O badaniu

O badaniu

Dane dotyczące poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych (wskaźnik zatrudnienia 23 %, dane średnioroczne BAEL za 2012 r. dla osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym) wskazują, że obecny system integracji i aktywizacji społeczno-zawodowej osób z niepełnosprawnością przynosi ograniczone rezultaty. Jednocześnie wyniki wielu badań, jak i średnio i długookresowa strategia kraju zakładają, że metodą zwiększenia aktywności społeczno-zawodowej jest edukacja włączająca oraz większy udział osób z niepełnosprawnością w otwartym rynku pracy. Głównym problemem i jednocześnie celem realizowanego przez IBE badania jest odpowiedź na pytanie, jak to osiągnąć? Jednocześnie, jak przy tym nie zmarnować już istniejącego potencjału szkół i placówek specjalnych oraz zakładów pracy chronionej.

Badanie zakłada, że rekomendacje będą wypracowywane w toku prac badawczych, a następnie zostaną uzgodnione i zatwierdzone w trakcie konsultacji społecznych. Podstawowym źródłem danych będą wypowiedzi respondentów, w tym osób z niepełnosprawnością, ekspertów i specjalistów, przedstawicieli pracodawców oraz władz lokalnych i administracji centralnej. By zbadać możliwie zróżnicowaną grupę badanych (pod względem niepełnosprawności w przypadku osób z niepełnosprawnością oraz miejsca w systemie wsparcia w odniesieniu do ekspertów i otoczenia), jak i optymalizacji kosztów wybrano, tam gdzie to możliwe, wywiady grupowe i uzupełniono je wywiadami indywidualnymi.

Cele badania

Cel badania

Celem badania "Włączający system edukacji i rynku pracy - rekomendacje dla polityki publicznej" jest wypracowanie rekomendacji dla instytucji publicznych (głównie: MEN i MPiPS) na temat włączania osób z niepełnosprawnościami (OzN) do głównego nurtu edukacji i rynku pracy.

Cele szczegółowe:

1. Dostarczenie informacji na temat uwarunkowań udziału OzN w uczeniu się przez całe życie oraz ich obecności na rynku pracy. Przede wszystkim pod kątem ograniczeń w życiu codziennym i sposobów ich przezwyciężania.
2. Analiza polityk publicznych dotyczących osób z niepełnosprawnościami i ocena ich skuteczności pod kątem uczenia się przez całe życie wśród OzN oraz ich obecności na rynku pracy.

Metodologia

Metodologia

Badanie zostanie przeprowadzone za pomocą zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) (ang. Focus Group Interview), indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI) (ang. Individual In-Depth Interviews), paneli eksperckich, seminariów oraz poprzez konsultacje społeczne. Badanie jest podzielone na cztery fazy:

Faza I – Analiza sytuacji OzN obejmować będzie wywiady IDI z przedstawicielami instytucji rządowych związanych z zagadnieniami niepełnosprawności. Efektem fazy I będzie spis problemów do dyskusji w ramach wywiadów jakościowych.

Faza II - Badanie główne obejmować będzie wywiady IDI i FGI z osobami z niepełnosprawnością (OzN), uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego z tytułu niepełnosprawności, opiekunami OzN, uczniami pełnosprawnymi, nauczycielami oraz z podmiotami zewnętrznymi. Wynikiem fazy II będzie katalog barier społecznych utrudniających pełne uczestnictwo w edukacji i rynku pracy OzN oraz postulatów/rekomendacji dotyczących rozwiązań służących lepszemu włączaniu OzN.

Faza III – Konsultacje obejmować będzie panele eksperckie i seminaria. Efektem fazy III będzie wypracowanie rekomendacji dla włączającego systemu wsparcia osób niepełnosprawnych w ramach edukacji i rynku pracy wraz z szacunkowym wskazaniem procedury postępowania, jak i kosztów wdrożenia.

