Raport o Stanie Edukacji 2012. Liczą się efekty.

Opublikowano: 17 Cze 2013

Oddajemy w Państwa ręce trzeci przygotowany przez Instytut Badań Edukacyjnych Raport o stanie edukacji. Liczą się efekty.

Raport ten kontynuuje formułę zaproponowaną w Raporcie o stanie edukacji 2011. W części stałej prezentujemy kluczowe tendencje wynikające z ogólnodostępnych danych o systemie edukacji, jak również zmiany zachodzące w prawie oświatowym oraz odnoszącym się do szkolnictwa wyższego.

W toczącej się w Polsce dyskusji na temat edukacji głównym podnoszonym problemem jest jej jakość oraz pytanie, czy aktualne formy sprawdzania jakości poprzez system egzaminów zewnętrznych są gwarancją tego, co ktoś naprawdę wie i potrafi. Ta dyskusja też jest częścią procesu, który już się w Polsce rozpoczął i który jest zgodny z kierunkiem zmian zachodzących w Europie i na świecie.

Coraz częściej będziemy więc mówić o efektach uczenia się i o uczeniu się jako o postawie oraz wyborach towarzyszących człowiekowi przez całe życie. Coraz częściej mówimy także o porównywaniu rozmaitych dróg uczenia się i programów nauczania, jak również o relacjach pomiędzy systemem edukacji a rynkiem pracy, gospodarką i społeczeństwem obywatelskim.

Dlatego też część monograficzną poświęcamy zmianom związanym z modernizacją krajowego systemu kwalifikacji w Polsce, w tym przede wszystkim Polskiej Ramie Kwalifikacji. Wybór ten nie jest przypadkowy. W ciągu ostatnich lat w edukacji ogólnej, edukacji zawodowej oraz w szkolnictwie wyższym dokonały się zmiany, których celem było pełne wdrożenie w tych systemach podejścia opartego na efektach uczenia się. Ponadto w tym roku zakończyły się prace nad projektem Polskiej Ramy Kwalifikacji, której funkcją jest integrowanie różnych krajowych podsystemów kwalifikacji, w tym – docelowo – również włączenie do tego systemu kwalifikacji zdobywanych w systemie edukacji pozaformalnej. W Raporcie chcemy przybliżyć czytelnikom transformacje, które dokonują się w systemie oświaty ogólnej, edukacji zawodowej i w szkolnictwie wyższym, ukazując nowe elementy i ich dopasowanie do wcześniejszych zmian.

Zachodzące w systemie kwalifikacji zmiany w coraz większym stopniu koncentrują uwagę na osobach uczących się oraz osiągniętych przez nie efektach, jednocześnie wskazując na możliwość dochodzenia do kompetencji różnymi drogami – przez uczenie się w ramach edukacji formalnej, pozaformalnej czy przez samokształcenie. Istotne jest, że, choć dotyczą rozmaitych obszarów edukacji, a także zakresu odpowiedzialności rozmaitych resortów, przede wszystkim Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, to są ze sobą spójne i wskazują na zgodność przemyśleń, decyzji oraz oczekiwań. To z kolei właśnie sprawia, że Polska jest gotowa do wprowadzenia spójnego systemu kwalifikacji – umożliwiającego rzetelne porównywanie wartości polskich dyplomów na rynku europejskim, wspierającego ambicje i oczekiwania uczących się.

Jest to zatem moment, w którym zostały wdrożone pewne – opisywane również w poprzednich raportach – zmiany modernizujące system edukacji, a jednocześnie rozpoczyna się kolejny etap zmian, obejmujący swoim zasięgiem coraz szerzy zakres, zgodnie z ideą uczenia się przez całe życie (Lifelong learning). Dlatego też w raporcie przedstawiamy zapowiedź zmian oraz nowych narzędzi związanych z systemem kwalifikacji, takich jak Polska Rama Kwalifikacji, rejestr kwalifikacji, czy szeroko stosowane metody akumulowania i przenoszenia zdobywanych osiągnięć. Mamy nadzieję, że taka prezentacja pomoże czytelnikom – praktykom i uczestnikom systemu edukacji – w użytkowaniu tych narzędzi w swoich działaniach podejmowanych na rzecz upowszechniania postaw sprzyjających uczeniu się przez całe życie. Wdrażanie tych zmian w kolejnych latach będziemy monitorować, a wyniki tych działań – prezentować w kolejnych raportach.

Raport o Stanie Edukacji 2012. Liczą się efekty. [PDF - 22MB]

Raport w wersji epub (4,5 MB)		Raport w wersji mobi (4,5 MB)