BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI
ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO 2009 - 2015

enpl

  • PL
  • EN
  • Mapa serwisu     |
  • Kontakt
  • wyszukiwarka
fb 24pxyoutube24px
  • IBE
  • O projekcie
  • Liderzy
  • Zespoły badawcze
  • Współpraca
  • Rada programowa

Entuzjaści Edukacji

  • Strona główna
  • Wydarzenia
  • Seminaria i konferencje
  • Badania
  • Opinie IBE
  • Publikacje
    • Analizy
    • Raporty
    • Artykuły
    • Inne publikacje
    • Biblioteka entuzjastów edukacji
  • Konkursy
  • Dobre praktyki
  • Metodologia - studia
  • Matematyka - matura

Nasze strony

kropka Baza Dobrych Praktyk (BDP) kropka Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych (BIBE)
kropka Porównywalne Wyniki  Egzaminacyjne (PWE)

kropka Kongres Polskiej Edukacji
kropka Konferencja: Zawód Nauczyciel
kropka Dziecko-nastolatek 
kropka Konferencja SLI 2012
kropka Konferencja Dysleksja 2014

Linki

logo-MEN
MNiSW
logo MIR poziombanerek-170x60px rzut2baner EE

  • Raport o stanie edukacji 2010
  • Spis treści
  • Wstęp
  • Rozdział I
  • Rozdział II
  • Rozdział III
  • Rozdział IV
  • Rozdział V
  • Rozdział VI
  • Rozdział VII
  • Rozdział VIII
  • Rozdział IX
Strona 9 z 12

Nauczyciele

obierz rozdział

Rozdział 6 poświęcony jest nauczycielom, którzy stanowią najważniejsze ogniwo kształtowania jakości edukacji. tego powodu kluczowe znaczenie dla przyszłości edukacji ma pozyskiwanie odpowiednich kandydatów do tej pracy, zapewnienie im wysokiej jakości kształcenia i doskonalenia zawodowego. Obecnie jest to zawód silnie sfeminizowany, ponad 80% tej grupy zawodowej stanowią kobiety, przy czym brak jest wyraźnej polityki publicznej w tej sprawie. Statystyczny nauczyciel w Polsce jest więc kobietą w wieku około 40 lat i zarabia nieco ponad 3000 zł brutto. W Polsce pracuje ponad 600 tys. nauczycieli i ich liczba maleje, wolniej jednak niż liczba uczniów. Wskaźnik liczby uczniów do nauczycieli już obecnie należy w Polsce do najniższych w Europie. Perspektywa spadku liczby dzieci oraz starzenia się społeczeństwa to dwa wielkie wyzwania dla rozwiązań wokół zawodu nauczyciela. Także obserwujemy nieznaczne, acz systematyczne, podnoszenie się średniego wieku nauczycieli, związane ze zmianą przepisów emerytalnych.

Płace nauczycieli – zwłaszcza młodych nauczycieli – są zdecydowanie niższe niż średnia dla ogółu specjalistów ze zbliżonym poziomem wykształcenia formalnego. Aby porównania płac miały jednak sens, należy odnieść je do czasu pracy, a dane na ten temat są słabej jakości i dodatkowo istniejące źródła podają rozbieżne informacje. Pensum dydaktyczne należy do najniższych w Europie, zbadania wymaga jednak całkowity czas pracy nauczyciela, dlatego też IBE uruchomiło badanie czasu pracy nauczycieli.

W ciągu ostatnich 20 lat poziom wykształcenia nauczycieli znacząco wzrósł. Praktycznie wszyscy (97%) mają wyższe wykształcenie (w porównaniu do 58% w 1992 roku). Wzrost poziomu wykształcenia to efekt: rosnących aspiracji edukacyjnych społeczeństwa, umasowienia szkolnictwa wyższego i poszerzonej oferty kształcenia wyższego, w tym studiów uzupełniających i niestacjonarnych form kształcenia, oraz wzrost formalnych wymagań co do kwalifikacji nauczycieli. Istnieje kilka ścieżek kształcenia nauczycieli. Dominującym modelem są specjalności nauczycielskie w ramach „dziedzinowych“ kierunków studiów. Istnieje jednak możliwość uzyskiwania kwalifikacji nauczycielskich w inny sposób, na studiach podyplomowych lub kursach kwalifikacyjnych. Zapewnia to drożność i możliwość elastycznego planowania kariery, pozwala także na wejście do zawodu nauczyciela osobom, które mają już inne doświadczenia zawodowe. Wielość ścieżek i instytucji utrudnia jednak zapewnianie i kontrolowanie jakości, zwłaszcza że w polskim systemie nie ma certyfikatów ani egzaminów dopuszczających do zawodu nauczyciela.

