Międzynarodowa Konferencja Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Angielskiego (IATEFL), Glasgow 19-23 marca 2012
Konferencję wyraźnie zdominowały dwa tematy. Pierwszy, widoczny w tematyce i treści wielu sesji, to wykorzystanie technologii i mediów cyfrowych w nauce i nauczaniu języka angielskiego. Drugi, podnoszony przez prelegentów w sesjach plenarnych, wykładach i warsztatach, to kwestia efektywności nauczania i skuteczności nauczycieli języka angielskiego, która była niekiedy wyraźnie krytykowana.
Technologie i media cyfrowe
Podczas tegorocznej konferencji temat ten był widoczny jeszcze wyraźniej niż rok temu w Brighton. Wykorzystanie narzędzi i form komunikacji takich jak: WIKI, blog, Prezi, aplikacji do nauki języka obcego na komórkę, było omawiane podczas sesji dotyczących nauczania w różnych grupach wiekowych oraz na różnych poziomach nauczania i w różnych kontekstach: egzaminów, pracy zawodowej, studiów.
W tym obszarze ciekawą wydała się zwłaszcza sesja prowadzona przez Martin’a Goosey’a, przedstawiciela British Council w Madrycie, który zaprezentował kilka zastosowań darmowego systemu komunikacji WIKI. Pierwsze z nich to rodzaj interaktywnej strony internetowej dla uczestników konferencji dla nauczycieli, która oprócz informacji o programie i uczestnikach zawiera podcasty z nagraniami sesji oraz możliwość uczestniczenia w konferencji on-line, jak również blog dla uczestników, którzy dzielą się swoimi spostrzeżeniami i korespondują z prelegentem po prezentacji. Co więcej, prelegenci na konferencji, o której była mowa (m.in. Scott Thornbury), nie byli na niej obecni fizyczne, ale prowadzili wykład dla nauczycieli w Madrycie, będąc w Japonii. Goosey stosuje WIKI również w klasie z uczniami na poziomie podstawowym, zamieszczając tam materiały dla uczniów i umożliwiając im wspólną edycję tekstów, zamieszczanie prac, wyrażanie opinii, etc.
20120322 005
Prezentacja była prowadzona w formie PREZI – darmowego narzędzia do prezentacji wprost z serwera, na którym została stworzona. Jest to forma przyjazna dla odbiorcy, z dużą ilością animacji i łatwym załączaniem plików audio i video.
Konferencja IATEFL była prowadzona także w sposób interaktywny w internecie poprzez stronę Glasgow Online, na której można było oglądać na żywo sesje plenarne , a następnego dnia wszystkie sesje, których prelegenci wyrazili zgodę na nagrywanie.
Efektywność nauczania i uczenia się na lekcji językowej
Pytanie o to jak uczyć się i nauczać efektywnie było tematem wielu sesji. Najciekawszą i skłaniającą do refleksji była prezentacja Jim’a Srivener’a pt. „A proposal: for active interventionist teaching”. Jako wieloletni metodyk i autor podręczników dla nauczycieli dzielił się swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi niepokojącego braku „objawów” uczenia się podczas lekcji języka angielskiego. Jego zdaniem nauczanie, które obserwuje w klasach, jest zwykle metodycznie bez zarzutu i zgodne z zaleceniami metody komunikacyjnej, tzn. uczniowie coś wykonują, nauczyciel jakoś sprawdza to, co wykonali, ale nie widać tego efektów w postaci przyrostu wiedzy językowej ani konkretnych umiejętności. Diagnoza Scrivener’a jest następująca: uczniowie niewiele się uczą, bo to co się dzieje na lekcji nie wymaga od nich wysiłku. W większości nauczanie jest niewymagające i mało ambitne (demand-low and challenge-low). „Stajemy się firmą od zabawiania (entertainment company)” - mówi Scrivener o nauczycielach języka angielskiego.
Receptą, jaką daje na to Scrivener jest odstąpienie od procedur, jakie oferuje nam m.in. metoda komunikacyjna i zajęcie się potrzebami indywidualnych uczniów, konkretnymi zagadnieniami językowymi, nawet jeżeli wymaga to poświęcenia czasu i rezygnacji z wcześniej zaplanowanych zadań, np. w podręczniku. Problemem dla nauczycieli języka angielskiego stały się obecnie różnorodne materiały oraz technologie cyfrowe, ponieważ wszystko to przesłania im podstawowy cel – konkretne efekty uczenia się. Według Scrivener’a nauczanie powinno przypominać bardziej „zapasy” z językiem niż przyjemne spędzanie razem czasu. Stwierdza też, że problem wydaje się leżeć nie po stronie nauczycieli, ale inspektorów, metodyków i autorów podręczników. Stwarzają oni takie warunki pracy i oceny nauczyciela, które wymagają pewnych zachowań, wyłącznie pozornych, ale liczących się w ocenie (np. dobra organizacja pracy z klasą).
„Nauczycielom trzeba wiary w to, że w porządku jest po prostu uczyć”. Nie wystarczy tylko obserwować to, co robią uczniowie i dbać o dobrą atmosferę. Trzeba nauczyć się dawać rzetelną informację zwrotną zamiast niezasłużonej pochwały, bez względu na to, co uczeń powie.
Scrivener podsumował swoją sesję tak: uczniowie mogą o wiele więcej osiągnąć, a nauczyciele nie wykorzystują ich potencjału. Aby kontynuować dyskusję na ten temat zaprosił do dyskusji na stronie, którą niedawno uruchomił: http:/demandhigh.wordpress.com/.