Faza IV – Rekomendacje obejmować będzie konsultacje społeczne i seminaria z udziałem przedstawicieli respondentów uczestniczących we wszystkich wcześniejszych fazach. Efektem fazy IV będzie raport końcowy z rekomendacjami po konsultacjach społecznych.

Aktualności

Aktualności
[aktualności uporządkowane chronologicznie od najnowszych do najstarszych]

• 27.03.2015 - Zapraszamy do zapoznania się z raportem
• 27.03.2015 - Zakończenie projektu badawczego pt. „Włączający system edukacji i rynku pracy – rekomendacje dla polityki publicznej”
• 24.03.2015 - Podziękowania za udział w konferencji
• 19.02.2015 - Konferencja „Polityka publiczna wobec osób z niepełnosprawnościami w Polsce – stan obecny i perspektywy" - zaproszenie
• 13.01.2015 - Podziękowania dla uczestników konsultacji społecznych
• 10.12.2014 - Konsultacje społeczne - zaproszenie do udziału
• 12.11.2014 - Konsultacje społeczne wyników badania - informacja wstępna
• 07.11.2014 - Podziękowania dla uczestników seminariów eksperckich
• 07.10.2014 - Seminaria eksperckie w październiku
• 01.10.2014 - Podziękowania dla uczestników paneli eksperckich
• 04.09.2014 - Panele eksperckie we wrześniu
• 24.07.2014 – rozpoczęcie przygotowań do przeprowadzenia paneli eksperckich
• 01.07.2014 – zakończenie terenowej realizacji badania
• 28.04.2014 – rozpoczęcie badań terenowych
• 21.03.2014 – udostępnienie materiałów informacyjnych na stronie projektu
• 12.02.2014 - podpisanie umowy z firmą Laboratorium Badań Społecznych Sp. z o.o.
• Informacja o postępowaniu przetargowym:
• 31.01.2014 upłynął termin składania ofert na realizację badania "Włączający system edukacji i rynku pracy - rekomendacje dla polityki publicznej"
• 23.01.2014 Ogłoszenie przetargu na realizację badania "Włączający system edukacji i rynku pracy - rekomendacje dla polityki publicznej".

Kontakt

Kontakt

Strona projektu: https://wserp.ibe.edu.pl/

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel. 22 241 71 00

O badaniu

O badaniu

Badanie umiejętności mówienia (BUM) zostało przeprowadzone po raz pierwszy w 2011 r. jako komponent międzynarodowego pomiaru umiejętności językowych nastolatków - Europejskiego Badania Kompetencji Językowych (European Survey on Language Competences, ESLC). Głównym celem badania było uzyskanie informacji na temat osiągniętego przez uczniów poziomu sprawności tworzenia wypowiedzi ustnych w języku angielskim w chwili zakończenia obowiązkowej edukacji.

Polska jako jedyny kraj biorący udział w ESLC zdecydowała się na przeprowadzenie badania sprawności tworzenia wypowiedzi ustnych. Zestawienie wyników z testów mówienia z wynikami pomiaru pozostałych sprawności językowych, jak również danymi dotyczącymi kontekstu uczenia się języka obcego uzyskanymi w międzynarodowym pomiarze pozwoliło na uzyskanie pełniejszego obrazu umiejętności językowych polskich uczniów będących na końcu III etapu edukacyjnego.

Badanie umiejętności mówienia zrealizowano z wykorzystaniem trzech narzędzi badawczych: bezpośredniego testu ustnego, który miał postać ok. 12-minutowej rozmowy z uczniem, kwestionariusza samooceny ucznia oraz kwestionariusza oceny ucznia przez nauczyciela. Wszystkie narzędzia stworzono specjalnie na potrzeby tego badania, posługując się opisami poziomów biegłości językowej Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (ESOKJ). Diagnoza dotyczyła poziomów biegłości językowych od A1 do B2.

