O badaniu

O badaniu

Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe, w skrócie: SHARE, to międzynarodowy, multidyscyplinarny projekt, ukierunkowany na badanie najważniejszych aspektów życia, takich jak zdrowie, sytuacja rodzinna czy finansowa, dotyczących osób po 50 roku życia.

Badanie SHARE prowadzone jest w Europie od 2004 roku, a 17.03.2011 r., decyzją José Manuela Barroso, badanie stało się pierwszą oficjalną europejską infrastrukturą badawczą o prawnym statusie European Research Infrastructure Consortium (ERIC).

SHARE jest badaniem panelowym. Dotychczas, w pięciu rundach badania udział wzięło 20 państw – 19 krajów europejskich oraz Izrael. Polska uczestniczyła w trzech rundach badania SHARE – II (rok 2006/2007), III (rok 2008/2009) i IV (rok 2011/2012).

Druga runda badania przeprowadzona została na grupie 34 415 respondentów, w tym 2 437 respondentów było z Polski. Pytania dotyczyły bieżących aspektów życia respondentów, m.in.: stanu zdrowia, sytuacji finansowej i rodzinnej, aktywności na rynku pracy, decyzji emerytalnych, relacji społecznych oraz aktywności społecznej. Dodatkowo, w stosunku do pierwszej rundy, przeprowadzono 533 wywiady końca życia, tzw. wywiad z bliską osobą po śmierci respondenta.

Trzecia runda objęła badaniem 26 836 respondentów, w tym 2 020 osób z Polski. Zwiększyła się liczba wywiadów końca życia do 1 139. Przeprowadzone wywiady miały charakter biograficzny i dotyczyły przeszłości z życia respondenta (zdarzenia z dzieciństwa, sytuacja mieszkaniowa w różnych momentach życia, historia zatrudnienia, historia zdrowotna, korzystanie z opieki zdrowotnej).

W czwartej rundzie, którą przeprowadzono na przełomie 2011 i 2012 roku uczestniczyło 58 489 respondentów w tym 1 724 z Polski. Pytania dotyczyły ponownie bieżących aspektów życia respondentów, m.in.: stanu zdrowia, sytuacji finansowej i rodzinnej, aktywności na rynku pracy, decyzji emerytalnych, relacji społecznych oraz aktywności społecznej. Dodatkowo przeprowadzono 1 110 wywiadów końca życia.

Więcej informacji na stronach:

Międzynarodowa strona projektu: http://www.share-project.org/
Polska strona projektu: http://www.share50plus.pl

Cele szczegółowe dotyczące edukacji w czwartej rundzie badania SHARE:

• ocena wpływu edukacji na sytuację i potrzeby osób w wieku 50 i więcej lat na rynku pracy oraz ich aktywności edukacyjnej, w tym przyczyn i barier w uczeniu się przez całe życie;
• prześledzenie związków pomiędzy poziomem wykształcenia osób a ich stanem zdrowia, aktywnością zawodową, umiejętnościami kognitywnymi;
• pogłębienie zakresu prowadzonych badań systemowych w obszarze wieloaspektowego i multidyscyplinarnego spojrzenia na system edukacji;
• porównywanie sytuacji w Polsce z sytuacją w innych krajach w których prowadzone jest badanie SHARE.

Narzędzia w czwartej rundzie badania SHARE:

Badanie obejmowało dwa narzędzia:

• standardowy kwestionariusz uzgodniony przez konsorcjum międzynarodowe, prowadzony metodą CAPI w ramach którego szczególnym zainteresowaniem IBE były następujące elementy:
  • pomiar umiejętności kognitywnych badanych osób, który pozwoli zarówno na ocenę stanu tych umiejętności w trakcie badania, jak i zmiany od poprzedniego pomiaru (w badaniu 4 lata temu), co pozwala na ocenę powiązań pomiędzy np. poziomem wykształcenia a zmianą umiejętności kognitywnych;
  • pytania dotyczące aktywności respondentów, w tym aktywności edukacyjnej;
  • pytania dotyczące oczekiwań co do przyszłości.
• kwestionariusz dodatkowy (tzw. drop-off), obejmujący pytania:
  • dotyczące postaw respondentów wobec uczenia się przez całe życie;
  • dotyczące uczenia się respondentów (w tym w edukacji formalnej, pozaformalnej oraz uczenia się nieformalnego);
  • dotyczące zasobów i kształtowania się kapitału ludzkiego respondentów.

Raporty

„Portret generacji 50+ w Polsce i Europie. Wyniki badania zdrowia, starzenia się i przechodzenia na emeryturę w Europie (SHARE)”.

