Odpowiedź na stanowisko NSSZ Solidarność w sprawie metodologii przeprowadzania badania pt. Czas i warunki pracy nauczycieli.
- Opublikowano: 11 Mar 2011
Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność zgłosiła pod koniec lutego swoje wątpliwości dotyczące metodologii badania czasu i warunków pracy nauczycieli, którego przeprowadzenie nadzoruje Instytut Badań Edukacyjnych (IBE). Poniżej przedstawiamy nasze wyjaśnienia:
.Badanie czasu i warunków pracy nauczycieli powstaje w ścisłej współpracy z przedstawicielami Związków Zawodowych. Badanie składa się z 3 etapów. Przedstawiciele Związków Zawodowych na bieżąco informowani są o harmonogramie i metodologii badania, a zgłoszone przez NSZZ Solidarność uwagi były wielokrotnie dyskutowane na spotkaniach grupy ds. statusu nauczyciela. IBE jest otwarte na sugestie ze strony Związków Zawodowych jednocześnie dbając aby badanie było przeprowadzane zgodnie z najwyższymi standardami metodologii badawczej i biorąc pod uwagę ekonomiczność i gospodarność w wykorzystaniu publicznych środków, dzięki którym badanie jest realizowane. Jedną ze zmian wprowadzonych w porozumieniu ze związkami zawodowymi jest zmniejszenie – w jednym z etapów badania – obciążenia respondentów badania w metodzie tzw. dzienniczka polegającej na rejestracji wykonywanych przez nauczyciela czynności. Początkowo miały to być trzy dni wybrane losowo w ciągu roku szkolnego, obecnie będzie to jeden dzień.
Dobór ilościowy grup respondentów do badania – badanie czasu i warunków pracy nauczycieli obejmie łącznie ponad 8 tysięcy nauczycieli. Grupa będzie losowo dobrana z całej Polski, ze wszystkich rodzajów szkół, z dużych i małych miast, oraz z rejonów wiejskich. Tak dobrana grupa gwarantuje reprezentatywność badania. Dla badania nie ma praktycznie znaczenia, czy jest to 1% czy 10% danej populacji – ważne jest przede wszystkim zapewnienie różnorodności badanych tak, aby zapewnić reprezentatywność grupy zawodowej. Dla przykładu w międzynarodowych Badaniach Umiejętności Uczniów PISA, prowadzonych przez OECD na całym świecie, bada się próbę ok. 5000 uczniów niezależnie od wielkości kraju np. w Danii i USA albo w Estonii czy w Rosji. Prawo wielkich liczb, na którym opiera się współczesna wiedza statystyczna pokazuje, że takie podejście jest uprawnione i daje wiarygodne wyniki. Ekspertom związkowym tłumaczyliśmy to wielokrotnie i przykro nam, że nie przekazali tej wiedzy swoim przełożonym w związku zawodowym. Przebadanie 10% z 600 tysięcy nauczycieli nie ma uzasadnienia z punktu widzenia metodologii badawczej, natomiast kilkakrotnie zwiększyło jego koszt; zwiększyłoby obciążenie środowiska nauczycielskiego a jednocześnie obniżyło jakość zgromadzonych danych. IBE do takiej sytuacji nie dopuści.
Reprezentacja wszystkich typów Szkół oraz nauczycieli „tablicowych” i „nietablicowych” – badanie czasu i warunków pracy jest pierwszym tego typu projektem badawczym w Polsce. Podczas wcześniejszych spotkań ze związkami zawodowymi ustalono, że w pierwszej kolejności należy zająć się najbardziej liczną grupą nauczycieli czyli nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących pracujących z uczniem w klasie, którzy stanowią większość w tej grupy zawodowej. Charakter badania sprawia, że można zastosować w tym przypadku w miarę jednorodne narzędzia badawcze, co nie byłoby możliwe w przypadku rozszerzenia respondentów na np. nauczycieli dzieci ze specjalnymi potrzebami czy też nauczycieli nauczania przedszkolnego – jak postulują przedstawiciele NSZZ Solidarność. Dla nauczycieli zawodowych, nauczycieli „nietablicowych” i innych trzeba przygotować osobne badanie. Zgodnie z ustaleniami ze związkami zawodowymi IBE przewiduje podjecie takich badań w kolejnych edycjach.