Narzędzia użyte w I części badania zostały przygotowane z myślą o ich późniejszym przeznaczeniu jako materiał wspomagający sprawdzanie umiejętności mówienia przez nauczycieli języka angielskiego w gimnazjum. Zadania wraz z odpowiednimi instrukcjami i omówieniem ich zastosowania w kontekście lekcyjnym znajdują się na stronie Bazy Dobrych Praktyk.

W maju i czerwcu 2013 roku zdecydowano się przeprowadzić II etap Badania umiejętności mówienia. Powtórzenie testów z rocznikiem uczniów kształcących się według nowej podstawy programowej miało na celu umożliwienie dokonania porównania wyników badanych uczniów i wstępnej oceny efektywności nowego programu.

Badanie, na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych, zrealizowały firmy: Millward Brown S.A. (I etap badania) oraz InterActive - Agencja Komunikacji Marketingowej (II etap badania).

Raporty

Raporty

• Efekty nauczania języka angielskiego na III etapie edukacyjnym. Raport końcowy Badania uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum i Badania umiejętności mówienia


Raport „Efekty nauczania języka angielskiego na III etapie edukacyjnym” podsumowuje wyniki dwóch badań prowadzonych w latach 2012–2014 przez Pracownię Języków Obcych Instytutu Badań Edukacyjnych: Badania uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum (BUNJO) oraz drugiej edycji Badania umiejętności mówienia (BUM 2). Publikacja w komplementarny sposób ukazuje profil umiejętności absolwenta polskiego gimnazjum – przedstawia informacje dotyczące poziomu osiągnięć szkolnych w zakresie wszystkich czterech sprawności językowych: rozumienia tekstu pisanego, rozumienia ze słuchu, tworzenia wypowiedzi pisemnych i ustnych. Celem raportu jest także wskazanie wybranych czynników indywidualnych, szkolnych oraz pozaszkolnych potencjalnie i faktycznie warunkujących efektywność nauczania języka angielskiego młodzieży gimnazjalnej. W odniesieniu do czynników dotychczas niebadanych szerszej na reprezentatywnych próbach, takich jak np. kwestie uczestnictwa w szkolnych i pozaszkolnych zajęciach językowych, autorzy referują także bardziej szczegółowe informacje dotyczące skali danego zjawiska. Raport kończy się wnioskami dotyczącymi stanu nauczania języków obcych w polskiej szkole, możliwości podnoszenia jakości dydaktyki języków oraz wsparcia tego procesu przez różne grupy docelowe.



• Badanie umiejętności mówienia w języku angielskim


Raport prezentuje wyniki Badania umiejętności mówienia (BUM) przeprowadzonego wśród uczniów gimnazjów jako uzupełnienie Europejskiego Badania Kompetencji Językowych (European Survey on Language Competences – ESLC). W badaniu ESLC brało udział 14 krajów. W ramach badania uczniowie podchodzili do testów w zakresie rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu pisanego i tworzenia wypowiedzi pisemnych. Polska była jedynym krajem, w którym dodatkowo zbadano umiejętność mówienia.

Głównym celem BUM było uzyskanie danych empirycznych na temat poziomu umiejętności mówienia w języku angielskim wśród uczniów ostatniej klasy gimnazjum oraz odniesienie ich do wyników testów w zakresie pozostałych sprawności językowych. Wyniki prezentowane są w udziałach uczniów osiągających określony poziom umiejętności według skal biegłości językowej Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (A1-B2). Badanie przeprowadzono na podpróbie ESLC, która objęła 499 uczniów z 37 gimnazjów w Polsce.

