O badaniu

O badaniu

Celem badania jest przygotowanie narzędzi do wczesnej diagnozy rozwoju językowego małych dzieci (w wieku od 8 miesięcy do 3 lat) dla specjalistów: logopedów, psychologów, pedagogów i pediatrów. Niestety, w Polsce nadal brakuje takich narzędzi. Wczesna identyfikacja dzieci z ryzykiem zaburzeń językowych jest niezbędna, żeby wspierać ich rozwój i przeciwdziałać potencjalnym przyszłym problemom edukacyjnym i społecznym. Zaburzenia językowe i komunikacyjne mają bowiem ogromny wpływ na funkcjonowanie dzieci w przedszkolu i szkole, ich relacje z rówieśnikami, samoocenę i sukcesy edukacyjne. W konsekwencji - na dalsze prywatne i zawodowe życie.

Jak badać rozwój mowy tak małych dzieci?

Badając rozwój mowy tak małych dzieci, opieramy się na informacjach od ich rodziców. Rodzice, zwłaszcza w tym okresie, wiedzą najwięcej o możliwościach i rozwoju swoich dzieci.

Rozwój językowy (m.in. przyswajanie gramatyki) jest ściśle powiązany z zasobem słownictwa, jakim dysponują dzieci. Na przykład, przeważnie im więcej słów zna dziecko, tym dłuższe i bardziej złożone zdania potrafi konstruować. Żeby ocenić zasób słownictwa dziecka wystarczy zapytać jego rodziców o wyrazy, które ono zna. Rodzice mogą jednak nie umieć wymienić wszystkich używanych (albo rozumianych) przez dziecko wyrazów. Dlatego często badacze proszą rodziców o zaznaczanie słów, które ich dziecko zna (używa lub reaguje na nie), na gotowej liście pozycji. To, ile słów zaznaczają rodzice, pozwala rzetelnie i trafnie oszacować ogólny poziom językowy danego dziecka.

Z takiej listy wczesnych słów składa się m.in. MacArthur-Bates Communicative Development Inventory (CDI), amerykański kwestionariusz wypełniany przez rodziców. MacArthur-Bates CDI stosowany jest z powodzeniem od wielu lat, doczekał się również licznych adaptacji na inne języki. Autorką polskiej adaptacji, czyli Inwentarza Rozwoju Mowy i Komunikacji (IRMiK), jest prof. Magdalena Smoczyńska. Żeby móc wykorzystywać IRMiKa w praktyce diagnostycznej, potrzebna jest jednak jego normalizacja, czyli badanie, w którym ustalimy, jakie są typowe wyniki dzieci w różnych przedziałach wiekowych.

Cele badania

Cele badania

Głównym celem badania jest normalizacja dwóch wersji Inwentarza Rozwoju Mowy i Komunikacji (IRMiK) służącego do diagnozy wczesnego rozwoju językowego dzieci: wersji "Słowa i Gesty" dla dzieci w wieku 8-18 miesięcy, oraz wersji "Słowa i Zdania" dla dzieci w wieku 18-36 miesięcy.

Dodatkowym celem badania jest opracowanie (na podstawie danych zebranych w badaniu normalizacyjnym) krótkiej wersji kwestionariusza (KIRMiK), służącej do badań przesiewowych dzieci w wieku 2-3 lat. KIRMiK może być wykorzystywany przez pediatrów przy okazji wizyt kontrolnych dzieci - jego wypełnienie będzie zajmowało jedynie 3 minuty!

W ramach badań normalizacyjnych sprawdzimy też, na ile wyniki uzyskiwane z pomocą IRMiKa są stabilne i trafne w dłuższej perspektywie czasowej: wybraną grupę opiekunów poprosimy o ponowne wypełnienie IRMiKa po jednym bądź czterech miesiącach.

Metodologia

Metodologia

W badaniu normalizacyjnym IRMiK wezmą udział opiekunowie 7680 dzieci w wieku 8-36 miesięcy wylosowanych z ogólnopolskiej bazy PESEL. Na adres zameldowania wylosowanych dzieci rozesłane zostaną kwestionariusze wraz z materiałami dodatkowymi (m.in. broszura informacyjna [LINK]) i kopertami zwrotnymi. W dalszej kolejności z opiekunami, którzy nie odeślą wypełnionych kwestionariuszy, kontaktować się będą przeszkoleni ankieterzy-psychologowie, których zadaniem będzie ewentualna pomoc w wypełnieniu kwestionariuszy i ich odbiór.

