Badanie „Uwarunkowania decyzji edukacyjnych” zrealizowane zostało przez Instytut Badań Edukacyjnych we współpracy z Instytutem Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. To pierwszy tak duży projekt, który sprawdza, jak Polacy rozwijają swoje umiejętności i kompetencje w trakcie życia i jaki jest wpływ otoczenia rodzinnego na ich decyzje w tym obszarze. 18 maja 2015 r. odbył się briefing dla dziennikarzy w trakcie konferencji pt. „Uwarunkowania decyzji edukacyjnych – wyniki II rundy badania”, zorganizowanej przez IBE w Warszawie w Szkole Głównej Handlowej.
Wyniki pierwszej rundy badania Uwarunkowania decyzji edukacyjnych opublikowane zostały w czerwcu 2014 roku. Tym razem zaprezentowane zostały wyniki drugiej tury, która bardziej szczegółowo ujęła kwestie dotyczące dochodów rodzin i wyposażenia gospodarstw domowych pod kątem wykluczenia z edukacji, które może wykluczenia społecznego oraz. Ponadto w ramach kwestionariusza indywidualnego zebrane zostały informacje dotyczące sytuacji respondentów na rynku pracy.
Briefing prasowy na temat badania UDE - Agnieszka Chłoń-Domińczak
W spotkaniu z dziennikarzami udział wzięły prof. dr hab. Irena Kotowska, z Instytutu Statystyki i Demografii SGH oraz dr Agnieszka Chłoń-Domińczak, z Instytutu Badań Edukacyjnych, lider badania UDE.
Dziennikarzy szczególnie interesowała kwestia, czy Polacy są zadowoleni ze swojego wykształcenia. Prof. Irena Kotowska podkreśliła, że co piąty badany jest zadowolony ze swojego wykształcenia. – Ważne są jednak aspiracje, a te różnią się w zależności od wykształcenia, płci, wieku respondentów oraz miejsca zamieszkania. Kobiety częściej są niezadowolone ze swojego wykształcenia niż mężczyźni, młodsi częściej niż starsi, mieszkańcy miast częściej niż mieszkańcy wsi – powiedziała prof. Irena Kotowska. – Pytaliśmy także osoby, u których wystąpiła tzw. luka edukacyjna, czy chciałyby poprawić swoje wykształcenie – 8% zadeklarowało chęć podjęcia na nowo nauki – powiedziała prof. Kotowska. –
Wykluczenie edukacyjne prowadzi do wykluczenia społecznego – wyjaśniła dr Agnieszka Chłoń-Domińczak. – Wykształcenie i poziom kapitału ludzkiego są ważnym czynnikiem wykluczenia w różnych wymiarach, takich jak: kompetencje cywilizacyjne, rynek pracy, materialne warunki kształcenia i rozwoju, wypoczynek i ochrona zdrowia. Także ryzyko wykluczenia społecznego dzieci połączone jest z występowaniem wykluczenia edukacyjnego osób dorosłych w gospodarstwie domowym. Jak dodała prof. Kotowska, w przypadku dzieci duże znaczenie ma edukacja szkolna – to, czego dzieci uczą się w szkole i jakie wzorce przekazuje się tam dzieciom. – To ze szkoły powinien wyjść sygnał, że edukacja jest ważna.
Dlaczego zatem osoby z niższym wykształceniem nie dbają o jego podnoszenie? – dopytywali dziennikarze. Zdaniem prof. Kotowskiej niezwykle trudno odpowiedzieć na to pytanie. – Jest część społeczeństwa, która nie odczuwa potrzeby zmiany swojej sytuacji, nie wierzy, że może cokolwiek zmienić. Barierą może być tu zarówno mentalność jak i finanse, czy też brak czasu. Dla aktywności edukacyjnej ważny jest jednak szczególnie status na rynku pracy – to on jest często motywacją i motorem zmian. Częściej dokształcają się osoby pracujące, a także te, które poszukują nowej pracy.
