Badanie uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum
- Opublikowano: 23 Lut 2012
Badanie uczenia się i nauczania języków obcych (BUNJO) to trzyletnie, podłużne badanie umiejętności uczniów w zakresie języka angielskiego. Objęło ono uczniów ze 120 szkół gimnazjalnych, którzy w roku szkolnym 2011/12 rozpoczęli naukę języka obcego według podstawy programowej III.1 (program kontynuacyjny). W każdej ze szkół do badania przystępowali uczniowie z trzech grup nauczania języka angielskiego, ich nauczyciele oraz dyrektor szkoły. W każdym z trzech lat realizacji projektu uczniowie przystępowali do testów językowych (kompetencji lub osiągnięć) z języka angielskiego. W roku 2011/12 były to testy kompetencji w zakresie struktur gramatycznych i słownictwa. W drugim roku badania testy językowe dotyczyły osiągnięć uczniów w zakresie rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu pisanego, znajomości słownictwa, gramatyki oraz funkcji językowych, a także tworzenia wypowiedzi pisemnej. Trzeci etap badania składał się z testów kompetencji oraz testów osiągnięć sprawdzających cztery wyżej wymienione sprawności językowe. Raport „Efekty nauczania języka angielskiego na III etapie edukacyjnym” podsumowuje wyniki dwóch badań prowadzonych w latach 2012–2014 przez Pracownię Języków Obcych Instytutu Badań Edukacyjnych: Badania uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum (BUNJO) oraz drugiej edycji Badania umiejętności mówienia (BUM 2). Publikacja w komplementarny sposób ukazuje profil umiejętności absolwenta polskiego gimnazjum – przedstawia informacje dotyczące poziomu osiągnięć szkolnych w zakresie wszystkich czterech sprawności językowych: rozumienia tekstu pisanego, rozumienia ze słuchu, tworzenia wypowiedzi pisemnych i ustnych. Celem raportu jest także wskazanie wybranych czynników indywidualnych, szkolnych oraz pozaszkolnych potencjalnie i faktycznie warunkujących efektywność nauczania języka angielskiego młodzieży gimnazjalnej. W odniesieniu do czynników dotychczas niebadanych szerszej na reprezentatywnych próbach, takich jak np. kwestie uczestnictwa w szkolnych i pozaszkolnych zajęciach językowych, autorzy referują także bardziej szczegółowe informacje dotyczące skali danego zjawiska. Raport kończy się wnioskami dotyczącymi stanu nauczania języków obcych w polskiej szkole, możliwości podnoszenia jakości dydaktyki języków oraz wsparcia tego procesu przez różne grupy docelowe. Raport cząstkowy "Język angielski w gimnazjum" przedstawia dane zebrane w pierwszym roku badania. Autorzy raportu starali się pokazać, jaki obraz nauki języka obcego w szkole wyłania się z relacji (kwestionariuszy i wywiadów) różnych uczestników życia szkolnego: dyrektorów szkół, nauczycieli i uczniów. Raport napisany został z myślą o osobach zaangażowanych na co dzień w proces uczenia się i nauczania. Raport podsumowujący cały projekt badawczy opublikowany zostanie w 2015 roku. Konferencja dla dyrektorów szkół W dniu 27 lutego 2012 roku w Warszawie miała miejsce konferencja prezentująca założenia i cele badania skierowana do dyrektorów szkół uczestniczących w projekcie. Podczas konferencji zostały zaprezentowane wszystkie wymiary projektu BUNJO, a także korzyści z uczestnictwa w badaniu dla uczniów, nauczycieli oraz samych placówek. Przedstawiony został również zespół badaczy Pracowni Języków Obcych IBE, który opracował badanie oraz koordynator terenowy badania z ramienia firmy realizującej I etap BUNJO. W dniu 22 czerwca 2013 roku odbyła się w Warszawie konferencja dla nauczycieli języka angielskiego ze szkół biorących udział w projekcie BUNJO. Tematem przewodnim konferencji była praca z uczniami o zróżnicowanym poziomie językowym. Uczestnikom przedstawiono również wstępne wyniki z I etapu badania. Wykłady i warsztaty poprowadzili metodycy oraz autorzy podręczników i materiałów dydaktycznych, a także przedstawiciele Pracowni Języków Obcych IBE.
