O badaniu

Celem badania czytelnictwa dzieci i młodzieży była ocena społecznego zasięgu książki wśród uczniów kończących szkołę podstawową i gimnazjum, obserwacja biografii czytelniczych oraz praktykowanych sposobów czytania.

W szczególności badanie dotyczyło:

• określenia przebiegu biografii czytelniczej dziewcząt i chłopców w różnych środowiskach społecznych, w szczególności w odniesieniu do społecznych sytuacji inicjacji literackich, wzorów czytelniczych wyniesionych z domów rodzinnych, środowiska rówieśniczego oraz przekazywanych przez inne instytucje socjalizujące oraz wskazania ich związku z praktykowanymi sposobami czytania
• rozpoznania oczekiwań i potrzeb nastoletnich czytelników związanych z lekturą książkową, wskazania czynników decydujących o czerpaniu satysfakcji z lektury, określenia różnic w sposobach czytania spontanicznego i szkolnego oraz związanych z nimi motywacji
• określenia stosunku uczniów do lektur szkolnych, wskazania podobieństw i różnic między lekturą wynikającą z obowiązku szkolnego i wybieraną poza nim, rozpoznania, na ile lektura w obu sytuacjach odpowiada zainteresowaniom i oczekiwaniom młodzieży oraz wskazania zmian, jakim ulega wraz z wiekiem ucznia
• określenia demograficznych, społecznych i kulturowych podobieństw oraz różnic w uczniowskich postawach i praktykach czytelniczych, zarówno w ramach obowiązku szkolnego, jak i poza nim
• wyróżnienia wspólnego obszaru doświadczeń lekturowych oraz różnic ujawniających się w aktywności, preferencjach i kompetencjach czytelniczych dwunastolatków i piętnastolatków
• opisania związków między czytelnictwem uczniów a kulturą popularną i młodzieżową oraz trendami we współczesnej literaturze przeznaczonej dla dzieci i młodzieży.

 

Metodolgia

Badanie podzielone było na dwa etapy: jakościowy i ilościowy.

Etap jakościowy

Badanie czytelnictwa dzieci i młodzieży zostało zrealizowane metodą indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI – Individual Depth Interview). Badanie objęło dwie grupy respondentów: uczniów szóstych klas szkół podstawowych oraz uczniów trzecich klas gimnazjów. Łącznie przeprowadzono 48 wywiadów indywidualnych.

Ankieta kontekstowa o szkole

Do zebrania podstawowych informacji o szkole posłużyła ankieta uzupełniana przez dyrektorów szkół. Ankieta zawierała pytania dotyczące typu szkoły; typu i wielkości miejscowości, w której się znajduje; liczby uczniów w szkole i w klasach w klasach, z których rekrutowani byli uczniowie do badania. Pytania ankiety dotyczyły informacji na temat realizacji programów rozszerzonych realizowanych w klasach objętych badaniem i tytułu podręcznika do kształcenia literackiego.

Do zebrania podstawowych informacji o uczniu posłużyła „Ankieta kontekstowa o uczniu”, która uzupełniana była indywidualnie przez uczniów po zakończeniu wywiadu indywidualnego.

Etap ilościowy

Celem tej części badania był opisanie podobieństw i różnic kulturowych ujawniających się w uczniowskich praktykach czytelniczych uczniów szóstej klasy szkoły podstawowej i trzeciej klasy gimnazjum. Przedmiotem badania były postawy czytelnicze obserwowane poprzez aktywność czytelniczą, książkowe wybory odbywane w ramach obowiązku szkolnego i poza nim, motywacje czytelnicze oraz uczestnictwo w społecznym obiegu książki.

Badaniem została objęta populacja uczniów z szóstej klasy szkoły podstawowej i trzeciej klasy gimnazjum. Do uczniów docierano poprzez szkoły, do których uczęszczają.