Materiały

Materiały

• Badania Zespołu dydaktyk szczegółowych. BUM - broszura. 
• Europejskie Badanie Kompetencji Językowych. Raport międzynarodowy i bazy danych
• CEFR
• English Profile

Kontakt

Kontakt

Pracownia języków obcych 

tel. 22 24 17 100

O badaniu

O badaniu

Na przełomie 2013/2014 r. Instytut Badań Edukacyjny przeprowadził badania dotyczące roli szkoły w wiejskich społecznościach lokalnych i uwarunkowań efektywnej komunikacji między nauczycielami a rodzicami uczniów.
U ich podstaw leży idea szkoły jako instytucji otwartej i włączającej zarówno rodziców uczniów, jak i innych członków społeczności lokalnej do wspólnych działań. Taka uspołeczniona szkoła to wspólnota nauczycieli, uczniów, rodziców, mieszkańców społeczności, w której wszyscy oni mają prawo decydowania o sprawach szkoły, współpracują ze sobą i wspierają się nawzajem.

Wierzymy, że szkoła może stanowić istotny zasób wpływający na sposób funkcjonowania społeczności lokalnej. Szkoła to przecież nie tylko miejsce, w którym odbywa się proces nauczania, szkoła także ma wychowywać i otaczać opieką uczniów, borykających się z różnymi problemami, tj. ubóstwo, uzależnienia. W tym sensie szkoła jest instytucją, w której odbijają się problemy, które dotykają członków społeczności lokalnej. Szkoła może w rozmaity sposób włączać się nie tylko w rozwiązywanie problemów swoich uczniów, ale szerzej także pozostałych mieszkańców – uczestnicząc w debacie, współpracując z lokalnymi instytucjami, prowadząc akcje profilaktyczne i edukacyjne, etc. Może zatem stanowić ważny podmiot budowania lokalnego społeczeństwa obywatelskiego.

Szkoła może też być miejscem przyjaznym dla rodziców uczniów, zarówno tych, którzy są gotowi aktywnie włączać się w życie szkoły, wspólnie działać na rzecz szkoły, podejmować decyzje dotyczące spraw ważnych dla szkoły, jak i tych, którzy chcą ograniczyć się raczej do kontaktów z wychowawcą dotyczących sytuacji ich dziecka. Relacje między nauczycielami i rodzicami mogą być czynnikiem wspierającym jakość nauczania uczniów, budowania jednolitej strategii edukacyjnej w szkole i rodzinie, kształtowania postaw obywatelskich wewnątrz szkoły.

Przedmiotem naszych analiz jest współpraca między szkołą, rodzicami i członkami społeczności lokalnej i komunikacja nauczycieli i rodziców uczniów.

Dobra komunikacja daje możliwość nawiązania prawdziwej współpracy między rodziną a szkołą. W badaniu dowiedzieliśmy się między innymi, jak można porozumiewać się w szkołach, jakie sposoby działają, a jakie są nieskuteczne oraz co warto zmienić, by szkoły były bardziej przyjazne, zarówno dla uczniów, ich rodziców, jak i nauczycieli.

Cele badania

Badanie ma dwa komponenty omówione niezależnie poniżej.

 

Dlaczego badamy

Szkoła jest trwałym elementem struktury danej społeczności, mniej lub bardziej w niej zakorzenionym, ma swoją historię, splecioną z historią danej społeczności i może stanowić ona element budujący tożsamość lokalną. Szkoła może być pewnym symbolicznym zasobem danej społeczności lokalnej, zasobem zawierającym w sobie takie elementy, jak pamięć mieszkańców, przeszłość, tradycja, wartości. Poza funkcją edukacyjną, szkoła także ma wychowywać i otaczać opieką uczniów, borykających się z różnymi problemami, tj. ubóstwo, uzależnienia. W tym sensie szkoła jest instytucją, w której odbijają się problemy, które dotykają członków społeczności lokalnej. Szkoła może w rozmaity sposób włączać się nie tylko w rozwiązywanie problemów swoich uczniów, ale szerzej także pozostałych mieszkańców – uczestnicząc w debacie, moderując ją, współpracując z lokalnymi instytucjami, prowadząc akcje profilaktyczne i edukacyjne, etc. Może zatem stanowić ważny podmiot budowania lokalnego społeczeństwa obywatelskiego. Jednocześnie szkoła może zamykać się w swoich murach, skupiając się wyłącznie na wąsko rozumianej realizacji podstawy programowej.

