O badaniu

O badaniu

Celem badania jest przygotowanie narzędzi do wczesnej diagnozy rozwoju językowego małych dzieci (w wieku od 8 miesięcy do 3 lat) dla specjalistów: logopedów, psychologów, pedagogów i pediatrów. Niestety, w Polsce nadal brakuje takich narzędzi. Wczesna identyfikacja dzieci z ryzykiem zaburzeń językowych jest niezbędna, żeby wspierać ich rozwój i przeciwdziałać potencjalnym przyszłym problemom edukacyjnym i społecznym. Zaburzenia językowe i komunikacyjne mają bowiem ogromny wpływ na funkcjonowanie dzieci w przedszkolu i szkole, ich relacje z rówieśnikami, samoocenę i sukcesy edukacyjne. W konsekwencji - na dalsze prywatne i zawodowe życie.

Jak badać rozwój mowy tak małych dzieci?

Badając rozwój mowy tak małych dzieci, opieramy się na informacjach od ich rodziców. Rodzice, zwłaszcza w tym okresie, wiedzą najwięcej o możliwościach i rozwoju swoich dzieci.

Rozwój językowy (m.in. przyswajanie gramatyki) jest ściśle powiązany z zasobem słownictwa, jakim dysponują dzieci. Na przykład, przeważnie im więcej słów zna dziecko, tym dłuższe i bardziej złożone zdania potrafi konstruować. Żeby ocenić zasób słownictwa dziecka wystarczy zapytać jego rodziców o wyrazy, które ono zna. Rodzice mogą jednak nie umieć wymienić wszystkich używanych (albo rozumianych) przez dziecko wyrazów. Dlatego często badacze proszą rodziców o zaznaczanie słów, które ich dziecko zna (używa lub reaguje na nie), na gotowej liście pozycji. To, ile słów zaznaczają rodzice, pozwala rzetelnie i trafnie oszacować ogólny poziom językowy danego dziecka.

Z takiej listy wczesnych słów składa się m.in. MacArthur-Bates Communicative Development Inventory (CDI), amerykański kwestionariusz wypełniany przez rodziców. MacArthur-Bates CDI stosowany jest z powodzeniem od wielu lat, doczekał się również licznych adaptacji na inne języki. Autorką polskiej adaptacji, czyli Inwentarza Rozwoju Mowy i Komunikacji (IRMiK), jest prof. Magdalena Smoczyńska. Żeby móc wykorzystywać IRMiKa w praktyce diagnostycznej, potrzebna jest jednak jego normalizacja, czyli badanie, w którym ustalimy, jakie są typowe wyniki dzieci w różnych przedziałach wiekowych.

Cele badania

Cele badania

Głównym celem badania jest normalizacja dwóch wersji Inwentarza Rozwoju Mowy i Komunikacji (IRMiK) służącego do diagnozy wczesnego rozwoju językowego dzieci: wersji "Słowa i Gesty" dla dzieci w wieku 8-18 miesięcy, oraz wersji "Słowa i Zdania" dla dzieci w wieku 18-36 miesięcy.

Dodatkowym celem badania jest opracowanie (na podstawie danych zebranych w badaniu normalizacyjnym) krótkiej wersji kwestionariusza (KIRMiK), służącej do badań przesiewowych dzieci w wieku 2-3 lat. KIRMiK może być wykorzystywany przez pediatrów przy okazji wizyt kontrolnych dzieci - jego wypełnienie będzie zajmowało jedynie 3 minuty!

W ramach badań normalizacyjnych sprawdzimy też, na ile wyniki uzyskiwane z pomocą IRMiKa są stabilne i trafne w dłuższej perspektywie czasowej: wybraną grupę opiekunów poprosimy o ponowne wypełnienie IRMiKa po jednym bądź czterech miesiącach.

Metodologia

Metodologia

W badaniu normalizacyjnym IRMiK wezmą udział opiekunowie 7680 dzieci w wieku 8-36 miesięcy wylosowanych z ogólnopolskiej bazy PESEL. Na adres zameldowania wylosowanych dzieci rozesłane zostaną kwestionariusze wraz z materiałami dodatkowymi (m.in. broszura informacyjna [LINK]) i kopertami zwrotnymi. W dalszej kolejności z opiekunami, którzy nie odeślą wypełnionych kwestionariuszy, kontaktować się będą przeszkoleni ankieterzy-psychologowie, których zadaniem będzie ewentualna pomoc w wypełnieniu kwestionariuszy i ich odbiór.

Na podstawie danych uzyskanych w normalizacji ułożone zostaną dwie krótkie wersje kwestionariusza KIRMiK-A i KIRMiK-B, które zostaną poddane normalizacji w podobnej procedurze na próbie 3120 dzieci.

Opiekunowie, którzy wyrażą zgodę na ponowny kontakt, podzieleni zostaną na dwie grupy. Do jednej kwestionariusze IRMiK zostaną rozesłane ponownie po ok. miesiącu w celu oszacowania stabilności czasowej, a do drugiej kwestionariusze zostaną rozesłane ponownie po ok. 4 miesiącach w celu oszacowania trafności predyktywnej pomiaru tymi narzędziami.

Dla rodziców

Informacje dla rodziców

Wszystkich rodziców, którzy otrzymają od nas kwestionariusz IRMiK, serdecznie prosimy o wypełnienie go i odesłanie na wskazany na kopercie zwrotnej adres (bezpłatnie). Zachęcamy również do zapoznania się z broszurą informacyjną dotyczącą badania IRMIK oraz rozwoju mowy dziecka i tego, jak rodzice mogą je wspierać [pobierz broszurę, pdf, 0,4 MB].