O badaniu

O badaniu

Cel
Głównym celem realizowanego badania jakościowego jest opisanie, w jaki sposób podejmowane są decyzje uczniów szkół gimnazjalnych, stojących przed wyborem dalszej drogi kształcenia na poziomie ponadgimnazjalnym.

Kontekst badania
Ostatni rok nauki w gimnazjum to czas dokonywania wyborów wpływających na dalsze możliwości zdobycia wykształcenia i dalszych losów edukacyjnych i zawodowych. Po ukończeniu gimnazjum uczeń może kontynuować edukację w szkole zasadniczej zawodowej, technikum lub liceum ogólnokształcącym. Sporadycznie, absolwenci gimnazjów decydują się także na zdobywanie zawodu u pracodawcy. Oznacza to, że uczeń w wieku 15 lat powinien umieć określić swoje zainteresowania, predyspozycje a także określić kierunek preferowanego rozwoju edukacyjno–zawodowego.

Wyniki planowanego badania stanowić będą analizę postaw uczniów oraz potrzeb rodziców, nauczycieli i doradców zawodowych zaangażowanych w procesy i uwarunkowania decyzji edukacyjnych młodych osób. Badanie nie obejmuje pracodawców.

Wyniki badania będą głosem w dyskusji na temat tego, jak tworzyć doradztwo edukacyjno-zawodowe by swoim działaniem:

• wspierało gimnazjalistów dokonujących wyborów edukacyjno-zawodowych i odpowiadało potrzebom oraz możliwościom wynikających z etapu rozwoju człowieka,
• obejmowało osoby wpływające na decyzję młodych osób (tj, rodziców, rówieśników, oraz nauczycieli w tym doradców zawodowych)
• było adekwatne do wymogów dynamicznie zmieniającego się rynku pracy

Grupa badana
W celu uchwycenia uwarunkowań i czynników wpływających na podejmowane decyzje, realizujemy badanie wśród:

• uczniów klas II i III szkół gimnazjalnych
• uczniów klas I szkół ponadgimnazjalnych: liceów ogólnokształcących, techników oraz zasadniczych szkół zawodowych.
• rodziców uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
• doradców zawodowych pracujących w szkołach lub w poradniach pedagogiczno-psychologicznych
• nauczycieli przedmiotu wiedza o społeczeństwie

Metoda
Badanie to ma charakter jakościowy i w swojej formule zakłada przeprowadzenie wywiadów grupowych z uczniami szkół gimnazjalnych, liceów i techników, w kolejnym kroku przeprowadzone będą wywiady indywidualne z wybranymi uczniami, którzy uczestniczyli w dyskusjach grupowych i wywiady z ich rodzicami. Do udziału w badaniu, na spotkania indywidualne zapraszamy także uczniów zasadniczych szkół zawodowych oraz ich rodziców. Na tym etapie także prowadzić będziemy wywiady indywidualne z doradcami i nauczycielami przedmiotu wiedza o społeczeństwie.

Miejsce realizacji badania
Do badania wybrano dwie lokalizacje: Tarnów i Słupsk

Wykonawca
Na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych badanie realizuje firma GfK Polonia Sp. z o.o.

Aktualności

Aktualności

W dniu 30 marca 2015 r., w Warszawie odbyło się zorganizowane przez Instytut Badań Edukacyjnych seminarium pt. „Badanie Losów Absolwentów Szkół Zawodowych - pierwsze wnioski i przyszłość monitorowania losów absolwentów”. Pani Magdalena Kamieniecka, prowadząca badanie Decyzje edukacyjno-zawodowe uczniów szkół gimnazjalnych, w wystąpieniu pt. „Czy doradztwo zawodowe pełni swoją rolę? Trzecia klasa gimnazjum i wybór typu szkoły” zaprezentowała wstępne wyniki badania.

W dniu 18 lutego 2015 r. przyjęto komplet produktów badania od Wykonawcy i przystąpiono do prac nad raportem podsumowującym wyniki badania. Zakończenie prac nad raportem planowane jest w kwietniu b.r.

W dniu 18 grudnia 2014 r. zakończono realizację badania w terenie i przystąpiono do analizy wyników. Zgodnie z założeniami projektu łącznie w obu lokalizacjach przeprowadzono:

• 14 FGI z uczniami II i III klasy gimnazjów oraz I klasy liceów ogólnokształcących oraz techników;
• 14 IDI z uczniami klas III gimnazjum, uczniami klas I liceów ogólnokształcących, techników oraz zasadniczych szkół zawodowych;
• 14 IDI z rodzicami uczniów klas III gimnazjum, rodzicami uczniów klas I liceów ogólnokształcących, techników oraz zasadniczych szkół zawodowych;
• 4 IDI z nauczycielami przedmiotowymi WOS;
• 4 IDI z doradcami zawodowymi pracującymi w szkołach gimnazjalnych.

