O badaniu

O badaniu

Zaplanowane na okres maj-grudzień 2014 badanie procesu dydaktycznego polega na obserwacji lekcji z użyciem aplikacji komputerowej Argos w szkołach podstawowych, następnie przeprowadzeniu wywiadów z dyrektorami lub wicedyrektorami i nauczycielami oraz wypełnieniu przez uczniów ankiety. Podstawowym celem badania jest zebranie danych dotyczących procesu dydaktycznego w szkołach podstawowych. Obserwacji poddane zostaną lekcje języka polskiego, matematyki, przyrody oraz historii i społeczeństwa w wybranych oddziałach klas V i VI. Znajomość faktycznie przebiegającego w szkołach procesu dydaktycznego pozwoli lepiej zaplanować przyszłe poczynania w dziedzinie edukacji, na przykład nowe narzędzia dla nauczycieli lub nowe programy wspierające nauczycieli w ich pracy.

Badanie w szkołach realizuje firma PBS Sp. z o.o.

Jak badamy

Jak badamy

Badanie zostało podzielone na dwa zasadnicze etapy. Pierwszy z nich to badanie pilotażowe, w którym udział wzięło 6 szkół. Głównym celem pilotażu było sprawdzenie oraz udoskonalenie metod obserwacji przy użyciu aplikacji komputerowej ARGOS.

W ramach drugiego etapu projektu, badania właściwego, obejmującego 34 placówki szkolne, przeprowadzone zostaną:

• obserwacje wybranych przedmiotów w oddziałach klas VI;
• wywiady pogłębione z nauczycielami i przedstawicielami szkół;
• badania ankietowe uczniów klas VI.

Obserwację w każdej ze szkół prowadzić będzie badacz wyposażony w specjalnie przygotowaną aplikację komputerową. Ułatwiający obserwację program Argos opracowany został przez ekspertów z Instytutu Badań Edukacyjnych jako narzędzie badawcze przeznaczone do zastosowania w środowisku szkolnym.

Kontakt

Kontakt

ibe@ibe.edu.pl

22 24 17 100

O badaniu

O badaniu

Badanie ewaluacyjne Działania 9.2 PO KL – Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego bazuje na wynikach prac badawczych podjętych na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych w latach 2012-2014. Pierwsza część badania, o charakterze ilościowym, pt.: Wykorzystanie środków europejskich dla rozwoju współpracy między szkolnictwem zawodowym a przedsiębiorstwami została zrealizowana przez wybranego w drodze zamówienia publicznego wykonawcę w 2012 r. , a druga - o charakterze jakościowym – została przeprowadzona na przełomie 2013 i 2014 roku.

Jako że zakończono realizację terenową badania, obecnie trwają prace na przygotowaniem końcowego raportu podsumowującego całość etapów.

Cel badania

Głównym celem przeprowadzonego badania była analiza i ocena wpływu Działania 9.2 PO KL – Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego na tworzenie i rozwój współpracy między szkołami zawodowymi i przedsiębiorstwami. Zrealizowane badanie ma charakter ewaluacji on-going, przeprowadzonej w trakcie wdrażania ocenianej interwencji. Z racji końcowego etapu wdrażania projektów w ramach perspektywy finansowej 2007-2013, wnioski i rekomendacje z niniejszego badania mogą służyć dodatkowo działaniom planowanym na okres 2014-2020.

