwca 2014 został opublikowany raport międzynarodowy z badania TALIS. W Polsce przygotowany został raport krajowy, zawierający główne wnioski z badania. Raport oraz inne materiały można pobrać z zakładki "Do pobrania". Jeszcze raz dziękujemy przeszło 10 tys polskim nauczycielom i ok. 500 dyrektorom za wysiłek włożony w udział w tym badaniu. Niebawem rozpoczniemy wysyłkę papierowej wersji raportu do szkół - uczestników badania.
- Badanie TALIS 2013 na terenie Polski dobiegło końca. W sumie wzięło w nim udział 87,1% szkół podstawowych (168 spośród 194 wylosowanych; w tym 98% wylosowanych nauczycieli), 99,5% gimnazjów (195 spośród 195 wylosowanych; w tym 96,7% wylosowanych nauczycieli), 83,1% szkół ponadgminazjalnych (162 spośród 195 wylosowanych; w tym 96,1% wylosowanych nauczycieli). Wszystkim respondentom serdecznie dziękujemy za udział w badaniu!
- Na głównej stronie badania opublikowaliścimy trzy niezależne filmy instruktażowe pokazujące jak logować się i jak wypełnić kwestionariusz on-line, dla szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
- Spośród wylosowanej próby respondentów do 3.04.2013 w badaniu udział wzięło: szkoły podstawowe: 270 nauczycieli i 10 dyrektorów; gimnazja: 2270 nauczycieli i 115 dyrektorów; szkoły ponadgimnazjalne: 260 nauczycieli i 12 dyrektorów;
- Dotychczas udział w badaniu zadeklarowały 452 szkoły, w tym 135 szkół podstawowych, 186 gimnazjów 131 szkół ponadgimanzjalnych [stan na 11.03.2013]. 11 lutego rozpoczęliśmy wysyłanie pierwszych kwestionariuszy i materiałów promocyjnych do szkół.
- W "Dyrektorze Szkoły" 1/2013 ukazał się obszerny wywiad z prof. Rafałem Piwowarskim "Międzynarodowe badanie pomoże lepiej poznać pracę dyrektorów podstawówek i liceów"
- W "Głosie Nauczycielskim" z 2 stycznia 2013 ukazał się wywiad z prof. Rafałem Piwowarskim "Nauczyciel w centrum uwagi" (9MB, pdf)
- W styczniu rozpoczęła się rekrutacja do badania głównego TALIS 2013.
Harmonogram
Kraje biorące udział w badaniuAustralia, Belgia (tylko Flandria), Brazylia, Bułgaria, Chorwacja, Chile, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Izrael, Japonia, Kanada (tylko prowincja Alberta), Korea, Łotwa, Malezja, Meksyk, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Singapur, Słowacja, Stany Zjednoczone, Szwecja, Włochy, Wielka Brytania (tylko Anglia), Zjednoczone Emiraty Arabskie.
HarmonogramTALIS 2008
TALIS 2008
W badaniu w 2008 roku uczestniczyło 17 krajów „członkowskich" OECD (Australia, Austria, Belgia/Flandria, Dania, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Korea, Meksyk, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Węgry, Włochy, Turcja) oraz 7 państw „stowarzyszonych" z OECD (Brazylia, Bułgaria, Estonia, Litwa, Malezja, Malta, Słowenia).Głównym zadaniem projektu było dostarczenie danych i analiz w zakresie takich kluczowych zagadnień, jak między innymi:
- rozwój zawodowy nauczycieli,
- przekonania nauczycieli o nauczaniu i praktyce pedagogicznej,
- rola i mechanizm funkcjonowania przywództwa szkolnego.
Plan operacyjny projektu TALIS zakładał, iż w każdym kraju zostanie przebadanych około 3-4 tysiące nauczycieli pracujących w 200 wylosowanych szkołach (odpowiednikach gimnazjów lub klas VII-IX w innych szkołach). Ustalono następujące, oczekiwane wskaźniki zwrotu wypełnianych ankiet:
- 75% wybranych szkół,
- 75% wybranych nauczycieli w szkole.