W dniach 10-18 grudnia 2014 r. trwała realizacja badania w Słupsku.

W dniach 18-21 listopada 2014 r. trwała realizacja badania w Tarnowie.

W dniu 29 października 2014 r. podpisana została umowa z wyłonionym w przetargu wykonawcą badania – firmą Gfk Polonia Sp. z o.o.

W dniu 1 października 2014 r. ogłoszony został przetarg na realizację badania Decyzje edukacyjno-zawodowe uczniów szkół gimnazjalnych. Szczegóły można znaleźć na stronie BIP Instytutu. Szczegóły można znaleźć na stronie BIP instytutu

Raport

Raport

 

Pobierz raport [pdf, 2.8 MB]

 

Kontakt

Kontakt

Badanie zrealizowane przez: 

Zespół Edukacji i Rynku Pracy Instytutu Badań Edukacyjnych

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel. 22 241 71 00

 

O badaniu

O badaniu

Badaniem objęto wszystkie szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne w Polsce, o których udało się zdobyć informację, że w roku szkolnym 2013/2014 lub kilka lat wcześniej nauczały filozofii. Przyjęto, że może to być nauczanie w dowolnej formie instytucjonalnej. Z zakresu tego wyłączono jednak przedmiot etyka, ze względu na odmienność związanej z tym przedmiotem problematyki.

Badaniem nie objęto szkół podstawowych z filozofią, ponieważ zgodnie ze wstępnymi informacjami jest ich w Polsce mniej niż 10; szkół podstawowych może zaś dotyczyć np. badanie realizacji projektów związanych z edukacją filozoficzną w szkołach podstawowych.

Punktem wyjścia badania były dane z Systemu Informacji Oświatowej. Ponadto o nauczaniu filozofii dowiadywano się od samych nauczycieli i dyrektorów. Następnie – po stworzeniu zwerfykowanej listy „szkół z filozofią” – poproszono wszystkie szkoły w Polsce (za pośrednictwem kuratoriów lub bezpośredniego mailingu) o kontakt w przypadku, gdyby „szkoła z filozofią” nie znajdowała się na liście.

Zgodnie z przyjętym planem badanie podzielono na trzy etapy.

1. Pierwszy etap badania to badanie ankietowe obejmujące dyrektorów oraz nauczycieli filozofii ze wszystkich szkół, w których nauczana jest filozofia (V-VI, XI-X 2014).
2. Drugi etap to wywiady pogłębione z dyrektorami i nauczycielami z 16 wybranych szkół (po 1 z województwa) (VI-VIII 2014).
3. Trzeci etap to debata z ekspertami (XI 2014).

Wyniki badania zostały zaprezentowane w raporcie, który ukazał się w czerwcu 2015 r. Mogą one stanowić podstawę do sformułowania strategii dotyczącej edukacji filozoficznej w Polsce.

Cele badania

Celem badania było sprawdzenie, jakie szkoły uczące na III i IV etapie edukacyjnym, w jaki sposób i dlaczego prowadzą nauczanie filozofii oraz jaką rolę w tym nauczaniu odgrywa podstawa programowa przedmiotu filozofia. Pozwoliło to rozpoznać problemy dotyczące wprowadzania i realizowania nauczania filozofii w tych szkołach, a także związane z tym dobre praktyki.

Wykonawcy

Wykonawcy

Badanie wykonał Instytut Badań Edukacyjnych w ramach projektu Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego, finansowanego ze środków Europejskiej Funduszu Społecznego.

Realizowały je następujące osoby:

• opiekun naukowy badania: dr hab. Jolanta Choińska-Mika, prof. UW
• koordynator badania: dr Marcin Trepczyński
• Alina Stanaszek
• Magdalena Grudniewska
• Iwona Gmaj

Ponadto do realizacji znacznie przyczynili się: Dominik Mytkowski, Jarosław Rosiński, Paulina Okołów, Krzysztof Bulkowski, Michał Męziński oraz Współpracownicy Terenowi IBE.