O badaniu
O badaniu
Badania kompetencji językowych uzupełnione były o szereg badań kontekstowych. W ramach pierwszego etapu zrealizowane zostały badania kwestionariuszowe oraz wywiady indywidualne wśród trzech grup docelowych badania – uczniów, nauczycieli i kadry zarządzającej szkoły. Przeprowadzono również badanie socjologicznych i ekonomicznych cech rejonu szkoły oraz badanie podręczników i programów nauczania wykorzystywanych w danej klasie. Dodatkowo 40 wybranych szkół uczestniczyło w badaniu obserwacyjnym, podczas którego obserwacji podlegały lekcje języka angielskiego grup nauczania uczestniczących w badaniu. W trakcie ostatniego etapu projektu ponowiono badania kwestionariuszowe uczniów, nauczycieli i dyrektorów dotyczące indywidualnych i szkolnych czynników, które mogą wpływać na umiejętności językowe uczniów.
Badanie zrealizowane zostało w latach 2012-2014. Pierwszy i trzeci etap badania przeprowadzony był przez firmę Millward Brown S.A. Drugi etap badania zrealizowany został przez firmę InterActive – Agencja Komunikacji Marketingowej.Raporty
Raporty
Materiały
Materiały
Konferencja dla nauczycieli języka angielskiego
Badanie procesu wdrażania reformy wyrównywania szans edukacyjnych
- Opublikowano: 7 Lut 2012
Zespół Badań Instytucjonalnych | Tel: 22 24 17 139
O badaniu
W kwietniu 2011 Instytut Badań Edukacyjnych przeprowadził badanie jakościowe na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Badanie koncentrowało się na obserwacji procesu wdrażania zapisów zawartych w rozporządzeniach wydanych 17 listopada 2010 roku (tzw. „pakiet sześciu rozporządzeń”), a szczególności dwóch z nich:
1. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach;
2. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych.Badanie zostało przeprowadzone w szesnastu szkołach (po jednej szkole w każdym z województw) wylosowanych z listy ponad stu szkół włączonych do pilotażu przeprowadzanego przez MEN. Poza kontaktami ze szkołą, a w niej: nauczycielami włączonymi do prac zespołu, psychologami, pedagogami i dyrektorami, zostały także przeprowadzone wywiady z przedstawicielami organów prowadzących (właściwym dla danej szkoły poddanej badaniu).
Zespół Badań Instytucjonalnych | Tel: 22 24 17 139
· poznanie występujących trudności przy wdrażaniu zmian,
· następstw tych zmian w zakresie organizacji pracy w szkole,
· organizacji i przebiegu prac w zespołach rozpoznających potrzeby uczniów
· poznanie opinii dyrektorów szkół, nauczycieli, psychologów, pedagogów oraz przedstawicieli samorządu na temat potrzeby zmian w zakresie organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
Zespół Badań Instytucjonalnych | Tel: 22 24 17 139
Metodologia
Badanie miało charakter jakościowy i zostało przeprowadzone w oparciu o pogłębione wywiady indywidualne (tzw. In-Depth Interview). Do badania wybrane zostały szkoły podstawowe jak i gimnazja spośród listy ponad 100 szkó, które dobrowolnie zgłosiły się do wzięcia udziału w pilotażu. Głównym kryterium doboru szkół do próby była liczba uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz opinii o specyficznych trudnościach w uczeniu się (na podstawie SIO).
