Konformizm i samokierowanie jako wartości wychowawcze rodziców

Opublikowano: 23 Gru 2014

Ewa Matczak, Waldemar Kozłowski

Tekst przedstawia wyniki analiz mających na celu sprawdzenie, czy w próbie polskich rodziców (N= 4931) można wyodrębnić wartości wychowawcze postulowane przez amerykańskiego socjologa M. Kohna. Posługując się metodami analizy czynnikowej (PCA) wyodrębniono główny wymiar konformizm vs. samokierowanie oraz drugi – osiągnięcia vs. współżycie. Dane zilustrowano za pomocą tzw. biplotów. Wyniki te są zgodne z efektami analogicznych badań realizowanych w Polsce w trakcie ostatnich ok. 40 lat i wskazują na dużą stabilność wartości cenionych przez rodziców.

Analizy IBE 04/2014

Opis metodologii badawczej. Tworzenie kapitału ludzkiego z perspektywy gospodarstw domowych

Opublikowano: 19 Lis 2014

Irena E. Kotowska, Iga Magda, Anna Ruzik-Sierdzińska

Kapitał ludzki jest jednym z czynników decydujących w coraz większym stopniu o potencjale rozwojowym gospodarki i społeczeństwa. Kapitał ten rozumiany jest zwykle jako wiedza, umiejętności, kompetencje oraz inne atrybuty ucieleśnione w osobach, które pozytywnie wpływają na tworzenie indywidualnego, społecznego i gospodarczego dobrobytu.

Ujęcie rozwoju kapitału ludzkiego z perspektywy przebiegu życia umożliwia pozyskanie informacji o jego uwarunkowaniach cennych z punktu widzenia polityki przeciwdziałania niekorzystnym różnicom, będących źródłem nierówności społeczno-ekonomicznych. Co więcej, skorzystanie z tej perspektywy badawczej w odniesieniu nie do zbiorowości osób, lecz do populacji członków gospodarstw domowych pozwala na rozpatrywanie procesu formowania kapitału ludzkiego jako biografii (ścieżki) edukacyjnej w powiązaniu z innymi biografiami składającymi się na przebieg życia jednostki (biografie/ścieżki zawodowe, rodzinne, migracyjne). Projekt Uwarunkowania decyzji edukacyjnych korzysta z takiej koncepcji badawczej.

Niniejsze opracowanie zawiera przegląd badań odnoszących się do kształtowania kapitału ludzkiego z perspektywy gospodarstw domowych. Prezentowane podejście uwzględnia tworzenie kapitału ludzkiego poprzez nabywanie wiedzy, umiejętności i kompetencji w trakcie nauki, ale także pracy zawodowej i życia rodzinnego, czy w trakcie uczenia się przez całe życie. Przykłady tego typu badań prowadzonych w innych krajach, które mają na celu kompleksowe monitorowanie osób i gospodarstw domowych z perspektywy kształtowania kapitału ludzkiego, ilustrują możliwe do zastosowania w planowanym badaniu podejścia badawcze.

Analizy IBE 03/2014

Agresja i przemoc szkolna - raport o stanie badań

Opublikowano: 28 Sie 2014

Agata Komendant-Brodowska

Celem opracowania jest przedstawienie najważniejszych danych na temat agresji szkolnej (rówieśniczej), w oparciu o dane z badań prowadzonych w Polsce i zagranicą. W raporcie przedstawione są definicje agresji, przemocy i dręczenia szkolnego (ang. bullying), najważniejsze dane na temat skali agresji w Polsce i na świecie oraz trendy dotyczące skali problemu. W ostatniej części opisane są znane indywidualne i środowiskowe czynniki ryzyka, czyli cechy uczniów, którzy częściej niż inni stają się ofiarami przemocy, a także cechy szkół powiązane z wyższym niż średnio natężeniem problemu.

Analizy IBE 01/2014

Zastosowanie metody drzew klasyfikacyjnych w analizie aspiracji edukacyjnych rodziców

Opublikowano: 5 Sie 2013

Ewa Matczak, Waldemar Kozłowski

Drzewa klasyfikacyjne są metodą podziału populacji na klasy obserwacji o podobnych właściwościach. Tekst przedstawia próbę zastosowania tej metody w badaniach dotyczących aspiracji edukacyjnych rodziców uczniów klas IV szkoły podstawowej. Procedura oparta została na danych zebranych od 4931 rodziców z terenu całej Polski. Analiza miała dwa etapy: w pierwszym uwzględniono wybrane zmienne związane ze społeczną pozycją rodziców a w drugim dołączono do nich dwie inne zmienne. Wykorzystując pakiet „party” środowiska R otrzymano diagramy zwane drzewami klasyfikacji obserwacji statystycznych. Niezależnie od uwzględnionej liczby zmiennych wykształcenie najsilniej różnicuje badaną populację. W zależności od branych pod uwagę zmiennych oraz odmian aspiracji ( maksymalnych, realnych, akceptowalnych) otrzymano różne konfiguracje czynników warunkujących aspiracje.

Gminy wobec wyzwań oświatowych - przykłady strategicznych działań samorządów w zakresie edukacji

Opublikowano: 9 Paź 2012

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Ireneusz Bochno i inni

Dokument prezentuje opracowane w ramach projektu badawczego „Badanie działalności gmin w zakresie edukacji” studia przypadków 6 polskich gmin, eksponując wybrane aspekty realizowanych przez samorządy polityk edukacyjnych (zarządzanie siecią szkół, przystosowywanie placówek oświatowych do pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, organizacja i upowszechnianie wychowania przedszkolnego, przygotowanie szkół do obniżenia wieku obowiązku szkolnego, doskonalenie zawodowe nauczycieli i polityka kadrowa). Prezentowane przypadki przedstawione zostają jako przykłady „dobrych praktyk” – sposób użycia oraz znaczenie tego terminu omawiany jest we wprowadzeniu. Jako kontekst zrealizowanego badania, przedstawiono też zasadnicze wątki oraz główne argumenty debaty dotyczącej decentralizacji usług publicznych, w tym, w szczególności, decentralizacji edukacji.

Analizy IBE/05/2012