wybrane podobieństwa i różnice między polską podstawą programową a podstawami programowymi przedmiotów przyrodniczych wybranych krajów europejskich. przedmioty realizowane na poziomie isced 2.
Polska
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia
podstawa programowa:
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia
podstawa programowa:
- polska podstawa programowa przedmiotów przyrodniczych przedstawia cele kształcenia jako wymagania ogólne, pochodne wobec kompetencji kluczowych oraz treści nauczania jako wymagania szczegółowe
- metoda badawcza obecna jest w zapisach wymagań ogólnych, części wymagań szczegółowych i zalecanych doświadczeniach i obserwacjach
- cele i treści obowiązujące w I klasie IV etapu edukacyjnego zamykają podstawową edukację przyrodniczą. W klasach II i III liceum i technikum uczniowie wybierają przedmiot/przedmioty przyrodnicze w zakresie rozszerzonym lub uczą się obowiązkowo przedmiotu uzupełniającego - przyrody
Czechy
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia, edukacja zdrowotna (výchova ke zdraví)
podobieństwa:
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia, edukacja zdrowotna (výchova ke zdraví)
podobieństwa:
- obecne cele i treści, dotyczące ochrony środowiska naturalnego i przewidywania następstw działania ludzi na przyrodę
- duża swoboda pozostawiona nauczycielom w doborze form i metod kształcenia
- w czeskiej podstawie jest większy nacisk na praktyczne wykorzystanie wiedzy przyrodniczej niż w dokumencie polskim
- w dokumencie czeskim są odniesienia do błędnych założeń (misconceptions) uczniów, np. odniesienia do informacji pseudonaukowych lub antynaukowych, w polskiej podstawie te zagadnienia pojawiają się dopiero w treściach przedmiotu uzupełniającego „Przyroda” na IV etapie edukacyjnym
Estonia
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia
podobieństwa:
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia
podobieństwa:
- pozostawienie nauczycielom swobody w doborze form i metod pracy
- w obu dokumentach zamieszczony jest zestaw doświadczeń, które należy przeprowadzić na zajęciach z uczniami
- estońska podstawa łączy przedmioty przyrodnicze w bloki przedmiotowe, co podkreśla znaczenie nauczania interdyscyplinarnego; w polskiej podstawie brak takich zapisów
- głównym celem w dokumencie estońskim jest kształtowanie odpowiedzialnego członka społeczeństwa, w polskiej – nabycie określonego poziomu umiejętności i wiedzy
Finlandia
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia
podobieństwa:
przedmioty:
biologia, chemia, fizyka, geografia
podobieństwa:
- cele kształcenia odnoszą się w dużym stopniu do doświadczenia jako źródła danych umożliwiających weryfikację hipotezy
- podkreślony związek nauk przyrodniczych i stosowanej w nich metody naukowej z życiem codziennym
- w fińskiej podstawie programowej treści ujęte są problemowo, w polskim dokumencie funkcjonuje układ treści zgodny z klasycznym podziałem na nauki przyrodnicze
- w podstawie fińskiej doświadczenie i obserwacja są punktem wyjścia, w polskim dokumencie procedurom badawczym przypisana jest rola pomocnicza
Francja
przedmioty:
blok przedmiotowy „fizyka-chemia” (physique-chimie) oraz przedmiot „nauka o życiu i Ziemi” (sciences de la vie et de la Terre) obejmujący biologię i geografię fizyczną
podobieństwa:
przedmioty:
blok przedmiotowy „fizyka-chemia” (physique-chimie) oraz przedmiot „nauka o życiu i Ziemi” (sciences de la vie et de la Terre) obejmujący biologię i geografię fizyczną
podobieństwa:
- w obu dokumentach podkreśla się znaczenie metody badawczej w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych
- cele kształcenia zapisane są w formie wymagań edukacyjnych
- podstawa francuska dokładnie opisuje procedurę badawczą/metodę naukową, w polskim dokumencie elementy metody naukowej rozmieszczone są w celach kształcenia na różnych etapach edukacyjnych
- we francuskiej podstawie programowej treści przedmiotów przyrodniczych są skorelowane ze sobą, w polskim dokumencie nie występuje taka korelacja
Anglia
przedmioty:
nauki przyrodnicze Science, nauczane w sposób zintegrowany lub z podziałem na biologię, chemię, fizykę; geografia (Geography)
podobieństwa:
przedmioty:
nauki przyrodnicze Science, nauczane w sposób zintegrowany lub z podziałem na biologię, chemię, fizykę; geografia (Geography)
podobieństwa:
- podobny zapis celów kształcenia, określających umiejętności oczekiwane u ucznia danego etapu edukacyjnego
- zalecenie kształcenia i rozwijania praktycznych umiejętności przez obserwacje, doświadczenia, zajęcia terenowe
- treści nauczania w angielskim dokumencie uporządkowane problemowo, często w formie hipotez, które wymagają weryfikacji, a więc zastosowania metody naukowej, w polskiej podstawie treści odpowiadają klasycznym działom nauk przyrodniczych
- w angielskiej podstawie występuje dział How Science Works? dotyczący znajomości i rozumienia metody naukowej oraz posługiwania się nią w nauce przedmiotów przyrodniczych i w życiu codziennym, w polskiej podstawie tylko wybrane cele i treści odnoszą się do tych zagadnień