Kwestionariusze opracowano oddzielne dla nauczycieli i dyrektorów, na wypełnienie każdego potrzeba było około 45 minut.Sposób gromadzenia danych: kwestionariusze mogły być wypełniane w wersji papierowej lub przez Internet.Badania główne (poprzedzone badaniami pilotażowymi) w krajach półkuli południowej były przeprowadzone w okresie październik-grudzień 2007, w krajach półkuli północnej - marzec-maj 2008.
Należy podkreślić, że wyniki pochodzące z badań TALIS są oparte na udzielanych (zaznaczanych) odpowiedziach i dlatego prezentują jedynie opinie, poglądy, przekonania nauczycieli i dyrektorów. Jest to duży zasób informacji, pozwalający wejrzeć w środowisko nauczyciela, jednak - jak wszystkie badania ankietowe - są one subiektywne i mogą się różnić od bardziej obiektywnych procedur badawczych.
Do pobrania
Do pobrania
TALIS 2013
Opracowania dotyczące Polski
- Polscy nauczyciele i dyrektorzy w Międzynarodowym Badaniu Nauczania i Uczenia się TALIS 2013 (pełna i pogłębiona wersja)
- Polscy nauczyciele i dyrektorzy na tle międzynarodowym. Główne wyniki badania TALIS 2013 (wersja skrócona)
- Polish teachers and principals – an international perspective. Key findings of TALIS 2013 (short version)
- Informacja prasowa IBE na temat wyników badania TALIS
Raporty międzynarodowe
- TALIS 2013 Results - An International Perspective on Teaching and Learning
- A Teacher's Guide to TALIS 2013
TALIS 2008
Opracowania dot. Polski:
- Raport TALIS 2008 – Polska na tle międzynarodowym
- Najważniejsze wnioski raportu 2008
- Tekst analityczny "Nauczyciele a osiągnięcia szkół"
- TALIS - Międzynarodowe Badanie Nauczania i Uczenia się - broszura informacyjna
Raporty międzynarodowe:
- Creating Effective Teaching and Learning Environments, First Results From TALIS 2008
- The Experience of New Teachers, Results From TALIS 2008
- TALIS 2008 Technical Report
- Teachers’ Professional Development: Europe in international comparison
Kontakt
KONTAKT
Zespół badań nauczycieli | e-mail: ibe@ibe.edu.pl | Tel: 22 24 17 100
DANE KONTAKTOWE TALIS
Krajowe Centrum TALIS
Instytut Badań Edukacyjnych
Prof. Rafał Piwowarski
Kamila Hernik
ull. Górczewska 8
01-180 Warszawa
tel. 22 24 17 146
ibe@ibe.edu.pl
www.eduentuzjasci.pl/talis
OECD Directoriate for Education
Kristen Weatherby, kierownik projektu
2 rue André Pascal
75775 Paris Cedex 16
talis2013@oecd.org
kristen.weatherby@oecd.org
TALIS International Study Center
IEA DPC Steffen Knoll, kierownik ds. badań
Mexikoring 37 22297 Hamburg, Niemcy
talis2013@iea-dpc.de
Struktura organizacyjna projektu
Badania TALIS zarówno te z 2008 roku, jaki i planowane na rok 2013, są koordynowane i zarządzane przez Centrum Przetwarzania Danych przy Międzynarodowym Stowarzyszeniu Ewaluacji Osiągnięć Edukacyjnych (IEA DPC) w Hamburgu, zaś nadzór nad całością sprawuje Sekretariat OECD w Paryżu. W każdym kraju badaniami kieruje Krajowy Kierownik Projektu (NPM), w Polsce funkcję tę pełni prof. Rafał Piwowarski.
