Pokonać uczniowski lęk
Dr Melanie Ellis z Instytutu Badań Edukacyjnych tłumaczyła w swoim wystąpieniu, że mówienie w języku obcym angażuje wiele skomplikowanych procesów, które często zachodzą pod presją czasu. W konsekwencji jest ono dla mówiącego stresujące. Jako dodatkową trudność wymieniła nienaturalność mówienia do rówieśników w języku obcym w jednojęzycznej klasie. Uczniom łatwiej przejść na język ojczysty, niż borykać się z ograniczonym zasobem słownictwa.
Zdaniem dr Ellis, która występowała jako prelegentka w sesji „Motywacja w metodyce, metoda w motywacji”, jednym z czynników motywacji do nauki języków obcych jest chęć komunikacji. Wpływa na nią jednak lęk przed mówieniem w języku obcym. Lęk ten powstaje na trzech poziomach: w uczącym się, w ćwiczeniach ustnych jako zadaniu do wykonania oraz w konkretnej sytuacji nauczania. Co zrobić, by obniżyć lęk przed mówieniem w obcym języku? Badaczka IBE proponowała m.in., by wczuć się w sytuację swoich uczniów, studentów i zastanowić, jak wiele okazji w czasie lekcji dają nauczyciele do praktycznej nauki, ćwiczenia mówienia, pisania. Zaznaczała też, że lęk może być niwelowany poprzez zwiększanie świadomości, stawianie celów oraz dokładny dobór zadań ustnych, a także poprzez dyplomatyczne podejście do oceniania.
Dr Melanie Ellis z IBE proponowała zastanowić się, jak wiele okazji do praktycznego
ćwiczenia języka mają uczniowie podczas lekcji
Co pokazują badania?
W kończącej konferencję sesji plenarnej wystąpiła dr Magdalena Szpotowicz z IBE. Mówiąc o roli motywacji i nastawienia do nauki języka obcego dzieci i młodzieży, stwierdziła, iż badania prowadzone dotąd szkołach podstawowych i gimnazjach wskazują wyraźnie, że czynniki te mają istotne znaczenie dla poziomu umiejętności uczniów. – Szczególnie ważne są emocje w nauce, bez nich nie ma motywacji –
podkreślała omawiając czynniki wpływające motywująco na dzieci.
Dr Szpotowicz podzieliła się też z uczestnikami konferencji doświadczeniami płynącymi z badań kwestionariuszowych i wywiadów prowadzonych wśród polskich uczniów – uczestników badania ELLiE (2010) oraz badania ESLC (2011). Wyniki drugiego z badań są dostępne na stronie prowadzonego przez IBE projektu „Entuzjaści edukacji”.
Zestawiając generalnie optymistyczne wnioski z badania ESLC z wynikami, które osiągnęli w nim polscy gimnazjaliści, dr Szpotowicz zauważyła, że polska młodzież osiąga znajomość języka na podstawowym poziomie lub nawet niższy. – Czy zatem ucząc języka obcego w gimnazjum stawiamy sobie wystarczająco wysokie wymagania? – pytała.
Konferencję „Motywacja w edukacji językowej” zorganizowały Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN), European Union of National Institute of Culture (EUNIC), Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce oraz Uniwersytet Warszawski we współpracy z Europejskim Centrum Języków Nowożytnych Rady Europy, Ośrodkiem Rozwoju Edukacji (ORE) i Biurem Edukacji m. st. Warszawy.
Wydarzenie odbyło się pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej, Ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyższego i Prezydenta Miasta st. Warszawy oraz Rektora Uniwersytetu Warszawskiego.