Na podstawie danych uzyskanych w normalizacji ułożone zostaną dwie krótkie wersje kwestionariusza KIRMiK-A i KIRMiK-B, które zostaną poddane normalizacji w podobnej procedurze na próbie 3120 dzieci.

Opiekunowie, którzy wyrażą zgodę na ponowny kontakt, podzieleni zostaną na dwie grupy. Do jednej kwestionariusze IRMiK zostaną rozesłane ponownie po ok. miesiącu w celu oszacowania stabilności czasowej, a do drugiej kwestionariusze zostaną rozesłane ponownie po ok. 4 miesiącach w celu oszacowania trafności predyktywnej pomiaru tymi narzędziami.

Dla rodziców

Informacje dla rodziców

Wszystkich rodziców, którzy otrzymają od nas kwestionariusz IRMiK, serdecznie prosimy o wypełnienie go i odesłanie na wskazany na kopercie zwrotnej adres (bezpłatnie). Zachęcamy również do zapoznania się z broszurą informacyjną dotyczącą badania IRMIK oraz rozwoju mowy dziecka i tego, jak rodzice mogą je wspierać [pobierz broszurę, pdf, 0,4 MB]. 

 

 

 

O badaniu

O badaniu

Badanie odpowie na pytanie, jakie, i na ile trwałe, podstawy do dalszego kształcenia historycznego uzyskują uczniowie na III etapie edukacji. Badanie prowadzone jest w dwóch edycjach. Pierwsza, przeprowadzona została w 2013 roku wśród uczniów rozpoczynających naukę w szkołach ponadgimnazjalnych. Druga, w 2014 r. obejmuje również uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych.

Badanie realizuje firma Inny Format Sp. z o.o, wyłoniona w przetargu zgodnie z prawem o zamówieniach publicznych.

Cel badania

Cel badania

Celem badania jest dostarczenie informacji o efektach nauczania historii w gimnazjach w zakresie wymagań ogólnych podstawy programowej oraz skonstruowanie trafnych i rzetelnych narzędzi do mierzenia umiejętności historycznych zapisanych w podstawie programowej.

Jak badamy

Jak badamy

W 2013 r. przebadano uczniów 150 oddziałów klasowych ze szkół ponadgimnazjalnych (klasy pierwsze liceów, techników oraz szkół zawodowych). Drugi etap badania (jesień 2014 roku)  obejmuje uczniów 200 szkół ponadgimnazjalnych (klasy pierwsze i drugie liceów, techników oraz szkół zawodowych).

Badanie umiejętności historycznych absolwentów gimnazjum jest badaniem ilościowym.

Kontakt

Kontakt

Badanie prowadziła Pracownia Historii Instytutu Badań Edukacyjnych.

Pracownia działała w ramach Zespołu Dydaktyk Szczegółowych.

Koordynator badania:  Joanna Kaźmierczak

Raport

Raport

Raport Umiejętności historyczne absolwentów gimnazjum (2013–2014), autorstwa Krzysztofa Mrozowskiego i Jakuba Lorenca, został opublikowany w 2015 roku. Można go pobrać bezpłatnie w postaci piku PDF.