Rys. Struktura organizacyjna projektu (kliknij, aby powiększyć)
Analiza funkcjonowania nauczania przedmiotów przyrodniczych w wybranych krajach
- Opublikowano: 24 Lut 2011
Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych | e-mail: wizytystudyjne@ibe.edu.pl
O badaniu Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych prowadzi badanie procesu nauczania przedmiotów przyrodniczych w wybranych krajach europejskich na poziomie ISCED2 (odpowiednik polskiego gimnazjum). Główne źródło danych stanowią zagraniczne wyjazdy studyjne, podczas których prowadzane są obserwacje lekcji, a także przeprowadzane wywiady z nauczycielami i dyrektorami szkół oraz z przedstawicielami organizacji kształcących i doskonalących nauczycieli. Badanie to, zaplanowane na lata 2010 - 2012, realizowane jest w ramach projektów Badanie przydatności zagranicznych narzędzi dydaktycznych w realizacji nowej podstawy programowej oraz Dobre praktyki dydaktyczne w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych w Polsce. W tym okresie zaplanowano wyjazdy do szkół Wielkiej Brytanii, Francji, Finlandii, Czech, Estonii, Hiszpanii, Norwegii i Holandii. Wybór państw wynikał z rezultatów badania PISA w roku 2006 w kategorii rozumowania w przedmiotach przyrodniczych - w tej grupie znalazły się kraje o podobnych lub wyższych niż uzyskany przez Polskę, średnich wynikach, ale uzyskujące wyższe wyniki w umiejętnościach rozpoznawania zagadnień naukowych i w interpretacji i wykorzystaniu wyników i dowodów naukowych. Cele badania Głównymi celami wizyt studyjnych są: Aktualności badania Raporty W dniach od 7 do 14 listopada 2010 roku zespół badawczy PPP IBE odbył pierwszą wizytę studyjną w Anglii, w miejscowości Reading, ok. 70 km od Londynu. Anglia została wybrana z kilku powodów. Przede wszystkim, w badaniach PISA uczniowie angielscy osiągają wysokie wyniki w kategorii rozumowania w naukach przyrodniczych. W trakcie wizyt w szkołach obserwowany jest przebieg lekcji biologii, chemii, fizyki, geografii i zintegrowanych przedmiotów przyrodniczych (np. science w Anglii) na poziomie ISCED2, odpowiadającemu polskiemu gimnazjum. Dane na temat funkcjonowania nauczania przedmiotów przyrodniczych w danym kraju oraz kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli pozyskiwane są także podczas prowadzonych wywiadów z nauczycielami przedmiotów przyrodniczych i dyrektorami szkół, a także z edukatorami i osobami projektującymi szkolenia nauczycieli w instytucjach wspierających nauczanie przedmiotów przyrodniczych. Seria wyjazdów studyjnych zostanie zakończona w 2012 roku. Pobierz raport (pdf) W styczniu 2011 roku członkowie Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych IBE (PPP IBE) zrealizowali wizytę studyjną w Finlandii. Wybór kraju był podyktowany kilkoma czynnikami, z których najważniejszym były bardzo wysokie wyniki w dziedzinie przedmiotów przyrodniczych (Science) uzyskiwane przez fińskich uczniów w kolejnych cyklach międzynarodowego badania PISA (Programme for International Student Assessment). Celem wizyty było zbadanie, jakie elementy pracy fińskiej szkoły, w szczególności w obszarze dydaktyki przedmiotów przyrodniczych, mogą przyczyniać się do tego sukcesu. Stosowane w czasie wizyty studyjnej metody to nieuczestnicząca, jawna obserwacja zajęć edukacyjnych w szkołach na poziomie ISCED 2 (w Polsce etap gimnazjum) i wywiady indywidualne z nauczycielami przedmiotów przyrodniczych i dyrektorami tych szkół oraz pracownikami instytucji zajmujących się edukacją szkolną i badaniami edukacyjnymi. W efekcie uzyskano obraz fińskiej edukacji przyrodniczej, nastawionej na rozwijanie umiejętności posługiwania się metodą naukową, ale również na budzenie zainteresowania uczniów środowiskiem przyrodniczym i – nade wszystko – edukacji nastawionej na rozwój kompetencji społecznych. Kluczem do sukcesu fińskich uczniów w badaniach międzynarodowych wydaje się być wysoki prestiż zawodu nauczyciela w Finlandii, wynikający z pozytywnej selekcji kandydatów do tego zawodu i wysokiej oceny społecznej procesu ich kształcenia. Równie ważne są doskonale wyposażone, doinwestowane i przyjazne uczniom szkoły, które nie tylko rozwijają umiejętności przedmiotowe, ale nade wszystko dbają o zrównoważony, wszechstronny rozwój młodego człowieka i wsparcie tych uczniów, którzy nie radzą sobie ze stawianymi przed nimi zadaniami. Pobierz raport (pdf)O badaniu