Zespół Badań Instytucjonalnych | Tel: 22 24 17 139
Najważniejsze wnioski podsumowujące wyniki badania jakościowego
· Ogólnie, idea indywidualizacji procesu kształcenia i budowanie oferty szkoły w odpowiedzi na potrzeby ucznia była postrzegana jako ważna przez wszystkich respondentów biorących udział w badaniu: dyrektorów, koordynatorów zespołów, psychologów i pedagogów oraz przedstawicieli organów prowadzących.
· Respondenci z każdej grupy podkreślali, że rozporządzenie wskazuje na potrzebę organizowania wsparcia i pomocy uczniom, którzy nie posiadają orzeczenia lub opinii a wymagają indywidualnego podejścia.
· Rozporządzenie jest postrzeganie przez psychologów i pedagogów jako krok w kierunku urzeczywistnienia idei indywidualizacji i dostosowywania metod oraz form nauczania do potrzeb czy możliwości uczniów. Kładzie ono także nacisk na przeprowadzenie szczegółowej diagnozy potrzeb i możliwości uczniów.
· Za godny uwagi uznano pomysł objęcia opieką psychologiczno-pedagogiczną uczniów zdolnych, gdyż wskazywano tę grupę jako dotąd pomijaną.
· Doceniano fakt, iż MEN zwróciło uwagę na potrzebę poświęcenia przez grono pedagogiczne większej uwagi funkcjonowaniu ucznia poprzez wielospecjalistyczną diagnozę oraz większe szanse dzieci na uzyskanie pomocy specjalistycznej w szkole.
· Wskazywano równocześnie na trudności, wdrażania zmian. Najwięcej z nich dotyczyło pracy zespołów oraz dodatkowych obowiązków grona pedagogicznego, w tym konieczność dodatkowej pracy po godzinach w celu opracowania dokumentacji oraz uczestniczenia w spotkaniach zespołów.
· Za przeszkodę w pełnej realizacji zapisów rozporządzeń uważano brak środków finansowych na zatrudnienie specjalistów, dzięki którym możliwe będzie zrealizowanie indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych.
· Obawiano się tego, że w wyniku płożenia nacisku na pracę z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, zarówno tych z deficytami jak i zdolnych, może dojść do nadmiernego obciążenia nauczycieli oraz pomijania potrzeb uczniów przeciętnych, tzw. „średniaków”.
· Poziom przygotowania szkół do wprowadzania zmian był bardzo zróżnicowany. Pojawiały się wypowiedzi skrajne, począwszy od szkół, które już wcześniej realizowały pomoc psychologiczno-pedagogiczną w formie zbliżonej do tej, jaka została zarysowana w rozporządzeniach, po szkoły nie mające żadnych doświadczeń w tym zakresie. Większość respondentów deklarowała jednak umiarkowany lub niski poziom przygotowania, co wiązało się z poczuciem niedostatecznych kompetencji w obszarze organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
· Poczucie przygotowania do pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi było uzależnione od posiadanego kierunkowego wykształcenia oraz wcześniejszego indywidualnego doświadczenia nauczycieli w pracy z dziećmi (obecne zwłaszcza w szkołach posiadających odziały integracyjne).
· Nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy pracujący w szkołach zgłaszali potrzeby edukacyjne w zakresie pracy z uczniem niepełnosprawnym, logopedii, socjoterapii i terapii pedagogicznej. Nie zgłaszano natomiast potrzeby zdobywania dodatkowych kompetencji w zakresie pracy z uczniem zdolnym. Większą wagę przywiązywano do pracy z uczniami z deficytami.
· Rola, jaką psycholodzy i pedagodzy pełnili w zespołach ds. specjalnych potrzeb edukacyjnych zależała od tego, czy byli zatrudnieni w szkole, czy w poradni. Respondenci pracujący w szkołach byli bardziej zaangażowani w prace zespołów na każdym etapie, podczas gdy pracownicy poradni pełnili rolę ekspertów, którzy przeprowadzali diagnozę i z którymi nauczyciele lub dyrektorzy konsultowali indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne.