W badaniu zastosowano następujące narzędzia badawcze:

• kwestionariusz o szkole (zawierający pytania m.in. dotyczące liczby oddziałów, podręczników wykorzystywanych na lekcji języka polskiego, tytułów lektur szkolnych omawianych w bieżącym roku szkolnymi)
• kwestionariusze rodzica zawierające pytania o poziom wykształcenia i pozycję zawodową, liczbę i wiek dzieci
• kwestionariusz ucznia.

Raporty

• Czytelnictwo dzieci i młodzieży - raport końcowy
• Czytelnictwo dzieci i młodzieży - streszczenie raportu końcowego
• Informacja prasowa
• Prezentacja dr Zofii Zasackiej na temat wyników badania

Animacja

O badaniu

O badaniu

Praktycznym efektem badania będzie zdiagnozowanie trudności i dobrych praktyk, w tym zwłaszcza w obszarze współpracy z rodzicami oraz współpracy przedszkoli i szkół podstawowych w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Z wyników badania skorzystać będą mogli dyrektorzy placówek, koordynatorzy zespołów oraz organy prowadzące.

Cel badania

Cel badania

Diagnoza stanu realizacji założeń rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-
pedagogicznej w publicznych przedszkolach. Obecne, zmodyfikowane zasady udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej dają dużą dowolność w definiowaniu zakresu rozpoznawanych i zaspokajanych indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych dzieci. Dotyczy to zwłaszcza dzieci w przedszkolach, w których w bardzo niewielkim stopniu wykorzystywane są formalne orzeczenia o specjalnych potrzebach edukacyjnych i orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Dzięki realizacji opisywanego badania, możliwe będzie rozpoznanie zróżnicowania sposobu postrzegania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci w praktyce funkcjonowania przedszkoli, a także rozpoznanie związków między uwarunkowaniami organizacyjnymi i związanymi z dostępnością szeroko rozumianych zasobów (ludzkich, finansowych, narzędzi diagnozy) a zakresem diagnozowania potrzeb i udzielania pomocy w przedszkolach.

Metodologia

Metodologia

Badanie zostanie przeprowadzone wśród dyrektorów szkół i przedszkoli (formalnie odpowiedzialnych za organizację udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach), specjalistów zatrudnionych w przedszkolach i szkołach oraz rodziców – członków rad rodziców. Ponieważ cele badania odnoszą się przede wszystkim do zróżnicowania zakresu i form udzielanej pomocy oraz są nastawione przede wszystkim na wyciągnięcie praktycznych wniosków dotyczących trudności i dobrych praktyk badanie będzie realizowane techniką wywiadów grupowych na poziomie celowo dobranych powiatów. W każdym wywiadzie grupowym bierze udział co najmniej N=9 osób reprezentujących co najmniej 3 publiczne placówki przedszkolne działające na terenie powiatu.

O badaniu

O badaniu

Głównym celem badania jest odpowiedź na pytanie jak zmienia się sytuacja nauczyciela pod wpływem przekształceń w strukturze społecznej i reform edukacyjnych. Obecnie mamy do czynienia z wieloma zjawiskami, które mogą wpływać na status nauczycieli, wśród nich są przede wszystkim zwiększenie dostępu do wiedzy, wzrost informatyzacji oraz wzrost znaczenia konsumpcjonizmu jako cechy wyznaczającej pozycję społeczną.

Jednocześnie stosunki społeczne stają się coraz bardziej demokratyczne – wynika to z potrzeb w zakresie wyrażania podmiotowości – zarówno przez jednostki, jak i grupy społeczne, wśród nich uczniów i ich rodziców. Wzrasta też demokratyzacja życia szkoły.

W jaki sposób zmiany te wpływają na postrzeganie nauczycieli przez nich samych oraz przez osoby, z którymi pracują – uczniów, rodziców, dyrektorów, władze samorządowe. W jaki sposób modelują one oczekiwania wobec nauczycieli?