Kluczowy dokument wyznaczający cele i treści kształcenia ogólnego – Podstawa programowa kształcenia ogólnego – stanowi, iż jego celem jest nie tylko przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości i zdobycie umiejętności wykorzystania tych wiadomości, ale również kształtowanie umiejętności warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. Tymczasem głosy ze strony ekspertów oraz dostępne dane na ten temat pokazują, iż system polskiej edukacji wciąż skupia się na realizacji podstawy programowej, wyrażającej się w liczbie godzin lekcyjnych, obowiązkach dydaktycznych nauczycieli, a także na szukaniu pieniędzy na utrzymanie budynków szkolnych i zapewnieniu podstawowych materiałów edukacyjnych oraz ocenianiu poziomu wiedzy uczniów w stosunku do wymaganych norm. Korzystanie z zasobów środowiska lokalnego, czy otwieranie się na jego potrzeby postaje na dalszym planie i jest uzależnione w dużej mierze od czynnika ludzkiego, tzn. podejścia, nastawienia, czy doświadczenia w podejmowaniu współpracy ze środowiskiem pozaszkolnym nauczycieli, wychowawców i dyrekcji danej placówki.

U podstaw badania uwarunkowań efektywności komunikacji nauczycieli i rodziców uczniów leży założenie, że relacje między nauczycielami i rodzicami mogą być czynnikiem wspierającym jakość nauczania uczniów, na co zwracają uwagę zarówno praktycy, jak i naukowcy zajmujący się procesem kształcenia. Jednocześnie można znaleźć również wiele głosów wskazujących na ten właśnie obszar jako jeden z kluczowych problemów współczesnej szkoły. Czy jest więc tak, że nie umiemy ze sobą rozmawiać?

Dobra komunikacja daje możliwość nawiązania prawdziwej współpracy między rodziną a szkołą. Jednocześnie, gdy komunikacja szwankuje, trudno o jakikolwiek rodzaj współdziałania, ma ona więc niejako podstawowy charakter dla budowania współpracy między nauczycielami i rodzicami uczniów. Bez komunikacji między wszystkimi aktorami środowiska szkolnego, trudniej realizować cele edukacyjne, jakie stawiane są współcześnie przed szkołą i rodziną. Odpowiemy więc, jak można porozumiewać się w szkołach, jakie sposoby działają, a jakie są nieskuteczne oraz co warto zmienić, by szkoły były bardziej przyjazne, zarówno dla uczniów, ich rodziców, jak i nauczycieli.

Nasi rozmówcy

Badanie miało charakter jakościowy i uczestniczyło w nim 6 wiejskich szkół podstawowych reprezentujących różne regiony, wytypowanych na podstawie rekomendacji udzielonych przez ekspertów zajmujących się edukacją ze środowisk organizacji pozarządowych i instytucji publicznych, jako szkoły współpracujące ze społecznością lokalną i rodzicami uczniów. Zależało nam na przeprowadzeniu badania w placówkach, które mogą służyć za pozytywny przykład.

Rozmawialiśmy z różnymi osobami związanymi ze szkołą i społecznością lokalną: rodzicami, uczniami ostatnich klas, dyrektorem, nauczycielami, pedagogiem/psychologiem szkolnym, mieszkańcami, przedstawicielami samorządu lokalnego odpowiedzialnego za sprawy oświaty, osobami znaczącymi w społeczności lokalnej, absolwentami szkoły. Zależało nam na uchwyceniu perspektywy różnych osób, poznaniu ich opinii, doświadczeń, postulatów.

Realizując badanie zapewniliśmy poufność  wszelkich zebranych danych. Rozmowy przeprowadzone w trakcie badania, były całkowicie anonimowe, co oznacza, że dane osobowe nie były kojarzone z konkretnymi wypowiedziami.