· Szkoły różniły się między sobą stopniem realizacji poszczególnych etapów opracowywania i wdrażania programów. Najbardziej zaawansowane w pracach okazały się szkoły z oddziałami integracyjnymi .
· Największą zaletą spotkań zespołów była możliwość współpracy i komunikacji pomiędzy gronem pedagogicznym a psychologiem, pedagogiem i poznanie opinii na temat ucznia i jego funkcjonowania, widzianego z różnych perspektyw.
· Z punktu widzenia psychologów/pedagogów najwięcej problemów w pracy zespołów nastręczało opracowanie wzorów dokumentów, przeprowadzenie diagnozy i zaprojektowanie rozwiązań oraz znalezienie czasu na spotkania. Dyrektorzy natomiast, wymieniali kilka problemów związanych z funkcjonowaniem zespołów: pogodzenie grafiku spotkań grona pedagogicznego, opracowanie dokumentacji oraz pozyskanie dodatkowych środków na zabezpieczenie od nowego roku szkolnego etatów dla specjalistów.
· Sugestie dotyczące ewentualnych zmian w zapisach rozporządzenia, dotyczyły głównie doprecyzowania kwestii związanych z tworzeniem dokumentacji i organizacją pracy zespołów. Respondenci byli zainteresowani otrzymaniem gotowych wzorów potrzebnych dokumentów oraz jasnych wytycznych do tego, jak mają wyglądać prace zespołów. Oczekiwano także szkoleń w zakresie wdrażania programów: prowadzenia diagnozy i na jej podstawie opracowywania indywidualnych programów. Szczególnie istotne było to dla tych psychologów i pedagogów, którzy nie posiadali kompetencji pozwalających na projektowanie programów rewalidacyjnych, resocjalizacyjnych czy też socjoterapeutycznych.
· Respondenci oczekiwali, że wraz z wprowadzeniem rozporządzenia otrzymają środki finansowe pozwalające na organizowanie zajęć dodatkowych przez specjalistów z zewnątrz. Takie podejście może spowodować planowanie tylko tych zajęć, do prowadzenia których członkowie grona pedagogicznego mają uprawnienia, a zatem – powrót do sytuacji, która panuje do tej pory.
· Ubolewano nad tym, że w ślad za rozporządzeniami nie pojawiły się akty prawne obligujące samorządy do zwiększenia środków finansowych przeznaczonego na organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz doposażenie szkół. Samorządy zwykle stawały na stanowisku, że budżetu nie zwiększą. .
Badanie realizowane w ramach projektu SHARE
- Opublikowano: 16 Sty 2012
Zespół Edukacji i Rynku Pracy | Tel: 695 378 877
O badaniu Więcej informacji na stronach: Międzynarodowa strona projektu: http://www.share-project.org/ Narzędzia w czwartej rundzie badania SHARE: Badanie obejmowało dwa narzędzia: Przygotowana publikacja jest wynikiem współpracy badaczy zajmujących się problematyką funkcjonowania osób w wieku 50+ z kilku instytucji badawczych w Polsce: Centrum Analiz Ekonomicznych CenEA, Instytutu Statystyki i Demografii SGH, Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Instytutu Badań Edukacyjnych, który w ramach projektu „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansował czwartą rundę badania w Polsce. Zespoły badawcze z tych instytucji uformowały krajowe konsorcjum SHARE. O badaniu
Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe, w skrócie: SHARE, to międzynarodowy, multidyscyplinarny projekt, ukierunkowany na badanie najważniejszych aspektów życia, takich jak zdrowie, sytuacja rodzinna czy finansowa, dotyczących osób po 50 roku życia.
Badanie SHARE prowadzone jest w Europie od 2004 roku, a 17.03.2011 r., decyzją José Manuela Barroso, badanie stało się pierwszą oficjalną europejską infrastrukturą badawczą o prawnym statusie European Research Infrastructure Consortium (ERIC).
