Tytuł | Diagnoza zmian w sieci szkół podstawowych i gimnazjów 2007–2012 |
Autor/autorzy | Jan Herczyński, Aneta Sobotka |
Rok publikacji | 2014 |
Format | pdf [4,6 MB] |
Opis | Raport opisuje zmiany w sieci szkół podstawowych dokonane w latach 2007–2012 przez gminy oraz pozostałe organy prowadzące. Przedmiotem analiz jest zamykanie i otwieranie szkół, zmiana organu prowadzącego szkoły, zmiana złożoności (filie, szkoły samodzielne, zespoły szkół) oraz zmiana stopnia organizacji (prowadzone klasy w szkołach podstawowych). Jedną z głównych przyczyn zmian w lokalnych sieciach szkolnych jest niż demograficzny. W latach 2007–2012 liczba uczniów szkół podstawowych spadła o 9,1%, a liczba uczniów gimnazjów o 20,3%. Liczba uczniów spada najszybciej na terenach wiejskich i peryferyjnych, podczas gdy w niektórych miastach i obszarach podmiejskich zaczyna rosnąć. Niż demograficzny w szkołach podstawowych dobiega końca, jednak w gimnazjach trwa nadal. W latach 2007 - 2012 zostało zamkniętych 954 szkół podstawowych. Były to przede wszystkim decyzje gmin (90% likwidacji). Najczęściej zamykane są szkoły podstawowe z oddziałami łączonymi, filie szkół, a także szkoły prowadzące tylko nauczanie początkowe. W badanym okresie gminy zamknęły tylko niewielką liczbę gimnazjów. W okresie 2007–2012 nowe szkoły podstawowe były otwierane głównie przez podmioty komercyjne. Stowarzyszenia niemal nie otwierały nowych szkół, lecz liczba prowadzonych przez nie szkół podsta-wowych uległa podwojeniu głównie przez przejmowanie szkół gminnych. W tym samym okresie gminy otworzyły sporo gimnazjów, w większości od początku funkcjonujących w budynku szkoły podstawowej. W ciągu paru lat 90% nowych gimnazjów włączono do zespołów szkół ze szkołami podstawowymi. W latach 2007–2012 zmiana organu prowadzącego dotyczyła ponad 500 szkół podstawowych, przy czym było to przede wszystkim przekazanie szkoły gminnej stowarzyszeniu. W ostatnich latach przekazywanie szkół stało się równie częste co zamykanie szkoły. Przekazywanie gimnazjów w tym sa-mym okresie zachodziło sporadycznie. Intensywność zmian w sieci szkolnej jest znacząco mniejsza w roku 2010, w którym odbyły się wybory do władz samorządowych. Dotyczy to zwłaszcza decyzji gmin o zamykaniu i przekazywaniu szkół. Hipotezę o wpływie roku wyborczego na decyzje gmin wspiera analiza danych historycznych (od roku 2002). |