Nasze badanie, jako jedno z pierwszych, w tak szerokim stopniu podejmuje również refleksję na temat nauczycieli jako potencjalnych pracowników innych sektorów rynku pracy. W jaki sposób nasi respondenci oceniają kompetencje nauczycieli? Czy byłyby one przydatne w pracy poza szkołą? Te kwestie będziemy poruszali w pogłębionych wywiadach indywidualnych i grupowych zarówno z nauczycielami obecnie uczącymi w szkołach, jak i z tymi, którzy z różnych przyczyn musieli odejść ze szkoły – sami o tym zdecydowali, bądź też ich etaty uległy zredukowaniu na skutek małej liczby dzieci w szkołach lub zmian programowych. Dowiemy się również co o nauczycielach jako potencjalnych pracownikach myślą przedsiębiorcy.

Materiał empiryczny zebrany podczas badania odpowie na te pytania.

Cele badania

Cele badania

Głównym celem badania jest rekonstrukcja mechanizmów kształtowania się pozycji społeczno-zawodowej nauczyciela oraz określenie szans nauczycieli na szkolnym i pozaszkolnym rynku pracy oraz opis i analiza postrzegania pozycji zawodu nauczyciela zarówno przez nauczycieli, jak i innych aktorów życia szkoły. Badanie jest próbą odpowiedzi na pytania:

1. jakie kryteria oceny pozycji zawodowej nauczycieli przyjmują sami nauczyciele, a także uczniowie, rodzice, przedstawiciele pracodawców i władz lokalnych;
2. jakie znaczenie mają w tym kontekście zmieniające się warunki społeczne, strukturalne i polityczne, oraz przekształcanie się klas i warstw społecznych.

Przedmiotem badania jest także proces odchodzenia z zawodu nauczyciela oraz sposoby wykorzystania kompetencji nauczycielskich w dalszej karierze zawodowej.

Jak badamy

Jak badamy

Badanie będzie przeprowadzone metodą studium przypadku (case study). Zostanie ono zrealizowane techniką indywidualnych wywiadów pogłębionych (Individual In-Depth Interviews – IDI), zogniskowanych wywiadów grupowych (Focus Group Interviews – FGI) i uzupełnione analizą danych zastanych (Desk Research).

Badanie obejmie cztery lokalizacje w województwie mazowieckim: jedną wieś, dwa małe miasta oraz jedną metropolię. Jego uczestnikami będą: nauczyciele, dyrektorzy, byli nauczyciele, uczniowie, rodzice, przedstawiciele samorządu terytorialnego oraz pracodawcy.

Aktualności

Aktualności

Postępowanie przetargowe rozstrzygnięte we wrześniu 2014 roku. Jako realizatora badania wyłoniono firmę ASM Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z o.o.

Realizacja badania terenowego planowana jest na okres od października do grudnia 2014 r. Planowane zakończenie badania: styczeń 2015 r. Raport z badania powstanie w II kwartale 2015 roku.

Publikacje

Publikacje

Pozycja społeczno-zawodowa nauczycieli. Raport z badania jakościowego.
[ Pobierz raport w formacie PDF ]

Kontakt

Kontakt

Koordynatorem badania była Magdalena Smak,
starszy specjalista ds. badań i analiz ZBN;

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel.: 22 24 17 100

 

O badaniu

O badaniu

Badanie miało na celu uzyskanie pogłębionych danych dotyczących klimatu społecznego panującego w polskich szkołach oraz określenie poziomu bezpieczeństwa, w tym przede wszystkim kwestii związanych z przemocą i agresją rówieśniczą.