Brakuje systematycznej wiedzy o poziomie kształcenia przyszłych nauczycieli. Badanie TEDS-M 2008 (do którego wracamy także w rozdziale 9) ujawniło, że umiejętności matematyczne przyszłych polskich nauczycieli klas I–III szkoły podstawowej, kształcących się na kierunku pedagogika, należą do najniższych wśród wszystkich badanych krajów. Znacznie lepsze wyniki osiągają polscy studenci matematyki. Istnieje znacząca różnica między kompetencjami studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, na korzyść tych pierwszych. W kształceniu nauczycieli za mało jest przygotowania praktycznego i powiązania przedmiotów teoretycznych z problemami praktyki szkolnej. Wykształcenie zdobyte podczas studiów nigdy nie jest w stanie wyczerpać wielości problemów, które napotka nauczyciel podczas pracy w zawodzie. Stąd coraz częściej i mocniej podkreśla się konieczność przygotowania nauczycieli do nowych wyzwań i zmian, które są codziennością społeczeństwa opartego na wiedzy. Problem zapewniania i kontroli jakości istnieje także w dziedzinie rozwoju zawodowego nauczycieli, bogata oferta szkoleń nie jest bowiem weryfikowana pod kątem przydatności i efektów pracy w szkole. Polscy nauczyciele bardzo intensywnie doskonalą się zawodowo, co stymulują procedury awansu zawodowego. Dominują jednak mniej czasochłonne, ale i mniej efektywne formy dokształcania. Wobec tendencji demograficznych i stosunkowo małej liczby uczniów przypadających na jednego nauczyciela, wydaje się, że rozwój zawodowy już przygotowanych i zatrudnionych nauczycieli jest bardzo istotnym wyzwaniem. Analizujemy także zagadnienie awansu zawodowego nauczyciela i stwierdzamy, że mamy do czynienia z „odwróconą piramidą” awansu – ponad połowa nauczycieli posiada najwyższy stopień zawodowy. Osiąga się go zbyt wcześnie w toku kariery zawodowej. Dlatego proponujemy podwyższenie wymagań, których spełnienie jest warunkiem osiągania kolejnych stopni albo rozważenie wprowadzenia dodatkowego stopnia awansu, żeby polski system oświaty mógł zaoferować nauczycielom dyplomowanym dalszy rozwój kariery zawodowej.

 

  • «« poprz.
  • nast. »»

Przeczytaj również w "Wydarzeniach"

  • Uczenie i nauczanie matematyki - relacja z konferencji "Zawód nauczyciel"
  • Międzynarodowe badanie KeyCoNet – Twój głos ma znaczenie!
  • Baza Dobrych Praktyk wyróżniona przez KeyCoNet
  • Naukowcy o szczegółach badania PISA - zapis wideo całej konferencji

Zespoły, badania, ludzie

  • Badanie dydaktyki szczegółowej matematyki w gimnazjum
  • Badanie nauczania matematyki w szkole podstawowej

Raport podsumowujący projekt : „Entuzjaści edukacji”

 

raport podsumowujacy EE

Raport przedstawia główne wnioski ze zrealizowanego w latach 2010-2015 projektu badawczego „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego”, a także rekomendacje dla dalszych zmian w edukacji.

więcej na temat raportu

 

Raport o stanie edukacji

ROSE 2014 okadka mala

Prezentujemy piąty przygotowany przez Instytut Badań Edukacyjnych Raport o stanie edukacji. Egzaminy zewnętrzne w polityce i praktyce edukacyjnej

więcej na temat raportu

 

Raport o stanie edukacji 2013

Raport o stanie edukacji 2012

Raport o stanie edukacji 2011

Raport o stanie edukacji 2010

Najczęściej czytane

  • Raport o stanie edukacji 2010
  • TALIS 2013
  • Badanie czasu i warunków pracy nauczycieli
  • Wykorzystanie plików Cookie
  • Diagnoza Kompetencji Gimnazjalistów
  • baza zadań przedmiotowych
logo-KL logo-IBE-EE logo-UE

Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Informacje o plikach cookie

Ta strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce. Czytaj więcej...