Dobre praktyki w nauczaniu historii

Pracownia historii | e-mail: ibe@ibe.edu.pl

O badaniu

O badaniu

Pracownia Historii, działająca w ramach Zespołu Dydaktyk Szczegółowych Instytutu Badań Edukacyjnych, przeprowadziła w kolejnych latach – w 2012 i w 2013 – konkurs zatytułowany Lekcja dobrej historii – adresowany do nauczycieli historii gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Podczas spotkań finałowych konkursu wyłonieni laureaci przedstawiali autorskie propozycje dydaktyczne – własne dobre praktyki, najciekawsze spośród nich opublikowane zostały w czasopiśmie Mówią Wieki i zamieszczone na stronie Instytutu.

Konkursowi towarzyszyły badania jakościowe – pogłębione wywiady z nauczycielami laureatami obu edycji. Pierwsza seria wywiadów, w której brali udział laureaci pierwszej edycji konkursu została zrealizowana w okresie od 19 września do 8 listopada 2012 roku. Następna seria wywiadów odbyła się między 25 października a 6 grudnia 2013 roku. Wówczas rozmawiano z laureatami drugiej edycji konkursu. W przeprowadzonym badaniu jakościowym zamierzaliśmy uzyskać jak najwięcej informacji o stylu pracy laureatów konkursu i o tym, jak powstają dobre praktyki w nauczaniu historii. Dodatkowym celem drugiej serii wywiadów było rozpoznanie najbardziej efektywnych metod upowszechniania nowych rozwiązań dydaktycznych wśród nauczycieli tego przedmiotu.

Badanie było uzupełnieniem i rozszerzeniem badania zrealizowanego przez Pracownię Historyczną w roku 2011 (Badanie Realizacji Podstawy Programowej z Historii w szkołach gimnazjalnych.

Celem badania była próba odpowiedzi na pytania:

Co nauczyciele uważają za dobre praktyki?
Z jakich źródeł czerpią pomysły i materiały stosowane na lekcjach?
W jaki sposób nauczyciele wybierają różne metody pracy z uczniami by, nie tylko urozmaicić lekcje, ale też osiągnąć zakładane cele dydaktyczne?
W jaki sposób nauczyciele udoskonalają tradycyjne metody dydaktyczne, by poprawić jakość kształcenia?
Na ile istniejąca literatura przedmiotu pomaga nauczycielom w podnoszeniu jakości swojej pracy i poszukiwaniu nowych rozwiązań?
W jaki sposób/ jakimi narzędziami sprawdzają skuteczność stosowanych rozwiązań?
W jaki sposób/przy pomocy jakich narzędzi poznają opinię uczniów na temat swojej pracy (stosowanych metod, narzędzi itp.)?
W jaki sposób kierują się zapisami Podstawy Programowej w przygotowaniu lekcji?
W jaki sposób kształcą umiejętności zapisane w podstawie ogólnej?

Metodologia

Badanie dobrych praktyk w nauczaniu historii miało charakter jakościowy. Polegało ono na przeprowadzeniu wywiadów z nauczycielami, którzy zostali laureatami konkursu.