Wykorzystanie TIK w nauczaniu i uczeniu się uczniów ze SPE

Jednym ze sposobów zapewnienia wysokiej jakości edukacji uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest praca nauczyciela i ucznia przy wykorzystaniu możliwości, jakie dają obecnie technologie informacyjno-komunikacyjne. Obecnie technologie informacyjno-komunikacyjne (dalej: TIK) są niezbędne do życia i pracy w społeczeństwie informacyjnym, co stawia przed szkołami wyzwanie odnośnie zmian w zakresie dydaktyki pracy z uczniami, przy wykorzystaniu tych funkcjonalności, które pozwolą dzieciom wyszukiwać, przetwarzać i korzystać z dostępnych informacji. Konkretne zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych są niezwykle zróżnicowane i urozmaicone, z tego też względu Instytut Badań Edukacyjnych zaprojektował i przeprowadził badanie jakościowe, którego celem było zebranie informacji w obszarze wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE).

Badanie zostało przeprowadzone na docelowej próbie szkół podstawowych uczestniczących w programie rządowym rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych „Cyfrowa szkoła”. Program ten miał charakter pilotażowy i realizowany był w okresie: kwiecień 2012 – sierpień 2013 r. Adresowany był do wszystkich szkół publicznych podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia, natomiast beneficjentami jego byli uczniowie klas IV–VI, nauczyciele uczący w tych klasach i – w miarę możliwości – nauczyciele uczący w klasach I–III.

Celem badania było sprawdzenie w praktyce rozwiązań zmierzających do zwiększenia stosowania przez nauczycieli TIK w procesie edukacyjnym, a w konsekwencji – podniesienie kompetencji uczniów w zakresie stosowania TIK w procesie uczenia się. W opisywanym w niniejszym raporcie badaniu wzięło udział 17 szkół o charakterze szkół specjalnych i z oddziałami integracyjnymi z pięciu województw: zachodniopomorskiego, łódzkiego, pomorskiego, śląskiego, kujawsko-pomorskiego. Wyniki badania jakościowego pokazały, że TIK w edukacji uczniów ze SPE odgrywają istotną rolę, jako narzędzia umożliwiające bądź ułatwiające przede wszystkim komunikację.