 

Rezultaty

Każda ze szkół uczestniczących w badaniu otrzymała opracowanie dotyczące tej szkoły i społeczności, w której działa, pokazujące mocne strony obecnie realizowanych w szkole praktyk między innymi dotyczących współpracy z rodzicami i społecznością lokalną oraz wskazówki nowych, skutecznych rozwiązań.

Na podstawie wyników badania przygotowana została publikacja: "Jak skutecznie komunikować się i współpracować z rodzicami i społecznością lokalną. Poradnik dla nauczycieli i dyrektorów" autorstwa Kamili Hernik i Karoliny Malinowskiej. W poradniku autorki formułują rekomendacje i wskazówki dotyczące tego, jak w praktyce budować model uspołecznionej szkoły, między innymi:

• jak zaplanować i przeprowadzić proces komunikacji na linii szkoła (w tym głównie nauczyciel, wychowawca) – rodzice uczniów, w tym jak postępować w sytuacjach trudnych;
• jak zaplanować proces współpracy z rodzicami, by zapewnić ich wysokie zaangażowanie;
• w jaki sposób wpleść kontekst lokalny w pracę dydaktyczno-wycho¬wawczą szkoły i jak włączyć w działania szkoły mieszkańców.

Publikacje

K. Hernik, K. Malinowska "Jak skutecznie komunikować się i współpracować z rodzicami i społecznością lokalną. Poradnik dla nauczycieli i dyrektorów"

Poradnik oparty jest na wynikach badania. Podejmuje temat współpracy szkół z rodzicami uczniów i społecznością lokalną. Przedstawione w nim propozycje powstały na podstawie wyników badania "Szkoła – rodzice – społeczność lokalna". Odwołuje się również do wniosków z innych badań prowadzonych m.in. przez IBE oraz do dostępnej literatury na ten temat.

 

K. Hernik, K. Malinowska "Jak skutecznie komunikować się i współpracować z rodzicami i społecznością lokalną. Poradnik dla nauczycieli i dyrektorów. Broszura informacyjna"

 

 

 

 

 

 

Badania ilościowe

• Wyniki badań ilościowych dotyczących komunikacji i współpracy szkół z rodzicami oraz ze społecznością lokalną
• Kontakty rodziców dzieci 6 i 7-letnich z przedszkolem/szkołą 
  [Tekst pochodzi z rozdziału raportu z badania 6 i 7-latków na starcie szkolnym: Kaczan, R., Malinowska, K., Rycielski, P. (2014). W: Kaczan, R., Rycielski, P. (red.). Badanie 6- i 7-latków – rok szkolny 2012/2013. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych]
• Opinie rodziców uczniów na temat nauczycieli
  [Tekst pochodzi z rozdziału Raportu o Stanie Edukacji 2013: Malinowska, K., Smak, M., Walczak, D., Wichrowski, A. (2014). Wizerunek nauczycieli. W: IBE(2014). Raport o Stanie Edukacji 2013. Liczą się nauczyciele. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych]

 

Linki

Gdzie szukać informacji?

O docenianiu roli rodziców w działaniach szkoły świadczy liczba publikacji naukowych i popularnonaukowych promujących ich zaangażowanie w życie placówki oraz oddolny ruch społeczny w Polsce w postaci stowarzyszeń i fundacji na rzecz uspołecznienia polskiej oświaty, zakładanych przez animatorów inicjatyw obywatelskich i aktywnych rodziców. Poniżej zamieszczamy informacje o kilku wybranych ważnych inicjatywach i organizacjach, które oferują materiały dotyczące relacji rodziców i przedstawicieli szkół, proponują warsztaty, prowadzą działalność na rzecz zwiększania roli rodziców w życiu szkół [więcej].