Cel badania
Aktualności
Głównym celem wizyty było zapoznanie się z funkcjonowaniem francuskiego systemu oświaty na poziomie ISCED2 w praktyce, w szczególności poznanie metod i form pracy oraz sposobów oceniania uczniów w zakresie przedmiotów przyrodniczych. [więcej]Raporty
Analiza porównawcza podstaw programowych wybranych krajów i polskiej podstawy programowej w zakresie przedmiotów przyrodniczych
- Opublikowano: 23 Lut 2011
Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych | e-mail: podstawy-PPP@ibe.edu.pl
O badaniu
Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych w roku 2013 zakończyła badanie "Podstawy programowej w zakresie przedmiotów przyrodniczych w wybranych krajach". Badanie polegało na przeprowadzeniu analizy porównawczej podstaw programowych w zakresie przedmiotów przyrodniczych, obowiązujących w roku szkolnym 2010-2011 w wybranych krajach europejskich z polską podstawą programową tychże przedmiotów, obowiązującą na poziomie gimnazjum (ISCED 2) i pierwszej klasy szkoły ponadgimnazjalnej (ISCED 3). Analizie poddano dokumenty obowiązujące w następujących krajach: Anglii, Francji, Finlandii, Czech oraz Estonii, wybranych do badania między innymi na podstawie wyników międzynarodowego badania PISA z roku 2006. Szczegółowa analiza dokumentów, dotycząca zakresu, struktury zapisów, celów kształcenia oraz treści nauczania ze zwróceniem uwagi na kształtowanie umiejętności posługiwania się metodą naukową i rozumowania naukowego obejmowała przedmioty przyrodnicze takie jak biologia, chemia, fizyka, geografia czy też – przykładowo – obowiązujący w Anglii przedmiot zintegrowany Science. Więcej na temat badania, jego założeń i powstałych w oparciu o jego wyniki rekomendacji można przeczytać w broszurze: "Edukacja przyrodnicza w Polsce – doskonalimy to, co dobre. Badanie Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych IBE Podstawy programowe w zakresie przedmiotów przyrodniczych w wybranych krajach". Cele badania
Celem badania było porównanie, jakie miejsce zajmuje i jakie ma znaczenie kształtowanie i rozwijanie umiejętności posługiwania się metodą naukową w podstawach programowych przedmiotów przyrodniczych, obowiązujących w wybranych krajach europejskich i Polsce. Pomocą w realizacji celu było znalezienie odpowiedzi na postawione pytania badawcze: Jak badamy
Analizę podstaw programowych wybranych krajów zlecono ekspertom zewnętrznym IBE, którzy korzystając z przetłumaczonych tekstów podstaw programowych 5 krajów sporządzili 20 raportów cząstkowych (każdy dotyczył jednego z 4 przedmiotów przyrodniczych). Raporty cząstkowe stały się podstawą do sporządzenia raportu końcowego, publikowanego na stronie IBE, zawierającego między innymi wnioski z badania i wynikające z nich rekomendacje, dotyczące możliwych kierunków zmian i doskonalenia polskiej podstawy programowej w zakresie przedmiotów przyrodniczych. Wojciech Grajkowski, Barbara Ostrowska, Urszula Poziomek Wersja angielska raportu Broszura informacyjna [kliknij, aby powiększyć]O badaniu
Cele badania
Jak badamy
Raport
Podstawy programowe w zakresie przedmiotów przyrodniczych w wybranych krajach
Instytut Badań Edukacyjnych 2014
Pobierz raport w formacie PDF
Core Curriculum for Science Subjects in Selected Countries. Study report
Instytut Badań Edukacyjnych 2012
Pobierz raport w formacie PDF
Edukacja przyrodnicza w Polsce – doskonalimy to, co dobre. Badanie Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych IBE Podstawy programowe w zakresie przedmiotów przyrodniczych w wybranych krajach
Pobierz raport w formacie PDFInteraktywna mapa
Interaktywna mapa: "Wybrane podobieństwa i różnice między polską podstawą programową a podstawami programowymi przedmiotów przyrodniczych wybranych krajów europejskich. Przedmioty realizowane na poziomie ISCED 2."
.