Raport

Nauczanie filozofii na III i IV etapie edukacyjnym - raport: pobierz raport

Raport prezentuje wyniki Badania nauczania filozofii w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Badanie wykazało, że w roku szkolnym 2013/2014 spośród 14.377 szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w Polsce filozofii nauczano tylko w 196 szkołach (41 gimnazjów i 155 szkół ponadgimnazjalnych), w tym – zgodnie z informacjami od dyrektorów tych szkół – tylko w 18 liceach nauczano jej w ramach przedmiotu filozofia w zakresie rozszerzonym.

Jako główne motywacje stojące za wprowadzeniem filozofii do swoich szkół dyrektorzy wskazują najczęściej chęć rozwijania u uczniów myślenia oraz zapewnienia im erudycyjnego wykształcenia. Najczęściej wskazywanymi przez dyrektorów czynnikami utrudniającymi wprowadzenie filozofii do szkoły są obciążenie godzinowe uczniów oraz ograniczony przydział godzin. Najczęściej podawanym czynnikiem ułatwiającym jest zaś otwartość nauczycieli i zasoby kadrowe.

Najczęściej wskazywanym przez nauczycieli jako najważniejszy celem nauczania filozofii jest samodzielne i twórcze myślenie. Zdaniem większości nauczycieli, jeśli uczniowie biorą udział w zajęciach z filozofii dobrowolnie, to decydują się na to, ponieważ lubią dyskutować i ciekawią ich zagadnienia poruszane na zajęciach, a sama filozofia wydaje im się atrakcyjną dziedziną. Tylko co czwarty nauczyciel uważa, że motywacją uczniów jest przygotowanie się do matury z filozofii.

Załącznik 1. Ankieta dla dyrektorów pobierz
Załącznik 2. Ankieta dla nauczycieli pobierz
Załącznik 3. Scenariusz wywiadu pogłębionego z dyrektorem pobierz
Załącznik 4. Scenariusz wywiadu pogłębionego z nauczycielem filozofii pobierz

O badaniu

O badaniu

Zdobycie dyplomu i wybory edukacyjno-zawodowe po ukończeniu szkoły ponadgimnazjalnej decydują w znaczący sposób o kształcie kariery zawodowej. Wyniki zrealizowanych do tej pory badań wskazują, że absolwenci stają przed istotnym wyzwaniem podczas poszukiwania zatrudnienia spełniającego ich oczekiwania, a z drugiej strony uwzględniającego oczekiwania pracodawcy.

Zebrane w badaniu dane będą wykorzystywane do opracowań, zestawień i analiz statystycznych, które pomogą w lepszym zrozumieniu zjawisk i zmian zachodzących w edukacji zawodowej w Polsce oraz umożliwią monitorowanie efektów kształcenia zawodowego.

Raport

Raport

Habitus zawodowy, współpraca, narracje aktorów społecznych i praca, która nie uszlachetnia. Raport z badania systemu kształcenia zawodowego i jego interesariuszy przy wykorzystaniu metod jakościowych.

Pobierz raport [pdf, 5.6 MB]

Cel badania

Cel badania

Wyróżniamy 3 główne cele badania:

1. Monitorowanie losów młodzieży i młodych dorosłych (do 29 roku życia) w kontekście podejmowanych wyborów edukacyjnych i zawodowych:
   1. Wybór zawodu i poziomu kształcenia [Moduły 1, 2 ];
   2. Motywacje i postawy determinujące wybory edukacyjne [Moduł 1 i 2];
   3. Decyzja o wejściu na rynek pracy [Moduł 1, 2];
   4. Sytuacja na rynku pracy [Moduł 2 i 3];
   5. Społeczne, ekonomiczne i kulturowe charakterystyki absolwentów kształcenia zawodowego [Moduł 1,2,3];
   6. Identyfikacja typów ścieżek edukacyjno-zawodowych [Moduł 2 i 3];
   7. Wypracowanie metodologii przetwarzania danych uzyskanych z badania (Moduł 3)
2. Zidentyfikowanie obszarów problemowych związanych z edukacją zawodową [Moduł 2 i 3];
3. Dostarczenie pogłębionych informacji opinii i postaw interesariuszy kształcenia zawodowego [Moduł 3]

Jak badamy

Jak badamy

Badanie będzie się składało z kilku części: badania jakościowego (moduł 1), badania ilościowego (moduł 2), ankiety audytoryjnej (moduł 3).

