Kreowanie zmian w nadzorze pedagogicznym
- Opublikowano: 23 Cze 2010
22 czerwca 2010 w siedzibie IBE odbyło się seminarium w cyklu poświęconym nowemu nadzorowi pedagogicznemu. Spotkanie dało okazję do dyskusji pomiędzy twórcami Systemu Ewaluacji Oświaty (SEO) z Uniwersytetu Jagiellońskiego, a kilkunastoma ekspertami z zewnątrz: z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (CKE) oraz z Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE). Celem drugiego spotkania w tej serii była szczegółowa analiza merytoryczna SEO, a także dyskusja na temat pierwszych doświadczeń z implementacji nowego nadzoru pedagogicznego.
Część poświęconą instytucjonalnym aspektom wdrażania nowego nadzoru pedagogicznego poprowadził dr hab. Michał Federowicz z IBE, który zwrócił uwagę na wyzwanie, jakim jest skuteczne motywowanie wizytatorów ds. ewaluacji, budowanie i podtrzymywanie ich zaangażowania w pracę i własnego rozwoju profesjonalnego. Między uczestnikami seminarium wywiązała się dyskusja na temat znaczenia otoczenia instytucjonalnego szkoły oraz stabilności prawnej i politycznej dla powodzenia przedsięwzięcia. Uczestnicy wskazywali na dużą rolę samorządów oraz konsekwentnej polityki publicznej na poziomie ogólnopolskim.
.
Część seminarium poświęconą merytorycznej ocenie SEO poprowadził prof. Roman Dolata z IBE. Dyskusja koncentrowała się wokół kwestii, czy 17 obszarów, w których szkoła jest oceniana w trakcie ewaluacji wyodrębnionych zostało trafnie. Prowadzący zwrócił uwagę, że być może zaproponowany katalog jest zbyt szczegółowy, a kategorie niekiedy pokrywają się. Dr Grzegorz Mazurkiewicz z UJ, współtwórca SEO, zgodził się z tą ogólną obserwacją, jednak przekonywał, że tak precyzyjne dookreślenie obszarów pozwala oddziaływać na szkoły i kształtować nawyki wykorzystywania wyników sprawdzianów i egzaminów w codziennej pracy nauczyciela, a także buduje potrzebę sięgania do wyników badań edukacyjnych. Dr Dorota Wiszejko z IBE zwróciła natomiast uwagę na mało precyzyjne dookreślenie wymogu wyrównywania szans edukacyjnych. Brak przez to klarownych kryteriów rozliczania szkół z wypełniania tej systemowej funkcji – zapisanej bądź co bądź w Konstytucji.
Czy narzędzia badawcze zaprojektowane do oceny w każdym z obszarów ewaluacji są właściwe? - tak brzmiał drugi punkt dyskusji prowadzonej przez prof. Dolatę. Zwrócono uwagę na ograniczenia metodologiczne badań ankietowych, które stanowią znaczną część wyposażenia badawczego ewaluatora. Dr Zbigniew Sawiński z IBE przekonywał o konieczności uwzględniania metod jakościowych i sygnalizował potrzebę położenia większego nacisku na uczenie ewaluatorów rozumienia specyfiki każdej szkoły. Rozpoczęło to trzecią część debaty na temat interpretacji danych uzyskanych w wyniku ewaluacji. Wśród uczestników wywiązała się żywa dyskusja na temat konieczność zachęcania ewaluatorów do posługiwania się w raportach zindywidualizowanym językiem opisu oraz do wychodzenia poza utarte schematy. Uczynienie z wizytatorów ds. ewaluacji badaczy uznano za jedno z największych wyzwań dla nowego nadzoru pedagogicznego i zarazem za warunek konieczny skutecznego diagnozowania szkół.
Podsumowując spotkanie przedstawiciele CKE zwrócili uwagę na korzyści z wymiany doświadczeń z twórcami SEO oraz na potrzebę większej integracji systemu egzaminów zewnętrznych oraz nowego nadzoru pedagogicznego.