Ścieżki edukacyjne niepełnosprawnych dzieci, uczniów i absolwentów - raport z badania
- Opublikowano: 25 Mar 2015
Celem projektu prowadzonego przez Instytut Badań Edukacyjnych (IBE) było rozpoznanie uwarunkowań dostępu uczniów z niepełnosprawnością (UzN)1 do edukacji, w tym wpływu rodziców i opiekunów prawnych na edukację dzieci z niepełnosprawnościami. Badanie SEON obejmowało przede wszystkim zagadnienia dotyczące kształtowania się ścieżek edukacyjnych UzN, począwszy od momentu zdiagnozowania niepełnosprawności, poprzez obecną sytuację, aż do planów edukacyjnych i zawodowych uczniów. W ramach badania pytano także o sytuację społeczno-ekonomiczną rodzin, zakres otrzymywanego wsparcia środowiskowego, rozważano czynniki stymulujące i ograniczające obecność dzieci z daną niepełnosprawnością w poszczególnych typach i rodzajach szkół (ogólnodostępne, integracyjne, specjalne). Analizowano również kwestie dotyczące relacji szkoły z rodzicami tych dzieci. Dyrektorów szkół pytano głównie o różnorodne kwestie związane z funkcjonowaniem zarządzanych przez nich szkół, takie jak: dostosowanie szkół do potrzeb uczniów z niepełnosprawnością, obowiązujące przepisy prawa oświatowego czy regulacje dotyczące finansowania szkół i zwiększonych potrzeb edukacyjnych UzN.
Badanie składało się z dwóch rund: runda pierwsza obejmowała rodziców UzN z szóstych klas szkół podstawowych i trzecich klas gimnazjum (razem 3202 rodziców oraz dyrektorów szkół, do których chodzili wylosowani uczniowie).
Pierwszą rundę badania terenowego zrealizowano od 4 grudnia 2013 roku do 15 maja 2014. W drugiej rundzie przeprowadzono 3034 wywiady z rodzicami z pierwszej rundy. Drugą rundę rozpoczęto 8 września 2014 roku i zakończono w listopadzie 2014 roku. Dwie rundy badania pozwoliły na uchwycenie momentu przejścia ucznia między szkołą podstawową a szkołą gimnazjalną, a także gimnazjum a szkołą ponadgimnazjalną.
Wśród kluczowych wniosków płynących z analiz należy wskazać na bardzo dobre opinie zdecydowanej większości rodziców na temat szkół, w których uczą się ich dzieci. Szczególnie dotyczy to szkół specjalnych i integracyjnych, a w mniejszym stopniu – szkół ogólnodostępnych. Opinie o dobrej sytuacji tej grupy uczniów potwierdzają po części wypowiedzi dyrektorów na temat oferowanego dzieciom wsparcia oraz poziomu realizacji zaleceń. Opinie te są sprzeczne z jednym z założeń badawczych mówiącym, że obecny system wsparcia dla dzieci oraz młodzieży z niepełnosprawnością i ich rodzin ogranicza możliwość budowania kapitału ludzkiego dzieci i młodzieży zgodnie z ich aspiracjami edukacyjnymi.
Pobierz raport [pdf, 4.6MB]
.
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Wyniki pierwszej rundy badania panelowego gospodarstw domowych. Raport tematyczny z badania.
- Opublikowano: 14 Lis 2014
W raporcie przedstawiono pierwsze wyniki badania Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Zostały one opracowane na podstawie I rundy badania panelowego, którego celem jest zgromadzenie informacji dotyczących uwarunkowań budowania kapitału ludzkiego polskiego społeczeństwa w kontekście procesów zachodzących na poziomie gospodarstwa domowego.
Prezentowane analizy obejmują zagadnienia dotyczące kształtowania się ścieżek edukacyjnych członków gospodarstwa domowego i ich typologii, a także uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych ich przebiegu. Rozważono czynniki stymulujące i ograniczające aktywność edukacyjną w przebiegu życia. Odrębnie podjęto temat wpływu zachowań dotyczących rodziny na wybory edukacyjne w podejściu prospektywnym. Ponadto ocenie poddano współzależności między przebiegiem edukacji i aktywnością zawodową. Główna uwaga została skupiona na powiązaniu typu ścieżki edukacyjnej z przebiegiem pracy zawodowej. Analizie poddano również zróżnicowanie ryzyka wykluczenia z edukacji oraz wewnątrz- i międzypokoleniowe zależności kształtowania się kapitału ludzkiego w gospodarstwach domowych. Raport zamykają symulacyjne analizy skutków zmian polityki finansowania w systemie kształcenia dla decyzji edukacyjnych gospodarstw domowych.
.
Uwarunkowania decyzji edukacyjnych. Wyniki drugiej rundy badania panelowego gospodarstw domowych. Skrót.
- Opublikowano: 17 Maj 2015
Opracowanie zawiera podsumowanie i wnioski płynące z wyników analiz danych zebranych w drugiej rundzie badania panelowego Uwarunkowania decyzji edukacyjnych, przeprowadzonej w drugiej połowie 2014 r. Stanowi ona jedną z dwóch rund założycielskich badania, które ma na celu monitorowanie procesów budowy kapitału ludzkiego w polskim społeczeństwie, rozpatrywanych z perspektywy decyzji podejmowanych na poziomie gospodarstwa domowego.