Przygotowana publikacja jest wynikiem współpracy badaczy zajmujących się problematyką funkcjonowania osób w wieku 50+ z kilku instytucji badawczych w Polsce: Centrum Analiz Ekonomicznych CenEA, Instytutu Statystyki i Demografii SGH, Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Instytutu Badań Edukacyjnych, który w ramach projektu „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego” współfinansował czwartą rundę badania w Polsce. Zespoły badawcze z tych instytucji uformowały krajowe konsorcjum SHARE.

Raport zawiera analizy poświęcone Polakom w wieku 50 i więcej lat (respondentom badania), na tle ich rówieśników z innych krajów europejskich, biorących udział w badaniu. Szczególną uwagę w porównaniach skupiono na tych krajach, do których często Polska aspiruje ze względu na pozycję społeczną i ekonomiczną rozpatrywanej grupy ludności (w tym Niemcy, Szwecja i Francja), albo takich, które pod wieloma względami są do Polski podobne, np. ze względu na zmiany ustrojowe, ale także reprezentowane postawy czy wartości (w tym Czechy i Hiszpania).

Publikacja składa się z sześciu rozdziałów, w których opisane zostały wybrane obszary funkcjonowania osób 50+ związane z: aktywnością ekonomiczną i sytuacją majątkową respondentów, aktywnością społeczną i indywidualną, aktywnością edukacyjną i umiejętnościami kognitywnymi oraz stanem zdrowia.

Pobierz raport [pdf, 4MB]

O badaniu

O badaniu

Przedmiotem badania była analiza działalności ośrodków edukacji pozaformalnej, prowadzących zajęcia o tematyce przyrodniczej dla grup uczniów pod opieką nauczyciela. Rezultaty analizy pozwoliły na kryterialne wyłonienie przykładów dobrych praktyk. Badanie wykazało, że zajęcia realizowane przez badane ośrodki wspierają nauczanie szkolne takich przedmiotów jak przyroda na II etapie edukacyjnym lub biologia, chemia, fizyka, geografia na III lub IV etapie edukacyjnym.

Badanie przebiegało dwuetapowo. Celem etapu pierwszego było uzyskanie ogólnego obrazu przyrodniczej edukacji pozaformalnej w Polsce. Etap drugi polegał na diagnozie dobrych praktyk.

Badanie zrealizowano w ramach projektu Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet III: Wysoka jakość systemu oświaty, Poddziałanie 3.1.1: Tworzenie warunków i narzędzi do monitorowania, ewaluacji i badań systemu oświaty.

Aktualności

Aktualności

• Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych we współpracy z Zespołem Współpracy Krajowej i Zagranicznej IBE przeprowadziła w dniu 12 grudnia 2012 roku seminarium podsumowujące badanie „Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych” [program seminarium]. Celem seminarium było zaprezentowanie oraz dyskusja wyników badania przeprowadzonego w ośrodkach edukacji pozaformalnej przez IBE w okresie od stycznia do lipca 2012 rok a także wynikających z tego badania wniosków i rekomendacji. Seminarium odbyło się w Sali Balowej Centrum Konferencyjnym Kopernika w Warszawie.
  W seminarium wzięli udział przedstawiciele ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej i środowisk nauczycielskich, przedstawiciele firmy realizującej badanie a także pracownicy Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych IBE, którzy zaprezentowali między innymi plany publikacji, które stanowić będą kolejne rezultaty badania.
  Seminarium było zrealizowane w ramach projektu „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacji zaplecza badawczego”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