WNIOSKI z raportu

• Wyniki badania pokazują niesłychaną rozpiętość poziomów umiejętności historycznych między uczniami. Przedstawiane na pięciostopniowej skali różnice między poszczególnymi uczniami bardziej rzucają się w oczy, kiedy zaczniemy analizować opisy poszczególnych poziomów kompetencji i zdamy sobie sprawę, że wśród absolwentów szkół gimnazjalnych są osoby, które nie radzą sobie z operacjami takimi jak przekładanie dat rocznych na wieki czy wyszukiwanie informacji w prostych materiałach źródłowych. Z grupą tą wyraźnie kontrastują nie tylko najlepsi uczniowie – gotowi w istocie do samodzielnego formułowania wniosków w oparciu o materiały z epoki, ale również najliczniejsza grupa uczniów o umiejętnościach „przeciętnych” – a więc takich, które pozwalają na sytuowanie określonych wydarzeń w czasie, podstawową analizę i syntezę różnych materiałów źródłowych itp. Świadomość tych kontrastów – z pewnością obecna wśród nauczycieli – powinna również towarzyszyć autorom podręczników i programów nauczania.
• W kontekście rozumienia treści podręcznika warto podkreślić, że umiejętności z zakresu pracy z tekstem wypadły w badaniu wyraźnie najlepiej, a szczególnie dobrze można ocenić działania związane z wyszukiwaniem w prostych źródłach podstawowych informacji. Wypada jednak zauważyć, że te kompetencje rozwijane są nie tylko przez historyków, ale również, a może przede wszystkim, przez nauczycieli języków obcych, polonistów czy matematyków – a więc na wszystkich lekcjach, na których uczniowie stykają się z mniej lub bardziej rozbudowanym tekstem. Wyraźnie trudniejsze są dla uczniów bardziej złożone operacje związane np. z koniecznością zrozumienia pełnego przekazu źródła, jego syntezą czy wnioskowaniem opartym na tych czynnościach. Trudności te dotyczą jednak przede wszystkim najsłabszych uczniów, choć w zależności od poziomu złożoności tekstu mogą być one również przeszkodą dla ich mocniejszych kolegów.
• Wyraźnie słabiej niż z analizą źródeł tekstowych radzą sobie uczniowie z pracą z mapą czy ikonografią, choć i tutaj łatwo dostrzec niemal powszechność najprostszych kompetencji związanych np. z podstawowym odczytywaniem oznaczeń na mapie czy literalnym opisem sytuacji ukazanych na ilustracji. Wyraźne problemy sprawia jednak uczniom poruszanie się zarówno po współczesnej, jak i historycznej mapie Polski i Europy, a także rozpoznawanie kodów kulturowych, kostiumów z poszczególnych epok czy stylów architektonicznych. Wszystkie te trudności pozwalają wątpić, czy uczniowie w ogóle potrafią sobie wyobrazić światy i ludzi, o których rozmawiają na lekcjach, i powiązać te historie z realiami znanymi sobie z filmów, książek, gier czy własnych podróży.
• Wszystkie problemy związane z analizą materiałów źródłowych uznać jednak wypada za relatywnie błahe w zestawieniu z wyzwaniami dotyczącymi kształcenia kompetencji chronologicznych. W tym obszarze nadal dostrzegalne jest charakterystyczne i błędne rozłożenie akcentów przez nauczycieli przedmiotu: nacisk na pamięciowe opanowanie dat poszczególnych wydarzeń nie przedkłada się w żadnym stopniu na rozwój umiejętności związanych z myśleniem chronologicznym. Wydaje się również, że uczniowie nie potrafią wiązać oderwanych od siebie dat w większą, spójną opowieść, co w konsekwencji uniemożliwia im uruchomienie choćby podstawowego myślenia kategoriami poprzedzania i następstwa. Jednak nawet w tym kontekście za stosunkowo zaskakujące należy uznać wyniki zadań, w których uczniowie mieli określić kolejność wydarzeń opisanych w krótkim, współczesnym tekście. Zadania te były rozwiązywane jedynie przez najmocniejszych uczniów, o czym znowu powinni pamiętać autorzy wszelkich materiałów kierowanych bezpośrednio do gimnazjalistów.
• Do grupy pozytywnych niespodzianek wypada natomiast zaliczyć wyniki absolwentów gimnazjów w zadaniach odwołujących się do historii XX wieku. Wyniki te pokazują bowiem, że podstawową chronologię wydarzeń minionego stulecia badani opanowali zasadniczo lepiej niż chronologię epok, o których uczyli się w gimnazjum. Tę nieoczywistą sytuację wypada tłumaczyć bliskością realiów XX wieku, które uczniowie poznają zarówno z popkultury (szczególnie z filmów), jak i ze zdjęć czy opowiadań rodzinnych. W kontekście tej grupy zadań wypada również odnotować, że polecenia zorientowane na mierzenie umiejętności, ale oparte na nieomówionym materiale, nie były wyraźnie trudniejsze dla badanych uczniów niż zadania z „gimnazjalnej” historii, wyraźnie trudniejsze okazały się natomiast te zadania, których rozwiązanie wymagało posiadania konkretnych wiadomości.

O badaniu

O badaniu

Badanie ma służyć ocenie wpływu wybranych działań realizowanych w ramach Poddziałania 9.1.2 POKL Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych na podniesienie jakości nauczania w szkołach.