Metodologia

Zrealizowane badanie miało charakter ogólnopolski i zostało przeprowadzone w dwóch etapach: pierwszym – ilościowym, a następnie jakościowym. W pierwszym etapie badania, zrealizowanym w 2012 roku, przebadanych zostało 387 projektów (metodą wywiadu telefonicznego - CATI). Celem tej części była przede wszystkim pogłębiona charakterystyka zrealizowanych działań oraz ich pierwszych efektów. Badaną populację stanowiły projekty zakończone do dnia 31 grudnia 2011 roku. Podjęto próbę badania całej populacji projektów zakończonych w tym okresie. W celu pogłębienia wątku współpracy szkół zawodowych z przedsiębiorcami oraz zbadania trwałości projektów, zrealizowano drugi, jakościowy etap badania. Objęto nim 22 projekty, w których obecny był komponent współpracy z przedsiębiorcami w postaci praktyk dla uczniów, staży lub innych form współpracy (m.in. wycieczki zawodoznawcze, warsztaty, szkolenia itd.). Projekty analizowano z wykorzystaniem metody studium przypadku. Wybrane 22 projekty pochodziły z grupy przebadanej wcześniej metodą ilościową. Były to zatem również projekty zakończone w 2011 roku. Dzięki temu możliwe było zbadanie trwałości projektów, tj. ustalenie czy działania są kontynuowane po zakończeniu realizacji projektu.

Raport

Raport

W ramach niniejszego badania przeanalizowano projekty realizowane w latach 2008-2011, ze środków Działania 9.2 PO KL, pod kątem współpracy szkół zawodowych z przedsiębiorcami. Współpraca taka miała miejsce w 38% projektów zrealizowanych w badanym okresie i przybierała zasadniczo trzy formy: praktyk (28%), staży (8%) lub innych form współpracy (11%) – takich jak m.in. wycieczki zawodoznawcze, warsztaty, szkolenia, wykłady itp. W ramach jednego projektu mogły być łączone różne formy współpracy.

Bazując na zebranych danych i na osiągniętych wartościach wskaźników, można stwierdzić iż w badanym okresie czasu, a więc w początkowej fazie realizacji Działania 9.2 PO KL, nie cieszyło się ono szczególnie dużym zainteresowaniem zarówno wśród szkół jak i przedsiębiorstw.

Jak wynika z badania, ciężar nawiązywania współpracy leżał przede wszystkim po stronie szkół. Najczęściej to one zabiegały o nawiązanie kontaktów z przedsiębiorstwami, które będą skłonne przyjąć uczniów do siebie. Z tego wynika to, iż sukces Działania 9.2 zależał w dużej mierze od możliwości i chęci kooperacji samych przedsiębiorstw.

Z perspektywy przedsiębiorców współpraca ze szkołami zawodowymi też niosła ze sobą pewne korzyści, najczęściej w postaci wsparcia kadrowego dla pracowników przedsiębiorstwa. Przedsiębiorcy czasami traktowali projekt jako okazję do prerekrutacji potencjalnych przyszłych pracowników. Warunkiem koniecznym, aby przedsiębiorstwo zaangażowało się we współpracę jest jego stabilna sytuacja finansowa i gospodarcza.

Nawiązana współpraca miała najczęściej charakter trwały i była najczęściej w pewnym stopniu kontynuowana po zakończeniu finansowania z projektu. Współpraca, przez wszystkie grupy respondentów zaangażowanych w projekty, była ogólnie oceniana pozytywnie.

Bardziej szczegółowe informacje znajdują się w raporcie z badania.

 

Jadwiga Fila, Agnieszka Rybińska, Rafał Trzciński
Współpraca szkół zawodowych z przedsiębiorcami na przykładzie Działania 9.2 PO KL. Analiza projektów realizowanych w latach 2008-2011
Pobierz raport [pdf, 2.6MB]

 

Kontakt

Kontakt

j.fila@ibe.edu.pl, tel. 22 2417129

Cele badania

Cele badania

Badanie ma na celu analizę polityki finansowania szkolnictwa wyższego i przeprowadzanych w tym obszarze reform w wybranych krajach europejskich (Francji, Finlandii i Republice Czeskiej). Naszą ambicją jest nie tylko dostarczenie przeglądu najważniejszych zmian zachodzących w finansowaniu uczelni, porównanie struktur systemów finansowania i wzajemnego oddziaływania mechanizmów alokacji środków, ale także zbadanie zależności między wdrażanymi reformami i wynikami szkół wyższych. Badanie ma za zadanie identyfikowanie poziomu, źródeł nakładów na szkolnictwo wyższe i mechanizmów ich alokacji oraz efektów prowadzonej polityki.

