O badaniu

Kto decyduje się studiować w Polsce po ukończeniu szkoły średniej? Jakie są społeczne i ekonomiczne uwarunkowania, dotyczące wyboru uczelni? Gdzie młodzież woli studiować – na uczelniach prywatnych czy państwowych? Czy dużą rolę odgrywa prestiż uczelni? Jakie są prywatne koszty edukacji na poziomie wyższym i z jakich źródeł są pokrywane? W których regionach Polskich młodzi ludzie najchętniej decydują się studiować? Jakie znaczenie dla wyborów ma wcześniejsza ścieżka edukacyjna i otoczenie kandydata?

Odpowiedź na te i inne szczegółowe pytania przyniesie badanie „Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania”.

Obejmie ono również sferę publicznych nakładów na szkolnictwo wyższe, które będą analizowane z punktu widzenia uczelni. Dzięki temu uda się opisać, w jaki sposób uczelnie zarządzają finansami i jak analizują popyt na swoje usługi dydaktyczne.

Raport z tego badania będzie ostatnim z cyklu raportów naukowych poświęconych nakładom na edukację, realizowanych przez IBE w ramach projektu „Entuzjaści edukacji”.

Z wyników tych badań korzystać mogą pracownicy administracji publicznej, wyższych uczelni oraz studenci, uczniowie i ich rodziny.

Raporty

Raport

Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania. [pdf, 2.3MB]

Poprzednie raporty:

• Koszty edukacji od przedszkola do gimnazjum: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/inne-publikacje/962-koszty-edukacji-od-przedszkola-do-gimnazjum.html;
• Koszty edukacji ponadgimnazjalnej i policealnej: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/152-inne-publikacje/1073-koszty-edukacji-ponadgimnazjalnej-i-policealnej.html.
• Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania. Raport z przeprowadzenia badań metodami ekonomii eksperymentalnej: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/raporty/243/1257
• Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób 19-30. Koszty kształcenia na poziomie wyższym: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/raporty/244/1258
• Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania. Końcowy raport metodologiczny: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/raporty/245/1259
• Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/raporty/246/1260

Cele

Celem badania naukowego jest oszacowanie kosztów kształcenia na poziomie szkolnictwa wyższego i ich uwarunkowań. Badanie ma wyjaśnić, jakie są główne społeczne i ekonomiczne przesłanki dotyczące podjęcia i wyboru studiów wyższych, w tym ich ukierunkowania, trybu, typu uczelni (akademicka-zawodowa, publiczna-prywatna), w której studia są prowadzone oraz jej lokalizacji. Badanie zidentyfikuje także zależność pomiędzy decyzjami o kształceniu wyższym a warunkami ekonomicznymi tego kształcenia oraz zidentyfikuje źródła pokrycia kosztów kształcenia, w tym dochody własne, transfery wewnątrzrodzinne, pożyczki, pomoc stypendialną (w tym stypendia związane z kierunkami zamawianymi) i inne. Celem tego badania naukowego jest również opracowanie wskazań do ewidencji prywatnych kosztów studiowania. Istotne będzie również zbadanie przestrzennego zróżnicowania kosztów kształcenia, uwarunkowań ekonomicznych zatrudnienia w uczelniach oraz determinant podejmowania studiów na wybranych grupach kierunków studiów, a także opracowanie wskazań do metodologii badania ekonomicznych determinant kształtowania popytu na studia.

Metodologia

Na badanie składają się :
A. Analiza preferencji i prywatnych nakładów na kształcenie wyższe oraz analiza ich determinant na reprezentatywnych danych zebranych.

W tej części badania (które przeprowadzone będzie metodą CAPI) zrealizowanych zostanie minimum 19 000 wywiadów z losowej próby respondentów obejmującej osoby urodzone między 1 stycznia 1984 roku a 31 grudnia 1995 roku, z wyłączeniem uczniów zasadniczych szkół zawodowych, gimnazjów i szkół podstawowych oraz absolwentów tych szkół, którzy nie kontynuują nauki szkolnej.

Dodatkowo zostanie zrealizowane (także metodą CAPI) minimum 1 000 wywiadów z losowej próby respondentów obejmującej osoby urodzone między 1 stycznia 1995 roku a 31 grudnia 1996 roku, z wyłączeniem uczniów zasadniczych szkół zawodowych, gimnazjów i szkół podstawowych oraz absolwentów tych szkół, którzy nie kontynuują nauki szkolnej.

B. Badanie nakładów na kształcenie ponoszonych w uczelniach wyższych.

Dane zebrane do tej części badania będą pochodzić z:

1. badania ilościowego, w tym:

• • badania nauczycieli akademickich metodą CAPI, w którym zostanie zrealizowane minimum 1 000 wywiadów. Próba będzie miała charakter reprezentatywny względem populacji generalnej, przy czym reprezentatywność ta oznaczać będzie, iż udział poszczególnych subpopulacji (wyróżnionych na podstawie płci, miejsca zamieszkania, obszaru nauki) w ostatecznie zrealizowanej próbie nie będzie odbiegać od udziału tych populacji w operacie wybranym do losowania, o więcej niż 10%,  
  • badania pracowników dziekanatów i administracji jednostek prowadzących wybrane studia metodą CAPI na próbie celowej obejmującej minimum 90 osób w 30 lokalizacjach na terenie kraju,

2. badania jakościowego przeprowadzonego metodą studiów przypadku (case study), obejmującą trzy kierunki studiów, każdy z nich w czterech uczelniach (łącznie 12 lokalizacji na terenie kraju) w tym:

• • zogniskowanych wywiadów grupowych z pracownikami dziekanatów i administracji uczelni i jednostek prowadzących studia na wybranych kierunkach (12 FGI – po jednym w każdej lokalizacji),
  • zogniskowanych wywiadów grupowych ze studentami, w tym przedstawicielami samorządów i organizacji studenckich (12 FGI – po jednym w każdej lokalizacji),
  • konsultacji eksperckich z przedstawicielami władz uczelni właściwych ds. strategii, finansów i studiów (30 wywiadów, po 2-3 w każdej lokalizacji),
  • konsultacji eksperckich z przedstawicielami władz jednostek prowadzących wytypowane studia właściwych do spraw studiów (30 wywiadów, po 2-3 w każdej lokalizacji).

Harmonogram

Pod koniec 2014 roku gotowa będzie wstępna wersja wyników z badań terenowych oraz innych analiz przeprowadzonych na potrzeby realizacji zamawianej usługi. W tym czasie również planujemy prezentację wyników na seminarium naukowym, zorganizowanym przez IBE. Opracowanie raportu „Koszty kształcenia na poziomie wyższym” nastąpi w grudniu 2014 roku. Natomiast w I i II kwartale 2015 roku powstaną raporty metodologiczne oraz książka prezentująca wyniki badania.

Aktualności

Wykonawca naukowy został wyłoniony w lutym 2014 roku. Jest to grupa badaczy z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Badanie terenowe rozpoczęło się w sierpniu 2014 roku. Jego wykonawcą wyłonionym w drodze przetargu w lipcu 2014 roku jest konsorcjum firm Millward Brown S.A. oraz PBS Sp. z o.o.