Programy rozwojowe miały zaspokoić szereg różnorodnych potrzeb szkół, w tym przyczynić się do podnoszenia u uczniów podstawowych umiejętności oraz kompetencji o kluczowym znaczeniu dla zdolności do zatrudnienia oraz dla kontynuowania edukacji.

Badaniem objęte zostały szkoły kształcenia ogólnokształcącego, które wdrożyły programy rozwojowe między 1 stycznia 2010 a 31 grudnia 2013 roku na terenie całej Polski.

 

Cel badania

Cel badania

Głównym celem badania jest ocena działań zrealizowanych w ramach programów rozwojowych szkół kształcenia ogólnego pod kątem ich wpływu na poprawę jakości pracy tych placówek. Badanie ma udzielić odpowiedzi na szereg pytań badawczych dotyczących trafności zaprojektowanych działań, skuteczności, użyteczności i trwałości prowadzonych działań po zakończeniu programu.

Metodologia

Metodologia

Badanie zostało podzielone na II etapy: ilościowe (etap 1) oraz jakościowe (etap 2).

Etap 1 obejmie przynajmniej 2100 szkół z terenu całej Polski, które przystąpiły do projektu. Zostaną przeprowadzone wywiady (CATI) z dyrektorami lub osobami wskazanymi, wywiady (CATI) z psychologami lub pedagogami zatrudnionymi w szkole lub w poradni psychologiczno – pedagogicznej współpracującej ze szkołą oraz zebrane zostaną dane ilościowe dotyczące realizacji programu rozwojowego w szkole (CAWI). W grupie kontrolnej przeprowadzone zostaną badania CATI z dyrektorami na losowej próbie 500 szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, które nie przystąpiły do wdrażania programów rozwojowych.

Etap 2 jest realizowany z wykorzystaniem metod jakościowych w formie studiów przypadków dotyczących wybranego do badania programu rozwojowego. W ramach każdego studium przypadku przeprowadzane będą indywidualne wywiady pogłębione (IDI), zogniskowane wywiady grupowe (FGI) oraz analiza danych zastanych (desk research). Łącznie opisanych zostanie 48 studiów przypadków dotyczących 48 programów rozwojowych szkół pochodzących ze wszystkich województw.

Kontakt

Kontakt

 

Zespół Współpracy Krajowej i Zagranicznej

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel. 22 241 71 00

 

O badaniu

O badaniu

Zaplanowane na okres maj-grudzień 2014 badanie procesu dydaktycznego polega na obserwacji lekcji z użyciem aplikacji komputerowej Argos w szkołach podstawowych, następnie przeprowadzeniu wywiadów z dyrektorami lub wicedyrektorami i nauczycielami oraz wypełnieniu przez uczniów ankiety. Podstawowym celem badania jest zebranie danych dotyczących procesu dydaktycznego w szkołach podstawowych. Obserwacji poddane zostaną lekcje języka polskiego, matematyki, przyrody oraz historii i społeczeństwa w wybranych oddziałach klas V i VI. Znajomość faktycznie przebiegającego w szkołach procesu dydaktycznego pozwoli lepiej zaplanować przyszłe poczynania w dziedzinie edukacji, na przykład nowe narzędzia dla nauczycieli lub nowe programy wspierające nauczycieli w ich pracy.

Badanie w szkołach realizuje firma PBS Sp. z o.o.

Jak badamy

Jak badamy

Badanie zostało podzielone na dwa zasadnicze etapy. Pierwszy z nich to badanie pilotażowe, w którym udział wzięło 6 szkół. Głównym celem pilotażu było sprawdzenie oraz udoskonalenie metod obserwacji przy użyciu aplikacji komputerowej ARGOS.

W ramach drugiego etapu projektu, badania właściwego, obejmującego 34 placówki szkolne, przeprowadzone zostaną:

• obserwacje wybranych przedmiotów w oddziałach klas VI;
• wywiady pogłębione z nauczycielami i przedstawicielami szkół;
• badania ankietowe uczniów klas VI.

Obserwację w każdej ze szkół prowadzić będzie badacz wyposażony w specjalnie przygotowaną aplikację komputerową. Ułatwiający obserwację program Argos opracowany został przez ekspertów z Instytutu Badań Edukacyjnych jako narzędzie badawcze przeznaczone do zastosowania w środowisku szkolnym.

Kontakt

Kontakt

ibe@ibe.edu.pl

22 24 17 100