• Stowarzyszenie „Rodzice w edukacji” zrzeszające rodziców oraz przedstawicieli rad rodziców i rad szkół z Warszawy i całej Polski jest organizacją działającą na rzecz budowania i wspierania samorządności rodziców w szkole poprzez szkolenie i wzmacnianie rad rodziców i rad szkół [więcej].
• Fundacja „Rodzice szkole” ustanowiona w celu wspierania rodziców w działalności na terenie szkoły ich dzieci [więcej].
• Projekt pt. Rodzice w szkole realizowany przez Instytut Inicjatyw Pozarządowych. Jego celem jest zwiększanie świadomości rodziców dotyczącej ich praw, aktywizowanie rodziców w szkole i przedszkolu, zwiększanie kompetencji rad rodziców, a także rozwój współpracy pomiędzy rodzicami i szkołą przez szkolenie obu partnerów – zarówno rodziców, jak i dyrektorów placówek [więcej]
• Ogólnopolski systemowy projekt Szkoła Współpracy. Uczniowie i rodzice kapitałem społecznym nowoczesnej szkoły realizowany przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej Centrum Mazowsze w partnerstwie z Ministerstwem Edukacji Narodowej. Celem projektu jest wzmocnienie roli uczniów i rodziców w życiu szkoły poprzez wsparcie szkół w procesie budowania systemu współpracy pomiędzy nauczycielami a rodzicami i uczniami [więcej].
• Związek stowarzyszeń i fundacji Federacja Inicjatyw Oświatowych, którego celem jest wspieranie aktywności obywatelskiej i przemian w oświacie. Działa przede wszystkim na rzecz środowisk wiejskich [więcej].
• Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej [więcej].

Aktualności

Aktualności

Badanie zostało zakończone w marcu 2014 roku. W czerwcu 2014 roku wszystkie szkoły otrzymały zindywidualizowane raporty z badania wraz z rekomendacjami. Ponadto w okresie czerwiec-wrzesień 2014 roku badacze przeprowadzili w szkołach warsztaty z udziałem wszystkich osób i instytucji zaangażowanych w badanie (dyrektor, nauczyciele, pedagog/psycholog, rodzice, partnerzy szkoły, uczniowie, absolwenci, przedstawiciele samorządu), poświęcone wynikom badań i prezentacji dobrych praktyk. Uczestnicy warsztatów dyskutowali zarówno nad czynnikami sukcesu swoich szkół, ale także nad obszarami do rozwoju. Wypracowywali również konkretne propozycje zmian.

Podsumowaniem praktycznego wymiaru badania jest poradnik dla nauczycieli i dyrektorów „Jak skutecznie komunikować się i współpracować z rodzicami i społecznością lokalną”, do pobrania tutaj. Gorąco zachęcamy Państwa do korzystania z niego i upowszechniania go.

Mamy nadzieję, że wyniki i wnioski z tego badania będą miały dla Państwa znaczenie praktyczne.

 

Kontakt

Kontakt

 

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel.: 22 24 17 100

 

O badaniu

O badaniu

Badanie służyło ocenie efektów rządowego programu „Cyfrowa szkoła”, który zakładał wyposażenie szkół podstawowych w przenośne komputery i inny sprzęt informacyjno-komunikacyjny, połączone ze szkoleniami nauczycieli, zorganizowaniem sieci współpracy nauczycieli i opracowywaniem cyfrowych materiałów edukacyjnych, w celu wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych do podwyższenia jakości nauczania i uczenia się. W programie wzięło udział 399 szkół. Ewaluacja ex-post została przeprowadzona w okresie od maja do sierpnia 2013 roku, a więc pół roku po dokonaniu zakupów sprzętu przez szkoły.

Ewaluacja była współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom, które wzięły udział w badaniu.

Cele badania

Cele badania zostały określone Rządowym programie rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych – „Cyfrowa szkoła”, ustanowionym uchwałą nr 40/2012 Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2012 r. Zgodnie z jego zapisami, celem ewaluacji było określenie:

• sposobów wykorzystania TIK w edukacji;
• intensywności (częstotliwości) wykorzystywania TIK na zajęciach z poszczególnych przedmiotów;
• skuteczności wykorzystywania TIK w edukacji dla rozwoju kompetencji uczniów;
• skuteczności wykorzystywania TIK dla rozwoju kreatywności nauczycieli w pracy z uczniem.