Prezentowane analizy obejmują zagadnienia dotyczące subiektywnej luki edukacyjnej oraz uczestnictwa w uczeniu się przez całe życie osób dorosłych – z uwzględnieniem ich statusu na rynku pracy.
Ocenie poddano zależności pomiędzy wykluczeniem edukacyjnym a wykluczeniem społecznym, w tym również wpływ występowania w gospodarstwie domowym osób wykluczonych edukacyjnie na sytuację dzieci i młodzieży. Rozpatruje się również różnorodne, w tym międzypokoleniowe uwarunkowania osiągnięcia różnych poziomów wykształcenia.
Rozpatrywano zaangażowanie rodziców w aktywność edukacyjną dzieci w szkole, a także udział dzieci w zajęciach pozalekcyjnych. Ocenie poddano skalę dziedziczenia przez badanych dorosłych wykształcenia oraz zawodu po swoich rodzicach.
Przeprowadzona została analiza lokalnego otoczenia edukacyjnego. Przedstawiono symulacyjne analizy wpływu zmian polityki finansowania szkolnictwa wyższego na decyzje i sytuację gospodarstw domowych.
Zanalizowano zależności pomiędzy ścieżką edukacyjną prowadzącą do osiągnięcia określonego poziomu wykształcenia a biografią rodzinną, charakteryzowaną przez dzietność kohortową.
.
Włączający system edukacji i rynku pracy – rekomendacje dla polityki publicznej
- Opublikowano: 25 Mar 2015
Głównym celem badania „Włączający system edukacji i rynku pracy – rekomendacje dla polityki publicznej” jest wypracowanie rekomendacji dla instytucji publicznych dotyczących włączania osób z niepełnosprawnością (OzN) do głównego nurtu edukacji i rynku pracy. Badanie ma charakter wieloetapowy. Niniejsze streszczenie obejmuje podsumowanie wyników I, II, III i IV fazy badania oraz konsultacji społecznych.
W ramach I fazy badania przeprowadzono indywidualne wywiady pogłębione (IDI – ang. Individual In-Depth Interview) z ekspertami specjalizującymi się w tematyce niepełnosprawności, wywiady miały na celu wstępną analizę sytuacji osób z niepełnosprawnością oraz określenie obszarów problemowych związanych z włączaniem OzN.
II faza badania obejmowała realizację właściwego badania jakościowego wśród różnych grup interesariuszy za pomocą następujących technik badawczych: zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI – ang. Focus Group Interview) oraz indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI). Wywiady realizowano w okresie kwiecień–czerwiec 2014 r. Łącznie w ramach badania zrealizowano 38 wywiadów FGI i 61 wywiadów IDI. Głównym celem dyskusji grupowych i wywiadów indywidualnych było zarówno poznanie różnego rodzaju barier związanych z życiem codziennym osób z niepełnosprawnością, jak i sposobów usuwania owych przeszkód, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji OzN w aspekcie edukacji i rynku pracy.
III fazę badania stanowiły 4 panele eksperckie przeprowadzone w gronie ekspertów i przedstawicieli instytucji szczebla centralnego oraz zajmujących się kwestiami prawodawstwa w obszarze badania. Celem było wypracowanie rekomendacji dla włączającego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnością w ramach edukacji i rynku pracy wraz ze wskazaniem procedur postępowania i oszacowaniem potencjalnych kosztów wdrażania.
<pIzę badania stanowiły 2 seminaria eksperckie przeprowadzone również w gronie ekspertów oraz przedstawicieli instytucji szczebla centralnego i instytucji zajmujących się kwestiami prawodawstwa w obszarze badania. Ich celem była konsultacja z ekspertami wypracowanych rekomendacji dla włączającego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnością w ramach edukacji i rynku pracy. Seminaria odbyły się w dniach 3–4 listopada 2014 r. Każde spotkanie trwało około 5 godzin i było prowadzone przez przedstawiciela Instytutu Badań Edukacyjnych.Pobierz raport [pdf, 1.2MB] .
Współpraca szkół zawodowych z przedsiębiorcami na przykładzie Działania 9.2 PO KL
- Opublikowano: 16 Gru 2014
Opracowanie "Współpraca szkół zawodowych z przedsiębiorcami na przykładzie Działania 9.2 PO KL. Analiza projektów realizowanych w latach 2008-2011" przestawia wyniki ewaluacji Działania 9.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki – Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego, realizowanego w ramach perspektywy finansowej na lata 2007-2013 pod kątem współpracy szkół zawodowych z przedsiębiorcami. Ewaluacja dotyczy wyłącznie projektów zrealizowanych w latach 2008-2011. Głównym celem przeprowadzonego badania była analiza i ocena wpływu Działania 9.2 na tworzenie i rozwój współpracy między szkołami zawodowymi i przedsiębiorstwami. Ewaluacja bazuje na wynikach prac podjętych na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych w latach 2012-20141. Zrealizowane badanie ma charakter ewaluacji on-going, przeprowadzonej w trakcie wdrażania ocenianej interwencji. Jednak z racji na schyłkowy etap wdrażania projektów w ramach perspektywy finansowej 2007-2013, wnioski i rekomendacje z niniejszego badania odnoszą się przede wszystkim do działań planowanych na okres 2014-2020.
.