SHARE jest badaniem panelowym. Dotychczas, w pięciu rundach badania udział wzięło 20 państw – 19 krajów europejskich oraz Izrael. Polska uczestniczyła w trzech rundach badania SHARE – II (rok 2006/2007), III (rok 2008/2009) i IV (rok 2011/2012).
Druga runda badania przeprowadzona została na grupie 34 415 respondentów, w tym 2 437 respondentów było z Polski. Pytania dotyczyły bieżących aspektów życia respondentów, m.in.: stanu zdrowia, sytuacji finansowej i rodzinnej, aktywności na rynku pracy, decyzji emerytalnych, relacji społecznych oraz aktywności społecznej. Dodatkowo, w stosunku do pierwszej rundy, przeprowadzono 533 wywiady końca życia, tzw. wywiad z bliską osobą po śmierci respondenta.
Trzecia runda objęła badaniem 26 836 respondentów, w tym 2 020 osób z Polski. Zwiększyła się liczba wywiadów końca życia do 1 139. Przeprowadzone wywiady miały charakter biograficzny i dotyczyły przeszłości z życia respondenta (zdarzenia z dzieciństwa, sytuacja mieszkaniowa w różnych momentach życia, historia zatrudnienia, historia zdrowotna, korzystanie z opieki zdrowotnej).
W czwartej rundzie, którą przeprowadzono na przełomie 2011 i 2012 roku uczestniczyło 58 489 respondentów w tym 1 724 z Polski. Pytania dotyczyły ponownie bieżących aspektów życia respondentów, m.in.: stanu zdrowia, sytuacji finansowej i rodzinnej, aktywności na rynku pracy, decyzji emerytalnych, relacji społecznych oraz aktywności społecznej. Dodatkowo przeprowadzono 1 110 wywiadów końca życia.
Polska strona projektu: http://www.share50plus.pl
Cele szczegółowe dotyczące edukacji w czwartej rundzie badania SHARE:
Raporty
„Portret generacji 50+ w Polsce i Europie. Wyniki badania zdrowia, starzenia się i przechodzenia na emeryturę w Europie (SHARE)”.
Raport zawiera analizy poświęcone Polakom w wieku 50 i więcej lat (respondentom badania), na tle ich rówieśników z innych krajów europejskich, biorących udział w badaniu. Szczególną uwagę w porównaniach skupiono na tych krajach, do których często Polska aspiruje ze względu na pozycję społeczną i ekonomiczną rozpatrywanej grupy ludności (w tym Niemcy, Szwecja i Francja), albo takich, które pod wieloma względami są do Polski podobne, np. ze względu na zmiany ustrojowe, ale także reprezentowane postawy czy wartości (w tym Czechy i Hiszpania).
Publikacja składa się z sześciu rozdziałów, w których opisane zostały wybrane obszary funkcjonowania osób 50+ związane z: aktywnością ekonomiczną i sytuacją majątkową respondentów, aktywnością społeczną i indywidualną, aktywnością edukacyjną i umiejętnościami kognitywnymi oraz stanem zdrowia.
Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych.
- Opublikowano: 9 Sty 2012
Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych | e-mail: ppp.dobrepraktyki@ibe.edu.pl
O badaniu Przedmiotem badania była analiza działalności ośrodków edukacji pozaformalnej, prowadzących zajęcia o tematyce przyrodniczej dla grup uczniów pod opieką nauczyciela. Rezultaty analizy pozwoliły na kryterialne wyłonienie przykładów dobrych praktyk. Badanie wykazało, że zajęcia realizowane przez badane ośrodki wspierają nauczanie szkolne takich przedmiotów jak przyroda na II etapie edukacyjnym lub biologia, chemia, fizyka, geografia na III lub IV etapie edukacyjnym. Badanie przebiegało dwuetapowo. Celem etapu pierwszego było uzyskanie ogólnego obrazu przyrodniczej edukacji pozaformalnej w Polsce. Etap drugi polegał na diagnozie dobrych praktyk. Badanie zrealizowano w ramach projektu Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet III: Wysoka jakość systemu oświaty, Poddziałanie 3.1.1: Tworzenie warunków i narzędzi do monitorowania, ewaluacji i badań systemu oświaty.