Metodologia

Wszystkie szkoły uczestniczące w programie zostały poproszone o udział w badaniu i wypełnienie kwestionariuszy umieszczonych na stronie internetowej. Odrębne kwestionariusze opracowano dla dyrektora szkoły, dla szkolnego e-koordynatora programu oraz dla nauczycieli szkoły. Ostatecznie w badaniu wzięło udział 366 dyrektorów, 376 e-koordynatorów i 3000 nauczycieli.

Oprócz tego przeprowadzono 16 indywidualnych wywiadów pogłębionych i 1 triadę z nauczycielami wspomagającymi lub przedmiotowymi. Ten moduł badania służył pogłębieniu jednego ze szczegółowych wątków ewaluacji, a mianowicie wpływu programu na nauczanie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Dokonano również analizy sprawozdań składanych przez szkoły biorące udział w programie „Cyfrowa szkoła”. Wykorzystano dostępne bazy danych - bazę SIO oraz bazę zawierającą wyniki sprawdzianu szóstoklasisty.

Ponadto w ramach ewaluacji dokonano przeglądu dotychczasowych badań, analiz i materiałów informacyjnych dotyczących interwencji publicznych służących szerszemu wykorzystaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji lub poprawie dostępu do nich wśród uczniów, jak również problematyki oddziaływania tych technologii na ucznia i nauczyciela.

Raport

Raport

Zebrane w badaniu deklaracje respondentów świadczą o tym, że nauczyciele w zdecydowanej większości (89%) wykorzystują zakupiony przez szkołę sprzęt na zajęciach, stosują TIK częściej niż przed udziałem w programie i wywiera to znaczny wpływ na stosowane metody i techniki dydaktyczne. Przywiązanie nauczycieli do tradycyjnych metod nauczania, niewystarczające jeszcze wsparcie szkoleniowe i mała skala dyfuzji innowacyjnych zastosowań TIK w edukacji mogą jednak spowodować, że ich użycie przez znaczną część nauczycieli ograniczy się do podstawowego poziomu, na którym TIK będzie stanowiło jedynie atrakcyjny, lecz powierzchowny dodatek do tradycyjnych metod nauczania.

Ogólny obraz efektów programu jest pozytywny. Wyniki badania wskazują, że udział w „Cyfrowej szkole” zmobilizował znaczną część nauczycieli do większej kreatywności, innowacyjności i zaangażowania w pracy z uczniem, a także do podnoszenia własnych kompetencji. Zgodnie z deklaracjami nauczycieli, wykorzystanie TIK sprzyjało również szerszemu stosowaniu aktywizujących i grupowych form prowadzenia zajęć.

Wśród respondentów panowała zgodna opinia, że wykorzystanie TIK podnosi atrakcyjność zajęć dla uczniów. Zgodnie z deklaracjami nauczycieli, w przypadku większości uczniów pociąga to za sobą wzrost motywacji i zaangażowania w proces uczenia się i rozwijania zainteresowań, a także podniesienie kompetencji w zakresie posługiwania się TIK w uczeniu się. Pomimo że zdecydowana większość respondentów wyrażała zadowolenie z uczestnictwa w programie, znaczna część stwierdziła, że udział w „Cyfrowej szkole” miał negatywną konsekwencję w postaci zwiększenia obciążenia pracą. Problem ten dotyczył szczególnie szkolnych e-koordynatorów.

Do czynników utrudniających realizację programu należy zaliczyć także napięty harmonogram i niechętny stosunek większości szkół do wypożyczania mobilnych komputerów uczniom poza teren szkoły.

Bardziej szczegółowe informacje znajdują się w raporcie z badania: pobierz raport [PDF, 1,8MB]