Badanie ilościowe i ankieta audytoryjna zostanie zrealizowana na losowej próbie ok. 700 szkół z całej Polski. W badaniu ilościowym uczniowie zostaną zaproszeni na rozmowę z ankieterem podczas której będą odpowiadali na pytania dotyczące swoich wyborów edukacyjnych i zawodowych. Ponadto część z nich dostanie krótką ankietę audytoryjną do samodzielnego wypełniania na papierze, która zostanie połączona ze zgodą na przetwarzanie danych z rejestrów publicznych. W niektórych szkołach zostanie dodatkowo przeprowadzone badanie jakościowe polegające na swobodnej rozmowie z badanymi lub dyskusji prowadzonej w większym gronie przez moderatora. Na udział w tej części badania zostaną zaproszeni również nauczyciele, uczniowie i absolwenci, a także dyrektorzy szkół i pracodawcy.

Aktualności

Aktualności

• W dniu 30 marca 2015 r., w Warszawie odbyło się zorganizowane przez Instytut Badań Edukacyjnych seminarium podsumowujące pt. „Badanie Losów Absolwentów Szkół Zawodowych - pierwsze wnioski i przyszłość monitorowania losów absolwentów”.
• W lutym 2015 r. w ramach Modułu III badania przeprowadzono ankietę audytoryjną wśród uczniów szkół biorących udział w Module II.
• W lutym 2015 r. trwała realizacja Modułu II: badanie ilościowe uczniów i absolwentów szkół zawodowych (wywiady realizowane metodą CAPI).
• W styczniu 2015 r. trwała realizacja Modułu I: badanie jakościowe interesariuszy szkolnictwa zawodowego (wywiady IDI i FGI).
• W listopadzie 2014 r. przeprowadzono pilotaż badania oraz szkolenia ankieterów.
• W dniu 16 października 2014 r. podpisana została umowa z wyłonionym w przetargu wykonawcą badania – konsorcjum firm Gfk Polonia sp z o.o. oraz Laboratorium Badań Społecznych sp. z o.o.
• W dniu ogłoszony został przetarg na wykonanie badania „Badanie losów absolwentów szkół zawodowych”. Szczegóły można znaleźć na stronie BIP Instytutu.

Kontakt

Kontakt

Badanie przeprowadzone przez:
Zespół Edukacji i Rynku Pracy Instytut Badań Edukacyjnych

Realizacja badania w terenie została powierzona konsorcjum składającemu się z dwóch firm:
Gfk Polonia Sp zo.o. oraz LBS

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel. 22 241 71 00

 

O badaniu

Celem badania czytelnictwa dzieci i młodzieży była ocena społecznego zasięgu książki wśród uczniów kończących szkołę podstawową i gimnazjum, obserwacja biografii czytelniczych oraz praktykowanych sposobów czytania.

W szczególności badanie dotyczyło:

• określenia przebiegu biografii czytelniczej dziewcząt i chłopców w różnych środowiskach społecznych, w szczególności w odniesieniu do społecznych sytuacji inicjacji literackich, wzorów czytelniczych wyniesionych z domów rodzinnych, środowiska rówieśniczego oraz przekazywanych przez inne instytucje socjalizujące oraz wskazania ich związku z praktykowanymi sposobami czytania
• rozpoznania oczekiwań i potrzeb nastoletnich czytelników związanych z lekturą książkową, wskazania czynników decydujących o czerpaniu satysfakcji z lektury, określenia różnic w sposobach czytania spontanicznego i szkolnego oraz związanych z nimi motywacji
• określenia stosunku uczniów do lektur szkolnych, wskazania podobieństw i różnic między lekturą wynikającą z obowiązku szkolnego i wybieraną poza nim, rozpoznania, na ile lektura w obu sytuacjach odpowiada zainteresowaniom i oczekiwaniom młodzieży oraz wskazania zmian, jakim ulega wraz z wiekiem ucznia
• określenia demograficznych, społecznych i kulturowych podobieństw oraz różnic w uczniowskich postawach i praktykach czytelniczych, zarówno w ramach obowiązku szkolnego, jak i poza nim
• wyróżnienia wspólnego obszaru doświadczeń lekturowych oraz różnic ujawniających się w aktywności, preferencjach i kompetencjach czytelniczych dwunastolatków i piętnastolatków
• opisania związków między czytelnictwem uczniów a kulturą popularną i młodzieżową oraz trendami we współczesnej literaturze przeznaczonej dla dzieci i młodzieży.

 

Metodolgia

Badanie podzielone było na dwa etapy: jakościowy i ilościowy.