• W dniu 24 września 2012 roku odbyło się seminarium, przygotowane przez Pracownię Przedmiotów Przyrodniczych IBE, poświęcone wynikom, wnioskom i rekomendacjom z badania „Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych”. W rezultacie dyskusji seminaryjnej sformułowano listę planowanych przez Pracownię dalszych działań, służących optymalnemu wykorzystaniu rezultatów badania. Zaplanowano:
  1. Zorganizowanie w grudniu br. seminarium zewnętrznego z udziałem Dyrekcji IBE, członków PPP IBE oraz zaproszonych Gości: pracownika MEN, współpracowników terenowych IBE, przedstawicieli 50 zbadanych ośrodków, doradców metodycznych w zakresie przedmiotów przyrodniczych, nauczycieli współpracujących z PPP IBE, ekspertów PPP IBE.
  2. Przygotowanie dwóch publikacji o charakterze poradników przeznaczonych dla:
     1. ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej
     2. szkół i nauczycieli przedmiotów przyrodniczych różnych etapów edukacyjnych.
  3. Dalsze prace nad mapą ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej, która będzie dostępna w Internecie:
     1. doprecyzowanie lokalizacji ośrodka,
     2. dodanie informacji dotyczącej oferty ośrodka oraz przykładów dobrych praktyk, jakie realizuje,
     3. otwarcie mapy na rekomendacje własne ośrodków i rekomendacje ośrodków przez nauczycieli przedmiotów przyrodniczych,
     4. przekazanie adresu internetowego mapy szkołom, nauczycielom przedmiotów przyrodniczych, ośrodkom edukacji pozaformalnej i innych zainteresowanym odbiorcom.
• 30 lipca 2012 roku Wykonawca – Instytut Badawczy Millward Brown SMG KRC - przekazał PPP IBE Raport końcowy z badania wraz z kompletem wymaganych OPZ-tem załączników. Po kontroli ilości i jakości otrzymanych materiałów przez PPP IBE 31 lipca br. podpisany został protokół przekazania wyników badania i tym samym zakończono realizację badania z udziałem Wykonawcy. Otrzymany materiał zawiera wiele danych wykraczających poza sprecyzowane cele badania a przez to niewykorzystanych w Raporcie. Posłużą one do dalszych, pogłębionych analiz w obrębie Pracowni.
  We wrześniu 2012 roku zaplanowane jest seminarium wewnętrzne w IBE, którego celem jest przedstawienie wyników badania a także dyskusja nad planami wykorzystania tych wyników w pracy Pracowni i Instytutu. 
  W końcu października 2012 roku zaplanowane jest seminarium zewnętrzne z udziałem przedstawicieli badanych ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej, Wykonawcy i innych zaproszonych Gości. 
• 21 maja 2012 roku zakończył się kolejny etap badania Wykonawca w terminie zakończył rekrutację techniczną i ekspercką ośrodków oraz ich badanie w terenie. Został zebrany ogrom materiału, interesującego zarówno pod względem metodycznym jak i socjologicznym, pochodzącego z wywiadów z organizatorami zajęć przyrodniczych, z obserwacji i ewaluacji przyrodniczych zajęć edukacyjnych oraz analizy materiałów dydaktycznych. Obecnie trwają analiza zebranego materiału oraz prace nad Raportem, który stanowić będzie końcowy rezultat badania.
• 5 marca 2012 roku zakończono I etap badania – Wykonawca czyli Millward Brown SMG KRC przekazał  Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych IBE Raport z części I badania oraz narzędzia niezbędne do realizacji II części badania.
  Cele I etapu zostały osiągnięte – w Raporcie (przeczytaj skrót) przedstawiono obraz przyrodniczej edukacji pozaformalnej w skali kraju i w skali poszczególnych województw a także kryteria wyboru ośrodków do badania pogłębionego (II część badania). Integralną częścią Raportu jest też lista ośrodków, ustalona na podstawie przyjętych kryteriów, która będzie podstawą dalszej rekrutacji eksperckiej.
  Wykonawca przystąpił również do rekrutacji technicznej i eksperckiej. Przeszkoleni obserwatorzy i badacze przystąpią w najbliższym czasie do realizacji II części badania – badania pogłębionego, polegającego na obserwacji zajęć, przeprowadzenia wywiadów pogłębionych z ich organizatorami oraz zebrania opinii o zajęciach od ich uczestników – uczniów i ich opiekunów – nauczycieli.
• Spotkaniem w dniu 11 stycznia 2012 roku przedstawicieli Wykonawcy oraz Pracowni Przedmiotów Przyrodniczych rozpoczęła się realizacja I etapu badania. Obecnie trwają intensywne prace nad ostateczną wersją narzędzi badawczych, wypracowywanych przez firmę we współpracy z PPP. Ustalono również kształt raportu z I części badania, w którym - między innymi - znajdzie się lista wyłonionych kryterialnie ośrodków, rekomendowanych do badania pogłębionego w II etapie.
• W grudniu 2011 roku zostało rozstrzygnięte postępowanie przetargowe na realizację badania. W przetargu została wyłoniona firma Millward Brown SMG/KRC.

Raporty

Raport końcowy

[streszczenie raportu z I części badania - poniżej]

Raport Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych powstał na podstawie badań zrealizowanych na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych przez Instytut Badawczy Millward Brown SMG/KRC SA.

Głównym celem badania było uzyskanie informacji, na ile oferta zajęć przyrodniczych skierowana przez ośrodki edukacji pozaformalnej do grup uczniów pod opieką nauczyciela może przyczyniać się do kształtowania i rozwijania istotnej w edukacji przyrodniczej umiejętności rozumowania naukowego. Badanie pozwoliło także na wyłonienie przykładów dobrych praktyk w tym obszarze.

[Pobierz raport w formacie pdf - 1,7MB]

 

Streszczenie raportu z I części badania

Głównym celem I etapu badania było uzyskanie ogólnego obrazu przyrodniczej edukacji pozaformalnej w Polsce, z uwzględnieniem spójności działań podejmowanych przez ośrodki edukacji pozaformalnej z celami kształcenia nowej podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych a także kryterialne wytypowanie do badania pogłębionego w II części badania wybranych placówek.

Wyniki I etapu badania są efektem analiz dokumentów i danych zastanych, które uzyskano podczas  badań ankietowych przeprowadzonych w 2011 r. przez współpracowników terenowych IBE na terenie całego kraju. Analizą objęto 348 ośrodków edukacji pozaformalnej. Rezultaty analiz  zostały zaprezentowane w dwóch wymiarach - uogólnionym na poziomie krajowym oraz szczegółowym na poziomie poszczególnych województw. Cechą charakterystyczną badanych ośrodków jest ich ogromna różnorodność zarówno w aspekcie organizacyjnym jak i dydaktycznym.

Ośrodki najczęściej swoją ofertę kierują do nauczycieli przyrody i biologii oraz w dalszej kolejności geografii. Najmniej propozycji przygotowano dla nauczycieli fizyki i chemii. Ofertę dydaktyczną z reguły opierają na programie własnym, w co piątym ośrodku jednoznacznie twierdzono, że zajęcia przygotowywane są w oparciu o podstawę programową. W katalogu proponowanych w placówkach metod znalazły się  zarówno metody podające jak i metody potencjalnie wspierające kształcenie umiejętności. Najczęściej wskazywano zajęcia o charakterze wykładowym, a w dalszej kolejności warsztatowym. Natomiast jako dominujące najczęściej wskazywano warsztaty, zajęcia terenowe oraz wykłady. Podczas zajęć w ośrodkach uczestnikom oferuje się różne materiały i środki dydaktyczne. Ich charakter związany jest ściśle z ofertą metodyczną. Najczęściej są to karty pracy oraz książki, podręczniki i foldery.

Wśród badanych placówek dominują ośrodki Lasów Państwowych oraz związane z edukacją przyrodniczo-leśną,  o zróżnicowanym zasięgu; od międzynarodowego po regionalny jak i o zasięgu lokalnym. Zdecydowanie dominują placówki o regionalnym zasięgu na poziomie województwa, a w dalszej kolejności o zasięgu ogólnopolskim. Ośrodki korzystają z różnorodnych form finansowania. Z reguły wskazywano fundusze własne, a w dalszej kolejności pochodzące z jednostek samorządu terytorialnego. Na terenie kraju zdecydowanie dominują zajęcia bezpłatne, o charakterze ciągłym, a w dalszej kolejności cyklicznym.

Równoległym etapem prowadzonych analiz było wyłonienie ośrodków przeznaczonych do badania pogłębionego w oparciu o deklaratywne dane. W tym celu opracowano kryteria wyboru ośrodków do dalszego badania. Na tym etapie ograniczono kryteria kwalifikujące do badania jedynie do tych,  odnoszących się bezpośrednio do aspektu programowego i metodycznego prowadzonych zajęć. Następnie przypisano oraz skalibrowano wagi punktowe przyznane poszczególnym kryteriom. Analiza kryterialna danych pozwoliła na przygotowanie wstępnej listy ośrodków wytypowanych do II etapu badań pogłębionych, realizowanych w celu znalezienia przykładów dobrych praktyk w zakresie edukacji przyrodniczej. Zgodnie z SIWZ do II etapu powinno zostać wyłonionych 50 placówek. Na liście umieszczone zostały wszystkie ośrodki, które uwzględniono we wcześniejszych analizach.

W badaniu ‘Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej’  jako dobre praktyki rozumiane będą takie zajęcia i związane z nimi uwarunkowania (instytucjonalne, organizacyjne i finansowe), które:

• pozwalają formułować procedury badawcze i je testować (planowanie i realizacja doświadczeń/eksperymentów, obserwacji) w zakresie opisanym w celach kształcenia i zalecanych doświadczeniach i obserwacjach nowej podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych,
• odnoszą się do umiejętności ważnych w edukacji przyrodniczej – związanych z rozumowaniem naukowym, takich jak: planowanie i realizacja doświadczeń i obserwacji, formułowanie wniosków, określanie związków przyczynowo-skutkowych, odróżnianie opinii od faktów czy popieranie swojego stanowiska rzeczowymi argumentami, opisane celami kształcenia nowej podstawy programowej przedmiotów przyrodniczych.

Na podstawie  wyników zarówno na poziomie krajowym jak i wojewódzkim uzyskano uogólniony obraz typowego ośrodka edukacji pozaformalnej, który można opisać jako placówkę wspierającą  głównie nauczycieli przyrody lub biologii, konstruującą swą ofertę w oparciu o program własny, proponującą zarówno metodę warsztatową jak i wykład, niekiedy oferującą uczestnikom zajęć karty pracy oraz książki, podręczniki i foldery. Częściej będzie to placówka Lasów Państwowych lub edukacji ekologicznej o zasięgu regionalnym na poziomie województwa, której podstawą finansowania są fundusze własne oraz oferująca bezpłatne zajęcia o charakterze ciągłym.

Interaktywna mapa

Interaktywna mapa ośrodków pozaformalnej edukacji przyrodniczej

Interaktywna mapa ośrodków pozaformalnej edukacji przyrodniczej zawiera bazę danych placówek oferujących zajęcia m.in. dla grup szkolnych.Jak korzystać z mapy?

Na tabliczkach informacyjnych, które ukazują się po kliknięciu ikony ośrodka, można znaleźć dane jego teleadresowe i adres jego strony internetowej.

Dodatkową funkcją mapy jest możliwość wyszukania ośrodka leżącego najbliżej osoby zainteresowanej jego odwiedzeniem. Poniżej mapy jest okienko do wpisania kodu pocztowego. Po kliknięciu przycisku „szukaj” wyświetli się fragment mapy z ośrodkami leżącymi najbliżej podanej lokalizacji.

Świadomie pominięto na mapie szczegółowe informacje dotyczące oferty zajęć – podlegają one dynamicznym zmianom, które odnotowywane są bezpośrednio na stronach internetowych ośrodków.

[Kliknij obraz mapy, aby uzyskać dostęp do funkcji interaktywnych]

Jak zgłaszać ośrodki?

Mapa nie wyczerpuje informacji o wszystkich ośrodkach przyrodniczej edukacji pozaformalnej działających w Polsce. Przedstawicieli ośrodków, których brakuje na mapie, prosimy o kontakt mailowy – mapaopep@ibe.edu.pl. Po uzyskaniu potrzebnych danych umieścimy Państwa ośrodek na mapie.

Co oznaczają kolory ikon?

• czerwony - ośrodki w których przeprowadzone było badanie pogłębione,
• żółty – ośrodki, o których zebrano podstawowe informacje z udziałem Współpracowników Terenowych IBE,
• biały – ośrodki zgłoszone po publikacji mapy.

Mapa ośrodków przyrodniczej edukacji pozaformalnej (OPEP) działających w Polsce opracowana została przez Pracownię Przedmiotów Przyrodniczych IBE jako jeden z rezultatów badania „Dobre praktyki w przyrodniczej edukacji pozaformalnej. Badania oferty zajęć przyrodniczych”.

Materiały

Inne materiały

Broszura informacyjna "Przyrodnicza edukacja pozaformalna wspiera szkoły w Polsce"

Pobierz broszurę [pdf, 2.8MB]

O badaniu

O badaniu

Samorządy gminne i powiatowe są kluczowym ogniwem w polskim systemie zarządzania i finansowania oświaty. Mimo że wydatki publiczne na oświatę w Polsce są znane, niewiele wiadomo o mechanizmach alokacji tych środków i ich różnorodnych ekonomicznych i pozaekonomicznych uwarunkowaniach czy skuteczności podejmowanych przez samorządy działań. Badanie pilotażowe „Finansowanie i zarządzanie oświatą przez jednostki samorządu terytorialnego”, koordynowane przez Zespół Ekonomii Edukacji, ma na celu poszerzenie dostępnej na ten temat wiedzy.

Projekt był realizowany przez 100 dni kalendarzowych i zakończył się w styczniu 2012 roku.
 

