Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Wykształcenia ISCED: wzorzec z Sevrès czy wymysł Szatana?

Opublikowano: 31 Gru 2012

Zbigniew Sawiński

Celem utworzenia klasyfikacji ISCED była potrzeba porównania zasobów edukacyjnych w różnych krajach. Nie odzwierciedla ona jednak specyfiki systemów edukacyjnych i daje uproszczony obraz roli wykształcenia we współczesnych społeczeństwach. W Polsce do określenia rzeczywistej roli wykształcenia, zamiast ISCED, lepiej posłużyć się klasyfikacją krajową – co w artykule zostało zilustrowane za pomocą wyników Europejskiego Sondażu Społecznego. Przewaga polskiej klasyfikacji nad ISCED bierze się stąd, że pozwala uwzględnić zmiany, jakie zaszły w systemie edukacji w Polsce: począwszy od reform przeprowadzonych przez władze komunistyczne w latach 50. i 60., poprzez ekspansję szkolnictwa wyższego po 1989 r., a skończywszy na zmianach wprowadzonych przez reformę gimnazjalną. Wyniki cytowanych badań skłaniają do uzupełnienia dotychczasowego paradygmatu badania wykształcenia o klasyfikacje krajowe, które pozwoliłyby uwzględnić specyfikę systemów edukacyjnych. W dyskusji staram się określić powody, dla których badaczom wygodniej jest korzystać z ISCED, niż rozwijać własne narzędzia badania wykształcenia, właściwe dla ich krajów.