Klimat szkoły definiowaliśmy w badaniu szeroko i staraliśmy się pozyskać dane dotyczące m.in. relacji między nauczycielami a uczniami, relacji w gronie uczniowskim, poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów, relacji w gronie nauczycielskim oraz między nauczycielami a dyrektorem, a także takich specyficznych cech szkoły jak poziom rywalizacji czy wymagania wobec uczniów. Są to zagadnienia niezwykle ważne w świetle wyników licznych badań zagranicznych, pokazujących ogromne znaczenie klimatu szkoły i klasy m.in. dla ograniczania problemu agresji i przemocy szkolnej, a także dla wyników w nauce osiąganych przez uczniów.

Mówiąc o bezpieczeństwie w szkołach koncentrowaliśmy się przede wszystkim na kwestiach agresji i przemocy rówieśniczej. Przedmiotem zainteresowania były różne formy agresji, nie tylko fizyczna, ale też werbalna (np. wyzywanie, obrażanie), relacyjna (np. wykluczanie), materialna (np. niszczenie czyjejś własności), seksualna, a także agresja cyfrowa (tzw. cyberprzemoc). Szczególny nacisk położony był na specyficzny rodzaj agresji, jakim jest dręczenie szkolne (bullying), czyli długotrwała, powtarzalna przemoc (niekoniecznie fizyczna), w której wyraźne są dysproporcje między agresorami a ofiarą.

W badaniu chcieliśmy zrozumieć perspektywę zarówno uczniów jak i nauczycieli: ich doświadczenia, opinie oraz potrzeby. Dlatego też badanie obejmowało zarówno uczniów, jak i nauczycieli oraz dyrektorów ze szkół podstawowych (klasy IV-VI), gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.

Badanie pozwoliło szczegółowo opisać i zrozumieć sytuację w szkołach, co - mamy nadzieję - przyczyni się do przygotowania rozwiązań systemowych, dostosowanych do realnych problemów i potrzeb.

 

Cele badania

Cele badania

• określenie skali zjawiska przemocy i agresji w szkole oraz uzyskanie wskaźników będących punktem odniesienia dla dalszych badań umożliwiających w przyszłości analizę trendów;
• opis klimatu szkoły i klimatu klasy w polskich szkołach;
• analiza zależności między skalą i specyfiką przemocy i agresji szkolnej a różnymi charakterystykami szkół, w tym w szczególności klimatu szkoły i klasy.

Jak badamy

Jak badamy

Jest to badanie ilościowe prowadzone z wykorzystaniem ankiet papierowych oraz on-line. Próba szkół dobrana została metodą losowo-warstwową, zaś w każdej wylosowanej szkole badaniem objęci są uczniowie trzech wylosowanych oddziałów klasowych, ich wychowawcy, a także pozostali nauczyciele w szkole (w tym bibliotekarze oraz wychowawcy świetlicy) oraz pedagodzy szkolni i dyrektorzy szkół.

Badanie z uczniami przeprowadzone zostanie metodą ankiety audytoryjnej, natomiast badanie z pracownikami szkoły – z wykorzystaniem ankiet internetowych. W przypadku braku możliwości wypełnienia przez nich ankiety on-line, dostarczone zostaną kwestionariusze papierowe. Zbierane będą również dane metryczkowe dotyczące szkoły i badanych oddziałów.

Aktualności

Aktualności

2015-10-01

Badanie w szkołach zakończyło się w grudniu 2014, raport został opublikowany we wrześniu 2015 r.

2014-11-05

Przetarg wygrała firma GFK Polonia Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, która aktualnie realizuje badanie w szkołach.
Realizacja badania terenowego: listopad 2014 roku. Raport z badania powstanie w I połowie 2015 roku.

Materiały

Materiały

• raport główny z badania
• Raport z przeglądu badań dotyczących klimatu w szkole.
• Raport z badania jakościowego
• Raport metodologiczny
• ulotka informacyjna o badaniu
• list do nauczycieli
• plakat informacyjny

Kontakt

Kontakt

Koordynatorem badania była Jadwiga Przewłocka
starsza specjalistka ds. badań i analiz ZBN

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel.: 22 24 17 100