Cele projektu

 

Cel projektu

Celem projektu jest w szczególności wstępne rozpoznanie determinant decyzji wydatkowych samorządów w odniesieniu do edukacji. Ważne jest znalezienie odpowiedzi na szereg pytań, m.in.:

• Kto w samorządzie decyduje o wydatkach na oświatę? Jak układ „sił” na linii zarząd (politycy), urzędnicy, dyrektorzy szkół i ew. inni „aktorzy”, oddziałuje na te decyzje?
• Co i w jaki sposób wpływa na ostateczne wydatki: potrzeby wydatkowe w obszarze edukacji, możliwości dochodowe, potrzeby wydatkowe w innych dziedzinach?
• Do jakiego stopnia wydatki w edukacji są „sztywne”? W jakim zakresie samorządy wykorzystują elastyczność wydatków edukacyjnych?

Wyniki badania pilotażowego pozwolą również odpowiednio ukierunkować tematycznie badanie główne, dotyczące ekonomicznych uwarunkowań kształcenia w Polsce, którego rozpoczęcie zaplanowano na 2012 rok. Pokazując skalę różnic terytorialnych, wyniki umożliwią wstępną weryfikację przyjętego schematu doboru próby. Badanie pilotażowe pozwoli również dopracować kwestionariusz skierowany do jednostek samorządu terytorialnego (JST) oraz pozwoli zidentyfikować osoby podejmujące decyzje i nadzorujące poszczególne działania w obrębie lokalnej polityki edukacyjnej.

 

Metodologia

Metodologia

Trzon projektu tworzą badania terenowe o charakterze jakościowym i ilościowym. Indywidualne wywiady pogłębione (IDI) oraz wywiady kwestionariuszowe (CAPI) zostaną przeprowadzone z ponad 150. przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego

w około 70 gminach, powiatach i miastach na prawach powiatu. Wywiady prowadzone są
z osobami pełniącymi z wyboru różne funkcje w organach stanowiących lub wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego (np. radny, członek zarządu, wójt/burmistrz/starosta), odpowiedzialnymi za działania w obszarze oświaty i wychowania oraz urzędnikami zatrudnionymi w urzędzie gminy, urzędzie miasta lub starostwie powiatowym w wydziale oświaty/edukacji (jeśli istnieje w samorządzie), w wydziale finansów bądź innych komórkach do kompetencji których przynależą sprawy oświaty i wychowania oraz ich finansowania.

Projekt zakłada również analizę danych zastanych, obejmującą analizę istotnych dokumentów lokalnych (tj. strategie oświatowe i strategie rozwoju, wieloletnie plany inwestycyjne, budżety roczne i sprawozdania z ich realizacji, uchwały rad) oraz dotychczas przeprowadzonych badań dotyczących wybranych jednostek samorządu terytorialnego.

Raport

Raport

Finansowanie i zarządzanie oświatą przez jednostki samorządu terytorialnego
Instytut Badań Edukacyjnych, 2012
Pobierz raport w formacie PDF

 

 

 

 

 

Dodatkowe informacje

Dodatkowe informacje:

• Koordynatorem projektu w Zespole Ekonomii Edukacji jest Agnieszka Kopańska (a.kopanska@ibe.edu.pl)
• Projekt realizuje niezależna firma badawcza - PSDB, wyłoniona w drodze przetargu publicznego przeprowadzonego przez IBE. Umowę z wykonawcą podpisaliśmy 23. września 2011 r. Informacje na temat przetargu: http://ibe.edu.pl/bip/?page_id=1677

O badaniu

O badaniu

Bardzo trudno jest oszacować, ile dokładnie kosztuje rodziców edukacja dziecka, ponieważ w Polsce dane o nakładach gospodarstw domowych na edukację dzieci dostępne są w bardzo ograniczonym zakresie. Jedynym systematycznym źródłem danych na ten temat jest Badanie Budżetów Gospodarstw Domowych (BBGD), przeprowadzane przez Główny Urząd Statystyczny. Innymi źródłami są incydentalnie przeprowadzane sondaże opinii publicznej oraz badanie PISA. Nie są to pełne źródła informacji o wydatkach edukacyjnych i nie mogą one stanowić podstawy do rzetelnych oszacowań ze względu na swoje przeznaczenie do innych celów oraz samą specyfikę tych badań.

Jednocześnie problemem jest brak jednolitej i spójnej koncepcji metodologicznej badania wydatków edukacyjnych. Przyjęte we wspomnianych wyżej badaniach definicje wydatku edukacyjnego różnią się między sobą i nie obejmują wszystkich kategorii zakupów, które intuicyjnie łączymy z edukacją. Trudność w mierzeniu wydatków edukacyjnych wiąże się też między innymi z ich sezonowością oraz "kumulowaniem się" - przypisanie nakładów na kształcenie konkretnej osobie jest trudne, jeśli w gospodarstwie domowym kształci się więcej niż jedna osoba, a część nakładów ponoszonych jest wspólnie na zaspokojenie ich potrzeb edukacyjnych.

Cel badania

Badanie eksploracyjne "Wydatki edukacyjne gospodarstw domowych i ich uwarunkowania" było odpowiedzią na potrzebę uporządkowania tych zagadnień. Projekt był pierwszym etapem w szeregu działań planowanych do realizacji przez Zespół Ekonomii Edukacji, w tym posłużył jako badanie pilotażowe wydatków gospodarstw domowych przed badaniem BECKER (Badanie ekonomicznych uwarunkowań celów i kierunków alokacji nakładów na edukację realizowanych przez podmioty publiczne i prywatne w Polsce).

Głównym celem projektu była wstępna identyfikacja i ocena skali oraz struktury wydatków edukacyjnych gospodarstw domowych w kontekście ich sytuacji materialnej, cech demograficznych i położenia społecznego. Badanie stanowiło również pierwszą próbę zmierzenia się z problemami metodologicznymi związanymi z mierzeniem wydatków na edukację i pozwoliło opracować ich wstępną kategoryzację.

Wyniki badania zostały wykorzystane w raportach Zespołu Ekonomii Edukacji:

• Koszty edukacji od przedszkola do gimnazjum,
• Koszty edukacji ponadgimnazjalnej i policealnej,

a także posłużyły dopracowaniu metodologii badania BECKER w części poświęconej gospodarstwom domowym.

Metodologia

W pracy nad projektem wykorzystano:

• badania jakościowe – przeprowadzono 20 indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI) z osobami najczęściej i w największym stopniu decydującymi o rozdysponowaniu środków w gospodarstwach domowych, w których znajdują się kształcące się lub objęte opieką osoby w wieku 3-24 lata,
• badania ilościowe – przeprowadzono 1 000 wywiadów kwestionariuszowych (CAPI) z osobami najczęściej i w największym stopniu decydującymi o rozdysponowaniu środków w gospodarstwach domowych, w których znajdują się kształcące się lub objęte opieką osoby w wieku 3-24 lata. Próba do badania ilościowego ma warstwowo-kwotowy charakter.

Dobór próby zarówno do badań jakościowych, jak i do badań ilościowych został skonstruowany na podstawie charakterystyk gospodarstw domowych: liczby osób w wieku 3-24 lata w gospodarstwie domowym, wieku dzieci, lokalizacji – klasy miejscowości i typu jednostki samorządu terytorialnego oraz wykształcenia matki/opiekunki.

Projekt był realizowany od początku grudnia 2011 roku do lutego 2012 roku. Badanie zrealizowała firma badawcza SMG/KRC wyłoniona w drodze przetargu publicznego.

Kontakt

Koordynator projektu w Zespole Ekonomii Edukacji: Małgorzata Kłobuszewska

mail: ibe@ibe.edu.pl

O badaniu

O badaniu

„Diagnoza kompetencji gimnazjalistów” (DKG) to badanie prowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych wśród uczniów trzecich klas gimnazjów. Realizowane jest corocznie jesienią przy okazji diagnozy wiadomości i umiejętności uczniów przygotowywanej przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i okręgowe komisje egzaminacyjne.

W badaniu wykorzystywane są arkusze przygotowane przez CKE, a projekt realizowany jest w 82 losowo wybranych szkołach. Zbierane i analizowane są wyniki uczniów oraz opinie uczniów i nauczycieli na temat trudności zadań użytych w badaniu. To m.in. dzięki wynikom DKG powstają narzędzia dydaktyczne sprawdzające umiejętności dotyczące podstawy programowej. Zadania przygotowane przez pracownie dydaktyczne Instytutu Badań Edukacyjnych zamieszczane są w Bazie Narzędzi Dydaktycznych na stronie bnd.ibe.edu.pl.

W roku szkolnym 2012/2013 uczniowie rozwiązywali zadania przekazane przez CKE 13 listopada (historia i WOS oraz język polski), 14 listopada (przedmioty przyrodnicze i matematyka) oraz 15 listopada (języki obce nowożytne na poziomie podstawowym i rozszerzonym). Diagnoza IBE prowadzona była w dwóch pierwszych dniach - nie objęła języków obcych.

W roku 2011/2012 diagnoza CKE i OKE wraz z badaniem IBE przeprowadzona została 7, 8 i 9 grudnia.

