Monitorowanie losów absolwentów uczelni wyższych z wykorzystaniem danych administracyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Część 2:
Wdrożenie systemu monitorowania losów absolwentów i popularyzacja technik analiz informacji pochodzących z rejestrów opracowanych w ramach projektów badawczych IBE.
O badaniu
Celem projektu było wdrożenie systemu monitorowania losów absolwentów i popularyzacja technik analiz informacji pochodzących z rejestrów opracowanych w ramach projektów badawczych IBE. Badanie realizowane było w ramach kontynuacji i rozszerzenia projektu Monitorowanie losów absolwentów uczelni z wykorzystaniem danych administracyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który miał dwa zasadnicze cele: opracowanie i test metodologii odpowiedniej do monitorowania losów absolwentów szkół wyższych oraz przeprowadzenie badań według opracowanych procedur. Szczególnie istotne było to, aby opracowane rozwiązania metodologiczne miały uniwersalny charakter, co dałoby możliwość ich wdrożenia na różnych uczelniach”. Cele metodologiczne projektu zostały osiągnięte, a opracowane procedury badawcze i narzędzia pozwalają na przeprowadzenie podobnego badania na dowolnej uczelni. Jednocześnie wraz z realizacją założeń zrealizowanego projektu narodziła się potrzeba rozwoju metodologii i narzędzi badawczych w celu jednoczesnej analizy informacji pochodzących z wielu uczelni.
Niniejszy projekt badawczy przewiduje zatem rozwój metodologii innowacyjnego badania opartego o informacje pochodzące z rejestrów. Ponadto prowadzone będzie badanie empiryczne, którego wyniki będą mogły wspierać wypracowanie rekomendacji dla kierunków działań różnego rodzaju pomiotów zaangażowanych w prace na rzecz uczenia się przez całe życie oraz zwiększania zatrudnialności absolwentów.
W ramach tej części projektu zaplanowano:
- rozpoznanie współzależności dwóch systemów: systemu społecznego oraz systemu informatycznego, który ma stanowić jego odwzorowanie, w szczególności opis potencjału analitycznego – możliwości i ograniczeń – danych pochodzących z rejestrów uczelni;
- identyfikację i przygotowanie charakterystyki źródeł danych zastanych, które mogą wzbogacić wyniki badań losów absolwentów szkół wyższych. Charakterystyka ta uwzględniała zawartość i strukturę danych oraz możliwości dostępu i wykorzystania zawartych w nich informacji.
Badanie składało się z dwóch wzajemnie powiązanych modułów.
Moduł 1 - studium współzależności procesów dydaktycznych oraz funkcjonowania elektronicznego systemu obsługi studiów - koncentrował się na rozpoznaniu użyteczności informacji (polegającej na określeniu obciążeń jakimi obarczone są dane – zarówno w wymiarze ilościowym jak i jakościowym) zawartych w rejestrach administracyjnych uczelni do zbadania procesów dydaktycznych. Celem rozpoznania użyteczności jest identyfikacja ograniczeń dotyczących potencjału analitycznego wynikających z faktycznego zakresu zbieranych danych i ich sposobu wprowadzania do systemu, a także poziomu błędów i braków danych w analizowanych rejestrach. Rozpoznanie zostało wykonane na dwóch uczelniach.
Zasadniczym celem studium było zweryfikowanie trafności przyjętych wskaźników w głównym projekcie Monitorowanie losów absolwentów uczelni wyższych z wykorzystaniem danych administracyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i określenie możliwości wykorzystania rozwiązań wypracowanych w ramach projektu IBE w przypadku analiz pozostałych uczelni w kraju, które wykorzystują Uniwersytecki System Obsługi Studiów i Internetowa Rejestracja Kandydatów. Pozwoli to na wypracowanie uniwersalnego zestawu miar opisujących przebieg trajektorii studiowania, co da możliwość prowadzenia badań ewaluacyjnych w jednakowy sposób na wszystkich uczelniach.
Moduł 2 badania stanowił studium możliwości wykorzystania danych zastanych jako źródeł w badaniach edukacyjno-zawodowych losów absolwentów szkół wyższych.
Rozpoznanie możliwości oraz różnego rodzaju ograniczeń technicznych i prawnych w dostępie do danych zastanych jest warunkiem koniecznym do prowadzenia kompleksowych badań aktywności edukacyjno-zawodowych absolwentów szkół wyższych. Poza ustaleniem uwarunkowań technicznych i prawnych dostępu do informacji zgromadzonych w rejestrach i innych źródłach danych zastanych ważnym elementem jest określenie warunków umożliwiających ich wykorzystanie w badaniach naukowych. Chodzi o taki opis warunków, które należy spełnić by badacz mógł wykorzystać dane z rejestrów uczelni do prowadzenia badań naukowych. Dodatkowo konieczna jest ocena metodologicznych problemów gromadzenia, przechowywania i potencjału analitycznego informacji zawartych w różnego rodzaju danych zastanych.
Celem prac w ramach tego modułu było rozpoznanie, na podstawie analizy informacji pochodzących z przynajmniej dwóch uczelni, rejestrów prowadzonych przez instytucje publiczne oraz badań w ramach statystyki publicznej, różnych źródeł danych zastanych, opracowanie katalogu możliwych źródeł danych wraz z charakterystyką ich struktury, dostępności oraz analizą metodologiczną ich przydatności w badaniach losów absolwentów szkół wyższych.
Badania terenowe mające na celu rozpoznanie współzależności wspomnianych systemów trwały w okresie od początku grudnia 2014 r. do końca stycznia 2015 r. na Uniwersytecie Śląskim i Uniwersytecie Warszawskim. Ten etap badania zakończył się w lutym 2015 r.
Równocześnie trwały prace nad identyfikacją i charakterystyką źródeł danych zastanych (ze szczególnym uwzględnieniem źródeł danych administracyjnych), które mogą wzbogacić wyniki badań losów absolwentów szkół wyższych. Ten etap badania obejmował również analizę prawnych uwarunkowań wykorzystania informacji pochodzących ze zidentyfikowanych źródeł i dostępu do znajdujących się tam danych. Ten etap badania zakończył się w kwietniu 2015 r.
Realizację badania powierzono Uniwersytetowi Warszawskiemu - Pracowni Ewaluacji i Jakości Kształcenia.