Cele badania Celem badania było uzyskanie informacji, na ile oferta zajęć przyrodniczych skierowana przez ośrodki edukacji pozaformalnej do grup uczniów pod opieką nauczyciela może przyczyniać się do kształtowania i rozwijania istotnej w edukacji przyrodniczej umiejętności rozumowania naukowego, w tym umiejętności opisanych celami kształcenia podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych. Konsekwencją uzyskania tych informacji było wyłonienie przykładów dobrych praktyk w tym obszarze. Rezultaty badania służą do propagowania rozwiązań metodycznych, merytorycznych i organizacyjnych stosowanych w ośrodkach edukacji pozaformalnej, sprzyjających kształtowaniu umiejętności rozumowania naukowego, a więc spójnych z ideą NPP. Rezultaty badania to Raport z części pierwszej badania oraz Raport końcowy wraz z załączonymi dokumentami, który zawiera między innymi charakterystykę ilościową i jakościową przyrodniczej edukacji pozaformalnej w Polsce oraz opis ośrodków, które spełniają kryteria dobrych praktyk w tej dziedzinie.
Jak badaliśmy W pierwszym etapie badania wykonano analizę danych, pochodzących z badania ankietowego, zrealizowanego w lipcu, sierpniu i wrześniu 2011 roku przez współpracowników terenowych IBE na terenie 16 województw oraz raportów wojewódzkich z tego badania. Na podstawie tej analizy oraz wniosków z niej wypływających ustalono kryteria, które posłużyły do wytypowania 50 ośrodków do badania pogłębionego. Jednym z kryterium wyboru była deklaracja ośrodka co do zgodności celów i przebiegu realizowanych zajęć przyrodniczych z celami kształcenia opisanymi w podstawie programowej przedmiotów przyrodniczych dla II, III i IV etapu kształcenia. W drugim etapie badania zrealizowano badanie pogłębione w wybranych 50 ośrodkach, polegające na obserwacji zajęć przyrodniczych, realizowanych przez nie, analizie dokumentacji tych zajęć (programy, sylabusy, karty pracy, inne), przeprowadzeniu wywiadów pogłębionych z osobami odpowiedzialnymi za organizację i realizację zajęć oraz pozyskaniu opinii o zajęciach od ich beneficjentów.
Aktualności Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych we współpracy z Zespołem Współpracy Krajowej i Zagranicznej IBE przeprowadziła w dniu 12 grudnia 2012 roku seminarium podsumowujące badanie „Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych” [program seminarium]. Celem seminarium było zaprezentowanie oraz dyskusja wyników badania przeprowadzonego w ośrodkach edukacji pozaformalnej przez IBE w okresie od stycznia do lipca 2012 rok a także wynikających z tego badania wniosków i rekomendacji. Seminarium odbyło się w Sali Balowej Centrum Konferencyjnym Kopernika w Warszawie. Raport końcowy [streszczenie raportu z I części badania - poniżej] Raport Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych powstał na podstawie badań zrealizowanych na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych przez Instytut Badawczy Millward Brown SMG/KRC SA. Głównym celem badania było uzyskanie informacji, na ile oferta zajęć przyrodniczych skierowana przez ośrodki edukacji pozaformalnej do grup uczniów pod opieką nauczyciela może przyczyniać się do kształtowania i rozwijania istotnej w edukacji przyrodniczej umiejętności rozumowania naukowego. Badanie pozwoliło także na wyłonienie przykładów dobrych praktyk w tym obszarze. [Pobierz raport w formacie pdf - 1,7MB] Streszczenie raportu z I części badania Interaktywna mapa ośrodków pozaformalnej edukacji przyrodniczej Interaktywna mapa ośrodków pozaformalnej edukacji przyrodniczej zawiera bazę danych