Etap jakościowy

Badanie czytelnictwa dzieci i młodzieży zostało zrealizowane metodą indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI – Individual Depth Interview). Badanie objęło dwie grupy respondentów: uczniów szóstych klas szkół podstawowych oraz uczniów trzecich klas gimnazjów. Łącznie przeprowadzono 48 wywiadów indywidualnych.

Ankieta kontekstowa o szkole

Do zebrania podstawowych informacji o szkole posłużyła ankieta uzupełniana przez dyrektorów szkół. Ankieta zawierała pytania dotyczące typu szkoły; typu i wielkości miejscowości, w której się znajduje; liczby uczniów w szkole i w klasach w klasach, z których rekrutowani byli uczniowie do badania. Pytania ankiety dotyczyły informacji na temat realizacji programów rozszerzonych realizowanych w klasach objętych badaniem i tytułu podręcznika do kształcenia literackiego.

Do zebrania podstawowych informacji o uczniu posłużyła „Ankieta kontekstowa o uczniu”, która uzupełniana była indywidualnie przez uczniów po zakończeniu wywiadu indywidualnego.

Etap ilościowy

Celem tej części badania był opisanie podobieństw i różnic kulturowych ujawniających się w uczniowskich praktykach czytelniczych uczniów szóstej klasy szkoły podstawowej i trzeciej klasy gimnazjum. Przedmiotem badania były postawy czytelnicze obserwowane poprzez aktywność czytelniczą, książkowe wybory odbywane w ramach obowiązku szkolnego i poza nim, motywacje czytelnicze oraz uczestnictwo w społecznym obiegu książki.

Badaniem została objęta populacja uczniów z szóstej klasy szkoły podstawowej i trzeciej klasy gimnazjum. Do uczniów docierano poprzez szkoły, do których uczęszczają.

W badaniu zastosowano następujące narzędzia badawcze:

• kwestionariusz o szkole (zawierający pytania m.in. dotyczące liczby oddziałów, podręczników wykorzystywanych na lekcji języka polskiego, tytułów lektur szkolnych omawianych w bieżącym roku szkolnymi)
• kwestionariusze rodzica zawierające pytania o poziom wykształcenia i pozycję zawodową, liczbę i wiek dzieci
• kwestionariusz ucznia.

Raporty

• Czytelnictwo dzieci i młodzieży - raport końcowy
• Czytelnictwo dzieci i młodzieży - streszczenie raportu końcowego
• Informacja prasowa
• Prezentacja dr Zofii Zasackiej na temat wyników badania

Animacja

O badaniu

O badaniu

Praktycznym efektem badania będzie zdiagnozowanie trudności i dobrych praktyk, w tym zwłaszcza w obszarze współpracy z rodzicami oraz współpracy przedszkoli i szkół podstawowych w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Z wyników badania skorzystać będą mogli dyrektorzy placówek, koordynatorzy zespołów oraz organy prowadzące.

Cel badania

Cel badania

Diagnoza stanu realizacji założeń rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-
pedagogicznej w publicznych przedszkolach. Obecne, zmodyfikowane zasady udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej dają dużą dowolność w definiowaniu zakresu rozpoznawanych i zaspokajanych indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych dzieci. Dotyczy to zwłaszcza dzieci w przedszkolach, w których w bardzo niewielkim stopniu wykorzystywane są formalne orzeczenia o specjalnych potrzebach edukacyjnych i orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Dzięki realizacji opisywanego badania, możliwe będzie rozpoznanie zróżnicowania sposobu postrzegania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci w praktyce funkcjonowania przedszkoli, a także rozpoznanie związków między uwarunkowaniami organizacyjnymi i związanymi z dostępnością szeroko rozumianych zasobów (ludzkich, finansowych, narzędzi diagnozy) a zakresem diagnozowania potrzeb i udzielania pomocy w przedszkolach.

Metodologia

Metodologia

Badanie zostanie przeprowadzone wśród dyrektorów szkół i przedszkoli (formalnie odpowiedzialnych za organizację udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach), specjalistów zatrudnionych w przedszkolach i szkołach oraz rodziców – członków rad rodziców. Ponieważ cele badania odnoszą się przede wszystkim do zróżnicowania zakresu i form udzielanej pomocy oraz są nastawione przede wszystkim na wyciągnięcie praktycznych wniosków dotyczących trudności i dobrych praktyk badanie będzie realizowane techniką wywiadów grupowych na poziomie celowo dobranych powiatów. W każdym wywiadzie grupowym bierze udział co najmniej N=9 osób reprezentujących co najmniej 3 publiczne placówki przedszkolne działające na terenie powiatu.