 

Logowanie TYLKO dla uczestników badania

 

 

 

Cel badania

Cel badania

Badanie pozwoli na: zdiagnozowanie stopnia przygotowania uczniów i poziomu trudności zadań, ewentualną korektę arkuszy egzaminacyjnych, szybkie przygotowanie i udostępnienie nauczycielom i rodzicom narzędzi do pracy z uczniami.

Jak badamy

Jak badamy

IBE prowadzi  badanie w 82 losowo wybranych szkołach. Oprócz rozwiązywania testów z historii i WOS, języka polskiego, przedmiotów przyrodniczych i matematyki uczniowie będą też oceniać trudność zadań użytych w diagnozie. Prace uczniów są analizowane przez badaczy. Na tej podstawie eksperci IBE określają stopień przygotowania uczniów, poziom i trudność zadań, ewentualnie wskazują, co należałoby skorygować w arkuszach egzaminacyjnych. Przygotowują też narzędzia dydaktyczne dla nauczycieli, rodziców i uczniów.

O egzaminie

Krótko o egzaminie

Przypomnijmy, że:

• egzamin gimnazjalny jest warunkiem ukończenia gimnazjum
• odbywa się w formie pisemnej
• nie ma możliwości niezdania egzaminu, jeśli tylko uczeń do niego przystąpi, jednak wynik zdecyduje o wyborze szkoły średniej,
• egzamin sprawdzają przeszkoleni zewnętrzni egzaminatorzy, powołani przez dyrektorów Okręgowych Komisji

Egzaminacyjnych; arkusze testowe są kodowane, egzaminatorzy nie wiedzą, czyje prace sprawdzają
Laureaci olimpiad i konkursów przedmiotowych są zwolnieni ze zdawania niektórych części egzaminu. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mają dodatkowy czas na rozwiązywanie zadań.

Harmonogram egzaminu gimnazjalnego 2013

• 23 kwietnia 2013 r. o godz. 9.00 - egzamin z historii i WOS: 60 minut, 20 minut więcej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
• 23 kwietnia 2013 r. o godz. 11.00 – egzamin z języka polskiego: 90 minut, 45 minut więcej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
• 24 kwietnia 2013 r. o godz. 9.00 – egzamin z przedmiotów przyrodniczych (biologia, chemia, fizyka, geografia): 60 minut, 20 minut więcej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
• 24 kwietnia 2013 r. o godz. 11.00 – egzamin z matematyki: 90 minut, 45 minut więcej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
• 25 kwietnia 2013 r. o godz. 9.00 – egzamin z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym: 60 minut, 20 minut więcej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
• 25 kwietnia 2013 r. o godzinie 11.00 – egzamin z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym: 60 minut, 30 minut więcej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Jak się zmieni egzamin gimnazjalny

Podstawa programowa kształcenia ogólnego opisuje w postaci wymagań to, co uczniowie powinni osiągnąć i czego opanowanie jest sprawdzane egzaminami zewnętrznymi: sprawdzianem po szkole podstawowej, gimnazjalnym i maturalnym. W roku szkolnym 2009/2010 w pierwszych klasach gimnazjów i szkół podstawowych zaczęła obowiązywać tzw. nowa podstawa programowa. W bieżącym roku szkolnym nowa podstawa programowa objęła I klasy szkół ponadgimnazjalnych i klasy IV szkół podstawowych.

Nowa podstawa programowa to odejście od uczenia „pod testy”, wbijania sobie do głowy dat 
i faktów, mechanicznego powtarzania algorytmów. Nie znaczy to jednak, że egzamin gimnazjalny sprawdza wiedzy szczegółowej, ale to, że ważne są też umiejętności ogólne, na których ta wiedza jest budowana: rozumowanie i argumentacja, poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji, zrozumienie, na czym polega metodyka badawcza (czyli jak dana nauka sprawdza swoje fakty i teorie), ale też umiejętność formułowania własnych sądów.

Zadania z historii i WOS oraz z przedmiotów przyrodniczych są zamknięte – uczeń wybiera poprawną odpowiedź spośród podanych. Zadania z języka polskiego i matematyki są i zamknięte, i otwarte, przy czym wśród zadań otwartych z języka polskiego znajduje się dłuższa wypowiedź pisemna

Raporty 2011 i 2012

 

Raporty przedmiotowe - Diagnoza Kompetencji Gimnazjalistów 2011

Poniżej publikujemy raporty w formacie PDF z podziałem na poszczególne przedmioty:

• język polski, załącznik 1, załacznik 2
• historia i wiedza o społeczeństwie
• matematyka
• przedmioty przyrodnicze
• Informacja prasowa Instytutu Badań Edukacyjnych na temat DKG