W przedstawionych krajach analiza będzie uwzględniała diagnozę stanu przed reformami, przyczyny przeprowadzanych zmian oraz efekty krótko- i długookresowe. W opracowaniach podjęta zostanie próba odpowiedzi na pytanie dotyczące wpływu przyjętych rozwiązań na efektywność systemu kształcenia. Efektem końcowym będzie wyznaczenie wspólnej płaszczyzny do porównań poszczególnych systemów i wnioskowania na tej podstawie o skutkach poszczególnych mechanizmów finansowania szkolnictwa wyższego, co pozwoli na przedstawienie rekomendacji dla polityki finansowania szkolnictwa wyższego w Polsce.

Pytania badawcze

Pytania badawcze:

• Jakie modele finansowania szkół wyższych występują w analizowanych krajach i jak ewoluują w czasie?
• W jakim stopniu poziom finansowania i mechanizmy alokacji wpływają na dostęp do wyższego wykształcenia oraz na jakość kształcenia i badań?
• Jak organizacja systemu finansowania edukacji wyższej wpływa na rozwiązania stosowane w uczelniach i postępowanie naukowców?
• W jaki sposób przyjęty w Europie kierunek reform finansów wpływa na rynek edukacji wyższej?
• Jakie są determinanty (polityczne, ekonomiczne, społeczne) reform w obszarze finansów edukacji wyższej ?

Problemy badawcze

Problemy badawcze

Każdy z trzech raportów będzie koncertował się na następujących problemach:

1. System finansowania szkół wyższych i jego ewolucja od lat 90.:

1. poziom nakładów, udział wydatków na szkolnictwo wyższe w PKB,
2. dywersyfikacja źródeł dochodu (udział władz centralnych, regionalnych, podmiotów prywatnych),
3. mechanizmy alokacji środków między uczelniami (ze względu na: typ uczelni – (prywatne/publiczne, uniwersyteckie/zawodowe, kierunki kształcenia),
4. mechanizmy alokacji wewnątrz uczelni; mechanizm finansowania instytucji i pracowników uczelni,
5. ilościowe i jakościowe elementy w algorytmach finansowania uczelni,
6. mechanizmy finansowania dydaktyki vs. badań,
7. współpłacenie za studia (cost-sharing); systemy wsparcia finansowego studentów,
8. ocena przyjętych rozwiązań w zakresie finansowania rozpatrywana z punktu widzenia realizacji celów edukacji wyższej (poziomu kształcenia i badań) w krótkiej i w długiej perspektywie czasowej,
9. ocena wpływu mechanizmów finansowania na rynek uczelni (dywersyfikacja potencjału uczelni).

2. Rynek edukacji wyższej:

1. instytucjonalny profil szkół wyższych (wielkość uczelni i rynku edukacji wyższej, misja, instytucje o charakterze badawczym/dydaktycznym, prywatne/publiczne),
2. liczba studentów (według typu uczelni i trybu studiów, grup kierunków; demograficzna charakterystyka uczących się),
3. wielkość i struktura kadry: system zatrudniania i wynagradzania pracowników (długość zatrudnienia, mobilność, awans, system wynagradzania, kryteria oceny, obciążenie dydaktyką).