placówek oferujących zajęcia m.in. dla grup szkolnych.Jak korzystać z mapy? Na tabliczkach informacyjnych, które ukazują się po kliknięciu ikony ośrodka, można znaleźć dane jego teleadresowe i adres jego strony internetowej. Dodatkową funkcją mapy jest możliwość wyszukania ośrodka leżącego najbliżej osoby zainteresowanej jego odwiedzeniem. Poniżej mapy jest okienko do wpisania kodu pocztowego. Po kliknięciu przycisku „szukaj” wyświetli się fragment mapy z ośrodkami leżącymi najbliżej podanej lokalizacji. Świadomie pominięto na mapie szczegółowe informacje dotyczące oferty zajęć – podlegają one dynamicznym zmianom, które odnotowywane są bezpośrednio na stronach internetowych ośrodków. [Kliknij obraz mapy, aby uzyskać dostęp do funkcji interaktywnych] Jak zgłaszać ośrodki? Mapa nie wyczerpuje informacji o wszystkich ośrodkach przyrodniczej edukacji pozaformalnej działających w Polsce. Przedstawicieli ośrodków, których brakuje na mapie, prosimy o kontakt mailowy – mapaopep@ibe.edu.pl. Po uzyskaniu potrzebnych danych umieścimy Państwa ośrodek na mapie. Co oznaczają kolory ikon? Mapa ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej (OPEP) działających w Polsce opracowana została przez Pracownię Przedmiotów Przyrodniczych IBE jako jeden z rezultatów badania „Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych”. Inne materiały Broszura informacyjna "Przyrodnicza edukacja pozaformalna wspiera szkoły w Polsce"O badaniu
Aktualności
W seminarium wzięli udział przedstawiciele ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej i środowisk nauczycielskich, przedstawiciele firmy realizującej badanie a także pracownicy Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych IBE, którzy zaprezentowali między innymi plany publikacji, które stanowić będą kolejne rezultaty badania.
Seminarium było zrealizowane w ramach projektu „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacji zaplecza badawczego”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
We wrześniu 2012 roku zaplanowane jest seminarium wewnętrzne w IBE, którego celem jest przedstawienie wyników badania a także dyskusja nad planami wykorzystania tych wyników w pracy Pracowni i Instytutu.
W końcu października 2012 roku zaplanowane jest seminarium zewnętrzne z udziałem przedstawicieli badanych ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej, Wykonawcy i innych zaproszonych Gości.
Cele I etapu zostały osiągnięte – w Raporcie (przeczytaj skrót) przedstawiono obraz przyrodniczej edukacji pozaformalnej w skali kraju i w skali poszczególnych województw a także kryteria wyboru ośrodków do badania pogłębionego (II część badania). Integralną częścią Raportu jest też lista ośrodków, ustalona na podstawie przyjętych kryteriów, która będzie podstawą dalszej rekrutacji eksperckiej.
Wykonawca przystąpił również do rekrutacji technicznej i eksperckiej. Przeszkoleni obserwatorzy i badacze przystąpią w najbliższym czasie do realizacji II części badania – badania pogłębionego, polegającego na obserwacji zajęć, przeprowadzenia wywiadów pogłębionych z ich organizatorami oraz zebrania opinii o zajęciach od ich uczestników – uczniów i ich opiekunów – nauczycieli.Raporty
Głównym celem I etapu badania było uzyskanie ogólnego obrazu przyrodniczej edukacji pozaformalnej w Polsce, z uwzględnieniem spójności działań podejmowanych przez ośrodki edukacji pozaformalnej z celami kształcenia nowej podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych a także kryterialne wytypowanie do badania pogłębionego w II części badania wybranych placówek.
