Konkursy Trwające

Pracownia historii | e-mail: pphistoria@ibe.edu.pl

O badaniu

Pracownia Historii Instytutu Badań Edukacyjnych przeprowadziła badanie dotyczące realizacji nowej podstawy programowej z historii na III etapie edukacyjnym - gimnazjum. Badanie zostało wykonane w trzecim roku pracy nauczycieli z nową podstawą programową w roku szkonym 2011/2012.

Nauczycielskie doświadczenia zebrane w tych latach były punktem wyjścia do określenia stanu realizacji dokumentu, jak również identyfikacji i analizy czynników warunkujących efektywność jego wdrażania. Szczególnie wnikliwie analizowano miejsce, jakie w procesie dydaktycznym zajmuje kształcenie umiejętności złożonych, kluczowych dla rozwijania tzw. myślenia historycznego i elementów warsztatu historyka. Formowanie tych kompetencji jest jednym priorytetów nowej podstawy programowej.

Zebrane informacje miały na celu zdefiniowanie mocnych i słabych stron wdrażania reformy programowej z historii, co z kolei umożliwi skuteczniejsze sprofilowanie działań prowadzących do poprawy jakości szkolnej edukacji historycznej oraz wzmocnienia zaplecza dydaktyki historii. Raport z badania zostanie opublikowany wkrótce.

W roku szkolnym 2013/2014 pracownia historii rozpocznie badanie uzupełniające, które zostanie przeprowadzone w szkolach ponadgimnzajalnych.

Cele badania

identyfikacja i analiza czynników warunkujących stopień i sposób realizacji podstawy programowej z historii
określenie roli, jaką pełni podstawa programowa w praktyce szkolnej i codziennej pracy nauczyciela
rozpoznanie metod kształcenia umiejętności złożonych i myślenia historycznego uczniów
określenie miejsca, jakie w nauczaniu historii w gimnazjum pełnią wymagania ogólne
analiza efektywności wdrażania wymagań ogólnych
określenie kryteriów badania jakości edukacji historycznej na poziomie gimnazjów
identyfikacja dobrych praktyk edukacji historycznej w gimnazjum

Metodologia

Metodologia

Badanie składało się z czterech elementów:

obserwacja czterech lekcji jednego nauczyciela historii (po dwie lekcje w dwóch różnych klasach trzecich)
wywiad z nauczycielem na temat metod i praktyk nauczania oraz jego oceny nowej podstawy programowej
sprawdzenie poziomu umiejętności złożonych przy pomocy arkusza
wywiad z grupą uczniów (wybranych z obu klas)

Przebieg badania

Przebieg badania

Badanie było prowadzone od października do grudnia 2011 roku w dniach dogodnych dla nauczyciela i szkoły. Jego pierwsza część obejmowała wywiad z nauczycielem historii i obserwację prowadzonych przez niego lekcji. W części drugiej uczniowie rozwiązywali zestawy zadań umożliwiających określenie poziomu umiejętności złożonych. Ostatnim elementem badania były wywiady z uczniami

Raport

Raport prezentuje wyniki badania jakościowego przeprowadzonego w ramach projektu „Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego”. Przedmiotem badania była edukacja historyczna w szkołach gimnazjalnych, celem zaś określenie węzłowych problemów, związanych z wdrażaniem podstawy programowej z historii, identyfikacja mocnych i słabych stron procesu realizacji podstawy programowej po dwóch latach od jej wprowadzenia. Badanie ma charakter jakościowy, stąd nie można uogólniać wyników na całą populację, a wyniki w nim uzyskane dają wstępną diagnozę, pozwalają na zidentyfikowanie problemów, których skala i częstotliwość występowania może być weryfikowana w dalszych badaniach.

"Realizacja podstawy programowej z historii w gimnazjach" [PDF 1,1MB]