O badaniu

Głównym celem badania jest odpowiedź na pytanie jak zmienia się sytuacja nauczyciela pod wpływem przekształceń w strukturze społecznej i reform edukacyjnych. Obecnie mamy do czynienia z wieloma zjawiskami, które mogą wpływać na status nauczycieli, wśród nich są przede wszystkim zwiększenie dostępu do wiedzy, wzrost informatyzacji oraz wzrost znaczenia konsumpcjonizmu jako cechy wyznaczającej pozycję społeczną.

Jednocześnie stosunki społeczne stają się coraz bardziej demokratyczne – wynika to z potrzeb w zakresie wyrażania podmiotowości – zarówno przez jednostki, jak i grupy społeczne, wśród nich uczniów i ich rodziców. Wzrasta też demokratyzacja życia szkoły.

W jaki sposób zmiany te wpływają na postrzeganie nauczycieli przez nich samych oraz przez osoby, z którymi pracują – uczniów, rodziców, dyrektorów, władze samorządowe. W jaki sposób modelują one oczekiwania wobec nauczycieli?

Nasze badanie, jako jedno z pierwszych, w tak szerokim stopniu podejmuje również refleksję na temat nauczycieli jako potencjalnych pracowników innych sektorów rynku pracy. W jaki sposób nasi respondenci oceniają kompetencje nauczycieli? Czy byłyby one przydatne w pracy poza szkołą? Te kwestie będziemy poruszali w pogłębionych wywiadach indywidualnych i grupowych zarówno z nauczycielami obecnie uczącymi w szkołach, jak i z tymi, którzy z różnych przyczyn musieli odejść ze szkoły – sami o tym zdecydowali, bądź też ich etaty uległy zredukowaniu na skutek małej liczby dzieci w szkołach lub zmian programowych. Dowiemy się również co o nauczycielach jako potencjalnych pracownikach myślą przedsiębiorcy.

Materiał empiryczny zebrany podczas badania odpowie na te pytania.

Cele badania

Głównym celem badania jest rekonstrukcja mechanizmów kształtowania się pozycji społeczno-zawodowej nauczyciela oraz określenie szans nauczycieli na szkolnym i pozaszkolnym rynku pracy oraz opis i analiza postrzegania pozycji zawodu nauczyciela zarówno przez nauczycieli, jak i innych aktorów życia szkoły. Badanie jest próbą odpowiedzi na pytania:

1. jakie kryteria oceny pozycji zawodowej nauczycieli przyjmują sami nauczyciele, a także uczniowie, rodzice, przedstawiciele pracodawców i władz lokalnych;
2. jakie znaczenie mają w tym kontekście zmieniające się warunki społeczne, strukturalne i polityczne, oraz przekształcanie się klas i warstw społecznych.

Przedmiotem badania jest także proces odchodzenia z zawodu nauczyciela oraz sposoby wykorzystania kompetencji nauczycielskich w dalszej karierze zawodowej.

Jak badamy

Badanie będzie przeprowadzone metodą studium przypadku (case study). Zostanie ono zrealizowane techniką indywidualnych wywiadów pogłębionych (Individual In-Depth Interviews – IDI), zogniskowanych wywiadów grupowych (Focus Group Interviews – FGI) i uzupełnione analizą danych zastanych (Desk Research).

Badanie obejmie cztery lokalizacje w województwie mazowieckim: jedną wieś, dwa małe miasta oraz jedną metropolię. Jego uczestnikami będą: nauczyciele, dyrektorzy, byli nauczyciele, uczniowie, rodzice, przedstawiciele samorządu terytorialnego oraz pracodawcy.

Aktualności

Postępowanie przetargowe rozstrzygnięte we wrześniu 2014 roku. Jako realizatora badania wyłoniono firmę ASM Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z o.o.

Realizacja badania terenowego planowana jest na okres od października do grudnia 2014 r. Planowane zakończenie badania: styczeń 2015 r. Raport z badania powstanie w II kwartale 2015 roku.

Publikacje

Pozycja społeczno-zawodowa nauczycieli. Raport z badania jakościowego.
[ Pobierz raport w formacie PDF ]

Kontakt

mail: ibe@ibe.edu.pl

tel.: 22 24 17 100