Wyniki I etapu badania są efektem analiz dokumentów i danych zastanych, które uzyskano podczas badań ankietowych przeprowadzonych w 2011 r. przez współpracowników terenowych IBE na terenie całego kraju. Analizą objęto 348 ośrodków edukacji pozaformalnej. Rezultaty analiz zostały zaprezentowane w dwóch wymiarach - uogólnionym na poziomie krajowym oraz szczegółowym na poziomie poszczególnych województw. Cechą charakterystyczną badanych ośrodków jest ich ogromna różnorodność zarówno w aspekcie organizacyjnym jak i dydaktycznym.
Ośrodki najczęściej swoją ofertę kierują do nauczycieli przyrody i biologii oraz w dalszej kolejności geografii. Najmniej propozycji przygotowano dla nauczycieli fizyki i chemii. Ofertę dydaktyczną z reguły opierają na programie własnym, w co piątym ośrodku jednoznacznie twierdzono, że zajęcia przygotowywane są w oparciu o podstawę programową. W katalogu proponowanych w placówkach metod znalazły się zarówno metody podające jak i metody potencjalnie wspierające kształcenie umiejętności. Najczęściej wskazywano zajęcia o charakterze wykładowym, a w dalszej kolejności warsztatowym. Natomiast jako dominujące najczęściej wskazywano warsztaty, zajęcia terenowe oraz wykłady. Podczas zajęć w ośrodkach uczestnikom oferuje się różne materiały i środki dydaktyczne. Ich charakter związany jest ściśle z ofertą metodyczną. Najczęściej są to karty pracy oraz książki, podręczniki i foldery.
Wśród badanych placówek dominują ośrodki Lasów Państwowych oraz związane z edukacją przyrodniczo-leśną, o zróżnicowanym zasięgu; od międzynarodowego po regionalny jak i o zasięgu lokalnym. Zdecydowanie dominują placówki o regionalnym zasięgu na poziomie województwa, a w dalszej kolejności o zasięgu ogólnopolskim. Ośrodki korzystają z różnorodnych form finansowania. Z reguły wskazywano fundusze własne, a w dalszej kolejności pochodzące z jednostek samorządu terytorialnego. Na terenie kraju zdecydowanie dominują zajęcia bezpłatne, o charakterze ciągłym, a w dalszej kolejności cyklicznym.
Równoległym etapem prowadzonych analiz było wyłonienie ośrodków przeznaczonych do badania pogłębionego w oparciu o deklaratywne dane. W tym celu opracowano kryteria wyboru ośrodków do dalszego badania. Na tym etapie ograniczono kryteria kwalifikujące do badania jedynie do tych, odnoszących się bezpośrednio do aspektu programowego i metodycznego prowadzonych zajęć. Następnie przypisano oraz skalibrowano wagi punktowe przyznane poszczególnym kryteriom. Analiza kryterialna danych pozwoliła na przygotowanie wstępnej listy ośrodków wytypowanych do II etapu badań pogłębionych, realizowanych w celu znalezienia przykładów dobrych praktyk w zakresie edukacji przyrodniczej. Zgodnie z SIWZ do II etapu powinno zostać wyłonionych 50 placówek. Na liście umieszczone zostały wszystkie ośrodki, które uwzględniono we wcześniejszych analizach.
W badaniu ‘Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej’ jako dobre praktyki rozumiane będą takie zajęcia i związane z nimi uwarunkowania (instytucjonalne, organizacyjne i finansowe), które:
Na podstawie wyników zarówno na poziomie krajowym jak i wojewódzkim uzyskano uogólniony obraz typowego ośrodka edukacji pozaformalnej, który można opisać jako placówkę wspierającą głównie nauczycieli przyrody lub biologii, konstruującą swą ofertę w oparciu o program własny, proponującą zarówno metodę warsztatową jak i wykład, niekiedy oferującą uczestnikom zajęć karty pracy oraz książki, podręczniki i foldery. Częściej będzie to placówka Lasów Państwowych lub edukacji ekologicznej o zasięgu regionalnym na poziomie województwa, której podstawą finansowania są fundusze własne oraz oferująca bezpłatne zajęcia o charakterze ciągłym.
Interaktywna mapa
Materiały
.
