Kompetencje matematyczne trzecioklasistów
- Opublikowano: 4 Gru 2015
Badanie Kompetencje trzecioklasistów (K3) odbyło się w maju 2015. Wzięło w nim udział około 200 000 uczniów z ponad 7900 szkół podstawowych.
Badanie K3 to przede wszystkim diagnoza poświęcona ważnym umiejętnościom w dwóch dziedzinach: matematyka i język polski. Nie jest to zatem forma egzaminu zewnętrznego. Oznacza to, że celem badania w części matematycznej nie było podsumowanie wszystkich umiejętności opisanych w podstawie programowej. Takie zadanie nie jest wykonalne za pomocą krótkiego zestawu zadań. Wybraliśmy te umiejętności, które mają duży wpływ na późniejsze osiągnięcia uczniów i ich matematyczny rozwój, a których kształtowanie powinno szczególnie silnie zacząć się w edukacji wczesnoszkolnej. Zadania zaś konstruowane były tak, żeby ważne wnioski dla nauczania matematyki w klasach 1-3 można było wyciągać nie tylko ze wskaźników pokazujących poziom rozwiązalności danego zadania. Równie ważna, a może nawet ważniejsza dla przeprowadzonej diagnozy jest analiza rodzajów błędów popełnianych przez uczniów i analiza metod, jakimi uczniowie dochodzili do poprawnych rozwiązań. Sposób organizacji badania, narzędzia służące do oceny pracy ucznia, kolejne raporty wysyłane do szkół, a także niniejsze opracowanie, mają pomóc nauczycielom w rozpoznawaniu przyczyn popełniania przez uczniów niektórych błędów, a tym samym pomóc w ewentualnej zmianie metod pracy nauczycieli podczas zajęć edukacji matematycznej.
Samo badanie K3 nie jest oczywiście oderwane od podstawy programowej. Wszystkie wybrane do badania umiejętności uczniów są opisane w podstawie programowej. Nie chodzi przy tym wyłącznie o treści nauczania. Szczególnie ważne są zapisane tam takie cele nauczania, jak:
- cele kształcenia ogólnego w szkole podstawowej (np. zdobycie przez ucznia umiejętności wy-korzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów);
- umiejętność rozumowania (umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych).
Przy wyborze zadań do arkusza użytego w badaniu kierowano się wnioskami wyprowadzonymi z realizowanych przez Instytut Badań Edukacyjnych w latach 2012 – 2014 badań trzecioklasistów, piątoklasistów i szóstoklasistów.
W kilku wcześniejszych badaniach zaobserwowano na przykład luki w umiejętnościach uczniów związanych z obszarem wyobraźnia geometryczna uniemożliwiające im w starszych klasach w pełni wykorzystać ich potencjał matematyczny. Z badań tych wynikało, że luki te są skutkiem wad nauczania matematyki na najwcześniejszym etapie. Dlatego w arkuszu użytym w badaniu K3 znalazło się tez sporo zadań mających pomóc nauczycielom zanalizować ich sposób nauczania w tym obszarze.
Wyniki z dotychczasowych badań wskazują także, że uczniowie zazwyczaj dobrze radzą sobie z zadaniami, do rozwiązania których mogą zastosować poznane w szkole, gotowe schematy. W za-daniach wymagających samodzielnego rozumowania, zastosowania poznanych narzędzi w rozwiązaniu nowego problemu, uczniowie często się gubią. Wiele zadań użytych w badaniu K3 stwarzało więc dzieciom okazję do poszukiwania, odkrywania i tworzenia własnych strategii dochodzenia do rozwiązania zadania.
Do pobrania:
