Co znaczy „dobry nauczyciel”: Jak mierzyć jakość pracy nauczyciela?

Opublikowano: 23 Lut 2012

20-21 lutego 2012 r. w naszej siedzibie odbyło się seminarium „Co znaczy „dobry nauczyciel": Jak mierzyć jakość pracy nauczyciela?" Podczas dwóch dni seminarium zaprezentowanych zostało kilka referatów przedstawiających wyniki badań w zakresie mierzenia kompetencji nauczycieli. W spotkaniu udział wziął Prof. Manfred Prenzel, dziekan Uniwersytetu Technicznego w Monachium (TUM), z którym IBE współpracuje. W swoim wystąpieniu profesor Prenzel przedstawił wyniki prac badawczych dotyczących profilu efektywnego nauczyciela oraz opisał warunki, jakie powinien on spełniać do efektywnego nauczania w szkole. Zaprezentował także narzędzie do mierzenia kompetencji nauczycieli z wykorzystaniem winiet video, tzw. OBSERVER. W jednej z prezentacji zwrócił uwagę na proces oceny szkoły, próbując odpowiedzieć na pytanie, jaką szkołę można uznać za 'dobrą'. [prezentacja 1, prezentacja 2]

Z kolei dr Michał Sitek, wicedyrektor ds. naukowych Instytutu Badań Edukacyjnych, przedstawił wyniki badania kompetencji przyszłych nauczycieli matematyki (TEDS-M), natomiast prof. Rafał Piwowarski z Zespołu Badań Nauczycieli IBE referat na temat „nauczycielskich uwarunkowań efektów kształcenia – powiązanie danych z badaniami TALIS (więcej o badaniu) z wynikami uczniów (egzamin gimnazjalny, EWD)" [prezentacja]. Na ten sam temat mówił również Pan Tomasz Żółtak, z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, który omówił sposoby obliczania wskaźnika EWD (edukacyjnej wartości dodanej) przypisanego nauczycielowi [prezentacja].

Ostatnie z wystąpień dotyczyło bilansu kompetencji początkujących nauczycieli, który prezentowała dr Dominika Walczak z Instytutu Badań Edukacyjnych [prezentacja].

Prezentowane podczas seminarium badania obejmowały trzy różne perspektywy pomiarowe:

• kompetencje nauczyciela, czyli ocenę jego potencjału
• kompetencje nauczyciela zastosowane w praktyce, czyli ocenę jego pracy
• efekty pracy nauczyciela (najbardziej kontrowersyjne), w tym wyniki uczniów.

Zostały również zaprezentowane szereg narzędzi badawczych:

• testy wiedzy (dziedzinowej, ogólnopedagogicznej, dydaktycznej)
• testy kompetencji (oparte na winietach tekstowych lub video, na papierze lub na komputerze)
• narzędzia samooceny
• portfolio
• obserwacje.

W podsumowaniu określenie trzy cele badań oceniających nauczycieli: monitorowanie jakości pracy nauczycieli, wyjaśnianie różnych zjawisk w systemie edukacji (przy pomocy badań podłużnych), interwencje, tj. poprawa jakości pracy nauczycieli i warunków ich pracy.