3. Rozwiązania organizacyjne i prawne:

1. zarządzanie uczelnią (wybory władz, struktury zarządzania, udział interesariuszy zewnętrznych, centralizacja/decentralizacja); autonomia uczelni (w zakresie: własności infrastruktury, kształtowania programów, wydatkowania środków, możliwości określania warunków zatrudnienia pracowników i warunków rekrutacji),
2. systemy/strategie zapewniania jakości i kontroli poziomu kształcenia i badań na poziomie wyższym (monitoring dydaktyki, działalności badawczej),
3. „strategie dostosowawcze na poziomie uczelni” – innowacyjne rozwiązania z obszaru finansowania i zarządzania wpływające np. na wzrost jakości uczelni (opcjonalnie),
4. współpraca uczelni z otoczeniem,
5. poparcie polityczne i społeczne w dziedzinie reform finansowania edukacji wyższej (opcjonalnie).

Powstałe analizy będą podstawą do opracowania przez badaczy Zespołu Ekonomii Edukacji przeglądowego raportu, w którym uwaga będzie skupiona na następujących zagadnieniach:

1. ścieżki ewolucji modeli edukacji wyższej w Europie – w obszarze finansowania i zarządzania uczelniami,
2. przegląd badań dotyczący mechanizmów finansowania rozpatrywany z punktu widzenia realizacji celów przez szkoły wyższe,
3. badanie panelowe dla krajów UE dotyczące nakładów i wyników edukacji wyższej obejmujące lata 2000-2012 na podstawie danych OECD, Eurostat, Eurydice, UNESCO; badanie poziomu dywersyfikacji szkół wyższych w Polsce,
4. „uniwersytety przyszłości” – rekomendacje rozwiązań systemowych w zakresie finansowania uczelni w Polsce.

Harmonogram

Harmonogram badania

Powstanie raportów – grudzień 2014 roku.
Raport przeglądowy opracowany przez badaczy ZEE – II kwartał 2015 roku.

Instytucjonalne wsparcie badania
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Raport

Raport

Finansowanie edukacji wyższej w Europie. Od modelu egalitarnego do elitarnego - Raport [pdf, 1.6 MB]

Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania - Raport [pdf, 4.4 MB]

Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania - Raport z przeprowadzenia badań metodami ekonomii eksperymentalnej [pdf, 2.8 MB]

Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania - Raport metologiczny [pdf, 2.4 MB]

Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania wyborów osób w wieku 19-30 lat dotyczących studiowania - Raport z badania  [pdf, 2.7 MB]

O badaniu

O badaniu

Pamięć roboczą można opisać przy pomocy metafory centralnego systemu wykonawczego lub centralnego procesora, który odpowiada nie tylko za przechowywanie informacji i umieszczanie ich w pamięci trwałej, ale też za wszelkie operacje, które są wykonywane na tym materiale. Jej zakres i pojemność wiążą się z możliwościami uczenia się, przyswajanie nowego materiału, ale również z szybkością wykonywania różnych umysłowych operacji a w związku z tym z zdolnością do prawidłowego rozumowania i rozwiązywania problemów. Miary pamięci roboczej pozwalają na pomiar potencjału poznawczego ucznia w sposób odseparowany od pomiaru kompetencji i wiedzy szkolnej ucznia.

Jak zauważa I. Krejtz (2012 s. 96-97) wiele badań wskazuje na to, że deficyty pamięci roboczej przekładają się na trudności związane z czytaniem, pisaniem, nauką matematyki i nauką języka. Autorka ta wskazuje, że pamięć robocza jest wiązana ze zdolnością do uczenia się oraz rozumowania. Analizy przeprowadzone w ramach badań nad dziećmi siedmioletnimi pokazują, że pamięć robocza ma ogromne znaczenie dla zdolności matematycznych (Bull i Sceriff 2001 za Krejtz 2012). W badaniach przeprowadzonych przez I. Krejtz (2012) wykazano, że w przypadku polskich uczniów z klasy 6 SP pamięć robocza była istotnym czynnikiem przewidującym osiągnięcia szkolne z matematyki i języka polskiego, podobne zależności uzyskano dla badanych gimnazjalistów i licealistów. Test będzie uwzględniać pomiar trzech funkcji pamięci roboczej wyróżnionej przez Klausa Oberauera (2000, 2003). Są to odpowiednio : (1) funkcję przechowywania w trakcie przetwarzania; (2) funkcję nadzorującą; (3) funkcje koordynującą.

Cel badania

Cel badania

Celem badania jest przygotowanie testu Pamięci Roboczej mierzącego trzy funkcje pamięci roboczej:(1) funkcję przechowywania w trakcie przetwarzania; (2) funkcję nadzorującą; (3) funkcje koordynującą.

Przygotowywany test będzie wykorzystywany w ramach prowadzonych w IBE badań w celu pogłębienia wiedzy na temat uwarunkowań efektów pracy szkoły zarówno edukacyjnych jak i wychowawczych. Z przygotowanego narzędzia korzystać będą mogli psycholodzy praktycy zatrudnieni w systemie oświaty szczególnie w poradniach psychologiczno-pedagogicznych w celu poszerzenie indywidualnych diagnoz uczniów.

Metodologia

Metodologia

Dobór próby będzie uwzględniać co najmniej dwie warstwy wyróżnione ze względu na miejsca zamieszkania uczniów (wieś, miasto). W badaniu wezmą udział uczniowie klasy 6 SP n = 30; klasy I, II i III gimnazjum po co najmniej 30 osób na każdym z poziomów.

W badaniu pilotażowym założono próbę kwotową, z warstwami ze względu na wielkość miejscowości, realizowaną na terenie województwa mazowieckiego i lubelskiego. Przekazana próba będzie liczyła, co najmniej 10 szkół.
Minimalne liczebności osób badanych to: w klasie szóstej SP 400 uczniów (200 duże miasta i 200 wsie i małe miasta) oraz w gimnazjum 1200 uczniów (klasy 1,2, i 3) (po 200 uczniów na każdym poziomie i każdej lokalizacji - duże miasta oraz wsie i małe miasta)     

Dane zbierane będą poprzez:

1. test rozwiązywany przez uczniów na komputerach
2. kwestionariusze samowypełnialne (wspomagane komputerowo lub papierowe) wypełniane przez uczniów i ich rodziców oraz nauczycieli uczących w badanych klasach i dyrektorów badanych szkół

Ponieważ Test Pamięci Roboczej jest testem komputerowym zostanie stworzona specjalna aplikacja, która odpowiadać będzie za prezentacje zadań, wszelkich instrukcji oraz obsługę testu włącznie z zbieraniem wyników i ich prezentacją. Charakter zadań sprawia że przygotowanie ich w wersji elektronicznej jest niezbędne. Zdania wykorzystują animacje, wymagają również precyzyjnego pomiaru czasu reakcji.

Uczniowie będą najpierw rozwiązywać Test Pamięci Roboczej a następnie krótką ankietę. Rodzicom, nauczycielom i dyrektorom zostanie dostarczona ankieta w wersji papierowej lub elektronicznej.

Test

Test

Opracowany test oraz bezpłatne szkolenie wraz z tabletami umożliwiającymi jego stosowanie zostało zaoferowane wszystkim publicznym poradniom psychologiczno pedagogicznym w Polsce.

Na zaproszenie odpowiedziało 330 poradni, przeszkolono blisko 600 diagnostów. Test Pamięci Roboczej jest wykorzystywany zarówno w procesie diagnozy indywidualnej dzieci 5,6 i 7-letnich jak i w badaniach naukowych.

Szerzej o konstrukcji testu oraz jego właściwościach psychometrycznych można przeczytać w artykule:
Sedek, G., Krejtz, I., Rydzewska, K., Kaczan, R., & Rycielski, P. (2016). Three functional aspects of working memory as strong predictors of early school achievements: The review and illustrative evidence. Polish Psychological Bulletin, 47(1), 103-111.

Test w wersji dla młodzieży i dorosłych nie został jeszcze udostępniony.

Strona pracowni testów